Informatika va axborot texnologiyalari fani haqida


Axborotni himoyalashning kriptografik usullari



Download 4,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet174/203
Sana02.01.2022
Hajmi4,52 Mb.
#80330
1   ...   170   171   172   173   174   175   176   177   ...   203
Bog'liq
axborot texnologiyalari

Axborotni himoyalashning kriptografik usullari. 
Axborotning  himoyalashning  aksariyat  mehanizmlari  asosini  shifrlash 
tashkil  etadi.Axborotni  shifrlash  deganda  ochik  axborotni  (dastlabki  matnni) 
shifrlangan  axborotga  o‘zgartirish  (shifrlash)  va  aksincha  (rasshifrovka  qilish) 
jarayoni tushuniladi. 
 
Shifrlash usullari (kalit turi bo‘yicha) 
 
 
 
 
 
 
67-rasm. Shifrlash usullari 
 
Shifrlash usullarining turkumlanishi. 
Simmetrik shifrlash axborotni ―o‘zi uchun‖, masalan, egasi yo‘qligida undan 
ruhsatsiz foydalanishni oldini olish maqsadida, shifrlashda juda qulay hisoblanadi. 
Bu  tanlangan  fayllarni  arxivli  shifrlash  va  butun  bir  mantiqiy  yoki  fizik  disklarni 
shaffof (avtomatik) shifrlash bo‘lishi mumkin. 
Simmetrik  shifrlashning  noqulayligi  -  axborot  almashinuvi  boshlanmasdan 
oldin  barcha  manzilatlar  bilan  maxfiy  kalitlar  bilan  ayirboshlash  zaruriyatidir. 
Simmetrik  kriptotizimda  maxfiy  kalitni  aloqaning  umumfoydalanuvchi  kanallari 
orqali  uzatishmumkin  emas.  Maxfiy  kalit  jo‘natuvchiga  va  qabul  qiluvchiga 
kalitlar  tarqatiluvchi himoyalangan kanallar orqali uzatilishi kerak. 
Simmetrik shifrlash algoritmining ma‘lumotlarni abonentli shifrlashda, ya‘ni 
shifrlangan  axborotni  abonentga,  masalan,  Internet  orqali,  uzatishda  amalga 
oshirilgan  variantlari  mavjud. Bunday  kriptografik  tarmoqning  barcha abonentlari 
uchun bitta kalitning ishlatilishi havfsizlik nuqtai nazaridan nojoizdir. 

Download 4,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   170   171   172   173   174   175   176   177   ...   203




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish