Innovatsiya va intergatsiya


Y A N G IL IK L A R K IR IT IS H M A Z M U N I VA Y O ‘N A L IS H L A R I



Download 7,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/106
Sana02.07.2022
Hajmi7,6 Mb.
#730934
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   106
Bog'liq
Р. Мавлонова

Y A N G IL IK L A R K IR IT IS H M A Z M U N I VA Y O ‘N A L IS H L A R I
Pedagogik tizim - bu tashkil etuvchilarning birlashtirilgan m ajm uyi 
b o iib , ular o'zgarishlarda h am barqarorligicha qolaveradi. Agarda 
o'zgarishlar (yangilik kiritish) qandaydir m u m k in b o i g a n chegaradan 
oshib ketsa, tizim buziladi, uning o'rniga yangi boshqa xususiyatli 
tizim yuza g a keladi. Pedagogik tizim - elementlarning j u d a m ustahkam
birlashuvidir. H ar qanday pedagogik tizim ning tuzilishi hozirgi 
davrda quyidagi elementlar variantlari yig'indisi, o'zaro b o g liq lig i 
ko rinishi: o'quvchi; tarbiyaning maqsadi; tarbiya m azm uni; tarbiya 
jarayoni; o'quvchilar (yoki T T V - t a i i m texnik vositalari); tarbiyaviy 
ishlarning tashkiliy shakllaridan iborat b o la d i. Bu tizim ning tarkibiy 
qism laridan har biri har qanday darajada elementlarga detallashtirib 
yoyib kow
rsatilishi m um kin. Qurilgan tizim ning tarkibiy tuzilishi 
emas, deb hisoblashga asoslarimiz bor. Ko'rsatib o'tilganlarga qo'shila 
olmaydigan pedagogik tizim ning m u h im tarkibiy qismlari, «Natijalar», 
«O'quv-tarbiyaviy jarayonni boshqarish», «Texnologiya»lardan iborat. 
U lar quvida berilgan Pedagogik tizim modelida ko'zga tashlanadi. 
M aqsadlar natijalar bilan mos kelib, uzluksiz sikl tashkil etiladi. 
M aqsadlarning natija bilan t o l a mos kelishi pedagogik jarayonning 
ishonchi, o'lchov ko'rsatkichi bo'lib xizm at qiladi. P edagogik tizim
boshqaruv. birlashtiruvchi ha m m a tarkibiy qismlari nisbatan mustaqil 
qism hisoblanadi, chunki ular o'z m aqsad va tuzilishlariga ega:
73


P edagogik tizim ning tashkil etuvchi tarkibiy qismi sifatida uni 
alohida omillar birligi ekanligini ta'k idlagan holda. ko'pincha. o ‘quv- 
tarbiya jarayonining texnologiyasini ko’rsatadilar. B unday vondashish 
pedagogik tizim da ko4zlangan m aqsadga erishishni taTrsinlaydigan 
m ustahkam tashkiliy texnologik kompleks boiad i. Shuni ta ’kidlash 
kerakki. pedagogik tizim har doim ham texnologiyadir. A na shu belgisi 
bo'yicha pedagogik tizim ni tarkibiy qismlar ixtiyoriy «to'plam idan» 
ajratib olish osondir. Texnologiya bu q a f iy tashkiliy mantiqqa bo4ysu- 
nuvchi im koniyatlarni belgilovchi tizim ning ichki sifatidir. Shu bilan 
birga topshiriqni baholash darajasining o’zidayoq texnolog m a'lum
jarayonlar ham d a hodisalarga tayanadi. M a'lu m jarayonlar muvaffaqiyat 
ifodasi, ajoyib hodisalar natijalari esa yangi sabab va formula manbalari 
sifatida am alga oshiriladi. 0 ‘quv texnologiyalarni loyihalashtirish 
m etodik «Tajribalarni um um lashtirishdan» farqli « M u m k in emas» 
xulosasini bilmaydi. Texnolog uchun bu faqatgina vaqt va xarajatlar 
masalasidir. Texnolog faqatgina yaxshi m a l u m , tekshirib k o iilg a n , 
asoslangan, shubha qilinmaydigan fikrlarga asoslanadi. Texnolog 
tajribalar o'tkazmay, aniq ko‘zlangan natijalar bilan ish olib boradi. 
Texnologiya variantlikka y o i qowym aydi. uning asosiy vazifasi - aniq 
kafolatlangan natija olishdir, u har doim ham asosiy yechim ida oddiy dir. 
Asosiy yechim ni tushunish, qolgan ham m asini, o’zaro za ru r elementlar 
sistemasi tartibining m azm u n in i ochib beradi. Texnologiyadan hech bir 
qism ni olib tashlab b o im a y d i, u yerda ortiqchasi b o im a y d i va b o iis h i 
m u m k in emas. Bu ju d a m urakkab holat. har ikkinchi o^qituvchi izlash -
tadqiqotchilik tartibida ish olib boradi. shu bilan bolaning m aktabdagi 
hayoti natijasi noaniqligini kuchaytiradi.
Pedagogika tizim ining har bir modifikatsiyasi ko4zlangan natijaga 
erishish, aniq xususiyat va imkoniyatlarga ega. Bu imkoniyatlar 
sistemaning aniq xususiyatlari bilan belgilanadi. B unda biz t a i i m va 
tarbiyadan ko'z langan daraja va sifatga erishm oqchi b o i s a k , unda 
shunga mos pedagogika tizimini ishlab chiqishimiz kerak. Buning 
natijasi o4quv-tarbiyaviy jarayonning yanada yuqoriroq samaradorligi, 
har doim pedagogik tizimni takomillashtirish oqibatidir. Bu ju d a
m urakkab m uam m o, dunvo bo'vicha ularni ishlab chiqishga endi 
kirishilmoqda. Tizim ning umumiy nazariyasidan m a i u m k i. tizim ni 
baravariga bir necha param etrlar bo’yicha vaxshilash m u m k in emas.
74



Download 7,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   106




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish