Informatikada dastur uchun ko'rgazmali qurollar tayyorlash

§. Ko'rgazmali qurollar va tarqatma materiallar tayyorlash va ulardan foydalanish

Iqtisodiy fanlarni oTganishda o‘z fikrini auditoriyaga yetkazishda ko‘rgazmali qurollar, grafik vositalari: turli jadvallar, xari-talar, chizmalar, matritsalardan keng foydalaniladi. Ayniqsa, ma’lumotlami diagrammalar va ko‘rgazmali qo‘llanmalar orqali ifodalash muhim o'rin tutadi. Yaxshi o‘ylangan va to‘g‘ri tanlangan diagramma jadvallarga qaraganda axborotni aniq yetkazish va tez- roq o‘zlashtirishga katta yordam beradi. Ular yordamida o'quvchi talabalar diqqati o‘iganilayotgan masalaga jalb qilinadi va shu bilan birga ularni ham kelgusida o‘z fikrlarini turli diagrammalar yor­damida tushunarli, esda qoladigan darajada bayon qilish ko‘nikmalari hosil qilinadi. Odatda fikrlarni bayon qilishda asosan 5 tipdagi diagrammalar ishlatiladi.¹
Iqtisodiy fanlarni o'rganishda ham ishlab chiqarish, xizmat ko'rsatish jarayonini tashkil qilishni boshqarishni o'rganishda, sarf- xarajatlar tarkibini, mahsulot sifati va boshqalarni o‘rganishda katta yordam beradi.

Namoyish qilish metodining o‘ziga xos davomi illyustratsiya hisoblanadi. Namoyish qilishda ko'proq predmetlardan foy- dalaniladi. Illyustratsiya predmet, jarayon hodisalarni simvollar yordamida ifoda qilish bo‘lib, odatda, u plakatlar, karta, portret, fotografiya, rasm, chizma, grafik va boshqalarni o‘z ichiga oladi.
Illyustratsiyaning o‘ziga xos turi adabiyot, kinofilm qah- ramonlari bo‘lib, ularning obrazlari eslatilganda xotirada ularni jonlantirilishidir.
Illyustratsiya materiallarini oldindan tayyorlanadi, lekin zarur paytida ko‘rsatiladi. Hozirgi paytda ulardan tarqatma material sifa­tida foydalanish keng qo‘llanilmoqda.
Illyustratsiyaning samaraliligi ko‘p jihatdan uni qanday tarzda qo‘llashga bog‘liq. Ko‘rgazmali qurollar va ularni namoyish qilishni rejalashtirganda uni mavzuni o‘rganishda qanday rol o‘ynashi va didaktik vazifasini yaxshilab o‘ylash kerak. Chunki haddan tasbqari ko‘rgazmali materiallar ko‘pligi, talabalarni mavzuni o‘rganishdan chalg‘itadi. Illyustratsiya materiallari oldindan tayyorlanadi, lekin zarur paytda ko‘rsatiladi.
Ko‘rgazmali qurollardan foydalanish darajasi keng, ulardan qanday tarzda, qanday maqsadda foydalanish o‘qituvchiga bog‘liq.
0‘qituvchi ko‘rgazmali quro! tanlar ekan, albatta, awalo, dars ma’ruzami yoki seminar darsimi - hisobga oladi. Ikkinchidan, mavzu orqali o‘qituvchi talabalar oldiga qanday vazifa qo‘ymoqchi, maqsadi nima, muhokama qilinayotgan muammoni yechishda ko‘rgazmali qurol qanday yordam berishi mumkinligini hisobga olib, tanlasHi kerak.
Masalan, jadval raqamlaridan ma’ruzada biron ilmiy taxmin (gipoteza)ni, ilgari surilayotgan fikrni tasdiqlash maqsadida foy- dalanilsa, seminar darsida masala yoki mashq bajarganda foydala­nish mumkin. Bunda ham ko‘rgazmali qurollardan foydalanish da­rajasi o‘qituvchining mohirligi, fantaziyasiga bog‘liq.
O'qituvchi tarqatma materiallar tayyorlayotganda, ma’lum qoi- dalarga rioya qilishi lozim.