«informatika va axborot teхnologiyalar» fanidan ma‟ruza matn

 

Nazorat savollari 

1.

 

Kompyuterlarning dasturiy ta‘minoti qanday tasniflanadi? 

2.

 

 Tizimli dasturlarga nimalar kiradi? 

3.

 

 Tadbiqiy dasturlarga nimalar kiradi va ularning vazifalari nimalardan iborat? 

4.

 

Office dasturlariga nimalar kiradi? 

5.

 

Operatsion tizimlarning asosiy vazifalarini ko‘rsating. 

6.

 

Drayver nima? 

7.

 

Qobiq dastur nima? 

 

6-Ma‟ruza. Операцион тизимлар. Windows операцион тизими. Унинг вазифаси ва 

имкониятлари 

 

Operatsion tizimlar 

Foydalanuvchi  axborot  texnologiyalarini  egallashi  uchun  avvalo  kompyuterning  o‗zi  bilan 

muloqat  qilishni  bilishi lozim.  Buning  uchun  shu  kompyuterning  operatsion  tizimini  o‗rganishi 

lozim  bo‗ladi.  Operatsion  tizim  kompyuterdagi  shunday  dastur-lar  majmuasidirki,  ular 

yordamida  kompyuter  qurilmalari  hamda  axborotlarga  ishlov  berishni  birgalikda  boshqarish 

mumkin.  Boshqacha  qilib  aytganda,  operatsion  tizim  foydalanuvchi  bilan  kompyuter  orasida 

muloqat  o‗rnatib,  uning  bergan  buyruqlarini  bajarilishini  ta‘minlab  beruvchi  va  ish  jarayonida 

unga maksimal qulaylik yaratuvchi dasturiy vositadir.  

Operatsion  tizimlarning  tarixi  qisqa  bo‗lishiga  qaramasdan  ularning  mukammallashish 

jarayoni  nihoyatda  tezdir.  Ayniqsa,  Microsoft  firmasining  yaratgan 

Windows 

operatsion  tizimi 

nisbatan  qisqa  davr  ichida  foydalanuvchilarning  kompyuter  tizimida  ishlashi  uchun  yuqori 

darajali dasturiy vositaga aylandi. Shuning uchun ham 90-yillardan boshlab deyarli barcha IBM 

PC  kompyuterining  yangi  dasturlari  Windows  operatsion  tizimi  muhitida  ishlashga  mo‗ljallab 

yaratilayapti.  Ayniqsa,  Windows  operatsion  tizimining  oxirgi  ko‗rinishlari  avvalgilarini 

to‗ldirgan  holda,  foydalanuvchi  uchun  juda  ko‗p  qulayliklarni  o‗z  ichiga  oladi.  Masalan, 

Windows 7 va Windows 8 operatsion tizimlari ham uning avvalgi ko‗rinishlari, Windows XP va 

Windows  2000  tizimlarining  barcha  imkoniyatlarini  o‗zida  mujassam  qilgan  holda  internet 

tizimida  ishlash,  Web-texnolo-giyalarini  qo‗llash,  tarmoqda  ishlash,  multimedia  dasturlaridan 

foydalanish, kompyuter qurilmalarining imkoniyatlarini kengaytirish kabi qulayliklarga egadir.