Ingeneriyasi



Download 1,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/154
Sana31.12.2021
Hajmi1,78 Mb.
#198853
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   154
Bog'liq
fermentlar-inzhenerijasi

Saccharomyces uvarum achitqisining serhosilroq va spirtga chidamli mutantini 
ko„rsatish mumkin. Bu achitqini uzoq vaqt o„stirish natijasida (650 soat), hatto, 
10% li spirt eritmasiga chidamli bo„lgan 27rgani hosil bo„lgan. 
Indutsirlash (mutatsiyani birdaniga, sakrab hosil qiluvchi omil) mutagenez 
– seleksiyani tez va soz o„tkazishga olib keladigan omillardan biridir. 
Bunday  xususiyatlarga  ultrabinafsha,  rentgen  nurlari,  ba‟zi-bir  kimyoviy 
moddalar  (etilmetansulfonat,  N-metil-N-nitro-N-nitrozoguanidin  va  boshqa 
nitrozaminlar)  akridin  bo„yoqlar,  bromuratsil  va  boshqalar  kiradi.  Bu  omillar 
ta‟sir qilganda DNKning birlamchi tuzilishi buziladi. 
Bu  usul  bilan  seleksiya  qilganda  ham  bosqichma-bosqich,  mikroorganizm 
klonlari (hujayra yoki mikroorganizmlar to„plami) biokimyoviy (barcha kerakli 
xususiyatlari  bo„yicha)  tekshiruvdan  o„tkaziladi  va  eng  faollari  ajratib  olinib, 
mutagenlar  bilan  qayta  ta‟sir  etiladi.  Bu  jarayon  toki,  ko„zda  tutilgan  natijaga 
erishilgungacha olib boriladi. 
Bu  usulning  eng  katta  kamchiligi  –  ko„p  mehnat  talab  qilinishi  hamda 
mutatsiyaning  nima  hisobidan  bo„lganligini  bilmaslikdir.  Masalan,  og„ir 
metallarga  chidamli  mutantlar  to„g„risida  fikr  yuritilganda  quyidagi  fikrlarga 
kelish mumkin: 
  bakteriyalar tomonidan kationlarni yutish tizimining pasayganligi;  
  hujayra tomonidan yutilgan metallarni chiqarib tashlash jarayonining 
tezlashganligi;  


 
28 
  bakteriyalarning  og„ir  metallar  ta‟siri  ostida  susayishi  sistemasini 
qayta qurilishi va h.k. 
 
Molekulyar  genetika  fani  yutuqlari  seleksiyani  yangi,  o„ta  ta‟sirchan 
yo„lining  yaratilishiga  olib  keldi,  u  ham  bo„lsa  mutantlarni,  ko„zda  tutilgan 
mahsulotga kimyoviy o„xshash moddalarga nisbatan mo„„tadilligidir. 
Bu  usul  kerakli  mahsulot  sintezida  qatnashadigan  fermentlar  tizimini 
boshqarishga asoslangan. Ma‟lumki, kerakli mahsulot miqdorining oshishi, shu 
mahsulotni sintez qiluvchi fermentlar faolligining pasayishiga yoki shu ferment 
sintezining to„xtashiga olib keladi (1-rasm). 
                                      REPRESSIYA 
          Ea -------------------------------------------------------- 
        sintezi                faollikning pasayishi                    
           ------------------------------------------------------------- 
          Ea                   Eb                   Ec                 Ed 
         ---------a A  ----------a B  ----------a C  ----------a  D  

Download 1,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   154




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish