Informatika va axborot tеxnologiyalari fanidan ma’ruzalar matni

Komandalar:
A - arxivlash (arxivga fayl nusxasini qo‘shish).
Ye -arxivdan tiklash
L -arxivdagi fayllar haqida ma’lumot ko‘rsatish
T -arxivni tekshirish
D - arxiv ichida uchirish
X -arxivdan to‘liq yul bilan tiklash
Rejimlar:
D - arxivga (nusxasini emas) ko‘chirib olish
JYO - hamma fayllarni arxivdan tiklash
R - katalog va podkataloglar bilan arxivlash.
N - faqat yangi fayllarni arxivga qo‘shish
VV hajm - kup qismli arxiv yaratish
V - kup qismli arxivni tiklash
G parol - parol bilan arxivlash
U - faqat uzgarilgan fayllarni arxivlash
Buyruqlar satrida * va ? belgilar bilan foydalanishiz mumkin. Shunda * - bir nechta no‘malum harf va belgilar uchun, ? - esa bita no‘malum harf yoki belgi uchun kuyilishi mumkin.
Misol: ARJ A -R MYGAME.ARJ *.*
Shu katalogdagi barcha fayl va pakalarni MYGAME.ARJ arxivga qo‘shish
Misol: ARJ E -R MYGAME.ARJ
Shu MYGAME.ARJ arxivdagi barcha fayl va pakalarni shu arxiv fayl papkaga ochib chiqarish.
Endi boshqa tanikli arxivator dasturi ZIP bilan tanishamiz. Ush bu arxivator ikkita fayldan iborat bo‘lib ulardan biri ZIP - arxivlarni yaratadi, ikkinchisi esa UNZIP - arxiv fayllarni ochadi. ZIP arxivatorni umumiy ko‘rinishi:
ZIP - rejim arxiv fayl nomi fayl nomi
UNZIP - rejim arxiv fayl nomi
Rejimlar:
M -arxivlash (arxivga ko‘chirib olish).
O - arxivdan hamma fayllarni tiklash.
N - uzgargan fayllarni faqat
RP - katalog va podkataloglar bilan
Yuqorida ko‘rsatilgan dasturlar MS-DOS operatsion tizim uchun mujallangan bo‘lib ularda ishlash juda murakkab. Ammo ush bu dasturlarning Windows operatsion tizim uchun mujallangan versiyalari xam mavjud. Ular oson va bir xil foydalanuvchi interfeysi va yangi imkoniyatlari bilan farqlanadi. Ush bu dasturlar nomi xam arxivatorni ko‘rsatib turadi. Masalan WINZIP, WINRAR, WINARJ yoki ZIPMAGIC. Arxiv fayl nomi esa endi 8 ta harfdan oshirilishi mumkin.
Windows uchun yaratilgan arxivator dasturlanning biri bilan tanishaylik. Ushbu dastur nomi WINRAR bo‘lib, u yordamida siz RAR xamda ZIP formatli arxivlarni yarata olamiz va ular bilan ishla olamiz. WINRAR dasturini ishga tushirish uchun Пуск menyusining Программы bo‘limida WINRAR guruhini tanlab uning ichida WINRAR programmani ishga tushiramiz.

Natijada shu dastur oynasi hosil qilinadi. Ushbu oyna har bir WINDOWS oynasiga o‘xshab standart interfeysga ega : NOM SATRI (dastur va arxiv fayl nomlari xamda oynaning asosiy 3 tugmalari ko‘rsatiladi), MENYU SATRI (dasturning hamma buyruqlari joylashgan menyu satri), ASBOBLAR PANELI (asosiy buyruqlani bajarish uchun mujallangan tugmalar), ISH SOHASI (ishchi papka va u ichidagi ma’lumotlar), YORDACHI MA’LUMOTLAR SATRI (arxidagi fayllar soni va ular haqida ma’lumot).
Ushbu dasturda ishlash uchun biz asboblar panelidagi yordamchi tugmalar bilan ishlashni bilishimiz kerak. Yordamchi tugmalar asosiy buyruqlani bajarish uchun mujallangan bo‘lib quyidagilardan tashkil topgan.
Dastur yordamchi tugmalari