Informatika 8-sinf UzB new 2015 каракалпак pmd

B tilin islep  shi’qti’, Denis Ritchi bolsa bul tildi wo’zgerti p  C
tilin islep shi’qti’. 1974-ji’li’ dag’aza yetilgen UNIX operacion
sistemasi’ du’nya programmashi’lari’ ta’n alg’an ju’da’ ku’shli
operacion sistemalardan biri yesaplandi’. Ko’p paydalani’wshi’li’
UNIX operacion sistemasi’ni’n’ deregi joqari’ da’rejeli 
C
progràmmàlàw tilinde jazi’lg’ani’ ha’m tek g’ana 10 procentke
jaqi’ni’ (birneshe beti, 1000 qatar) assemblerde jazi’lg’an yedi.

---

52
Usi’ sebepli birneshe ayda woni’ basqa kompyuter platforma-
lari’n wo’tkeriw mu’mkin yedi, qosi’mshalar ha’m wo’zgertiwler
kirgiziw ju’da’ an’satlasti’. Woni’n’ islep shi’g’ari’lg’an barli’q
versiyalari’na wo’zgerisler kirgiziw an’sat yedi.
UNIX operacion sistemasi’ni’n’ tez tarqali’wi’ ha’m
paydalani’wshi’lar ta’n ali’wi’na to’mendegiler sebep boldi’:
— operacion sistema kodlari’ joqari’ da’rejeli 
C programma-
lasti’ri’w tilinde jazi’lg’an programmani’ tu’siniwdi an’satlasti’rar
yedi;
— ko’p paydalani’wshi’li’ ha’m ko’p ma’seleli operacion
sistemalar. Bul operacion sistema wornati’lg’an bir ku’shli server
ko’p sanli’ paydalani’wshi’larg’a xi’zmet ko’rsete aladi’. Bunda
tek g’ana bir sistema administrator si’yaqli’ qollani’ladi’. Sistema
ko’p sanli’ wazi’ypalardi’ wori’nlay aladi’, ma’selen, yesaplaw
serveri, tarmaq serveri, mag’luwmatlar bazasi’ serveri ha’m
basqalar;
— birden-bir standartlardi’n’ barli’g’i’, yag’ni’y tu’rli versiya-
lari’nda da arxitekturasi’ ha’m interfeysinin’ birdeyligi;
— a’piwayi’ ha’m ku’shli modulli paydalani’wshi’ inter-
feysinin’ barli’g’i’. Arnawli’ wazi’ypalardi’ sheshe alatug’i’n
utilitler tiykari’nda quramali’ du’zilisler du’ze aladi’.
— birden-bir ha’m an’sat xi’zmet ko’rsetetug’i’n fayl
sistemasi’ni’n’ qollani’li’wi’. UNIX fayl sistemasi’ arqali’ tek g’ana
disktegi mag’luwmatlardi’ ali’w yemes, ba’lkim jumi’s stanciya-
larg’a, printerlerge, tarmaqqa kiriw mu’mkinshiligi bar.
– ju’da’ ko’p, atap aytqanda yerkin, qosi’mshalardi’n’ barli’g’i’.
Bunda mi’sal yeti p  a’piwayi’ redaktorlardan baslap  ju’da’
quramali’ mag’luwmatlar bazasi’n basqari’w sistemalari’n ali’w
mu’mkin.