Ingenerlik geodeziyasi

3.4.4. Markazlashtirish va yustirovkalash 
1. Instrument  shtativga  o‖rnatilgandan  so‖ng,  optik  stentrir  orqali  qarab 
ko‖ring  va  iplarni  stanstiya  nuqtasiga  muvofiq  keltiring.  Buning  uchun 
vizir iplarining markaziy markasi stanstiya nuqtasining tasviri ustida aniq 
turmaguncha ko‖tarma vintlarni aylantiring. 
2. Shtativ  platformasini  bir  qo‖l  bilan  ushlab  turguningizcha,  shtativ 

---

 
95 
 
oyoqchalaridagi  siqib  qo‖yiladigan  vintlarni  bo‖shashtiring  va  havo 
pufakchasi  doiraviy  adilakning  markazida  bo‖lmaguncha  oyoqchalarning 
uzunligini sozlang. 
3. Shtativ  oyoqchalaridagi  siqib  qo‖yiladigan  vintlarni  mahkamlab 
burang. 
4. Instrumentni  sath  bo‖yicha  o‖rnatish  uchun  stilindrik  adilakdan 
foydalaning.  Optik  stentrir  orqali  qarab  ko‖ring  va  stanstiya  nuqtasining 
tasviri  vizir  iplarining  markaziy  markasida  turganligiga  ishonch  hosil 
qiling. 
 
A vint V vint 
 
   S vint 
Gorizontal  doiraning  siqib  qo‖yiladigan 
vintini bo‖shashtiring. 
Instrumentni  shunday  aylantirib  qo‖yingki, 
stilindrik  adilakning  o‖qi  ikkita  ko‖tarma 
vintga (V va S) parallel holga kelsin.  
Pufakchani  nol  punktga  siljitish  uchun  V 
va S ko‖tarma vintlardan foydalaning. 
   
 A vint  V vint 
 
   S vint  
 
 
Alidadani taxminan 90° ga aylantiring. 
A  ko‖tarma  vintdan  foydalanib,  pufakchani 
nol punktga siljiting.  
 
Pufakchani  ikkala  holatda  markazga  keltirish  uchun  yuqorida 
ko‖rsatilgan amallarni takrorlang. 
O‖rnatgich  vintni  bir  muncha  bo‖shashtiring.  Optik  stentrir  orqali 
qarang  va  stanstiya  nuqtasi  vizir  iplari  kesishuvining  aniq  markazida 
bo‖lmaguncha asbobni uchoyoq bo‖yicha siljiting. O‖rnatgich vintni yana 
mahkamlab  burang.  Pufakchaning  yassi  sathda  stentrirlanganligini  yana 
bir bor tekshiring. 

---

 
96