Informatika 2017 qqalpoq indd

kórinis  yamasa  formalarda  aladı:  súwret,  sızılma,  fotosúwret,  jazıw; 

nur  yamasa  dawıs;  hár  qıylı  tolqınlar;  elektr  hám  nerv  impulsleri; 

magnit  jazıwları;  mimika;  iyis  hám  dám,  organizmlerdiń  sıpat  hám 

qásiyetlerin  saqlawshı  xromosomalar  hám  taǵı  basqa.

Demek,  informaciya  barlıqtaǵı  zat  yamasa  proceslerdiń  jaǵdayı, 

qásiyeti  hám  basqa  da  ózgeshelikleri  haqqındaǵı  maǵlıwmatlardıń 

hár  qıylı  qurallar  hám  seziw  aǵzalarımız  arqalı  bizge  jetip  keliwi 

hám  sanamızǵa  tásiri  hám  de  bul  maǵlıwmatlardıń  sanamızda  basqa 

maǵlıwmatlar  menen  baylanısıwı  eken.  INSAN  ózi  barlıqtıń  bir  bólegi 

bolǵanı  ushın,  ol  ózi  haqqında  da  (awırıw,  qızıwı,  sharshawı  hám 

t.b)  maǵlıwmat  aladı.  Ulıwma  alǵanda,  házirge  shekem  alǵan  barlıq 

maǵlıwmatlarıńız  informaciya  bolıp,  olar  óz  ara  baylanısqannan 

keyin,  bilimdi  quraydı  eken.

Sonı  aytıp  ótiw  kerek,  xabar  informaciyanıń  materiallıq  forması 

bolıp  xızmet  etedi,  informaciya  bolsa,  insan  tárepinen  usı  xabar 

tiykarında  payda  bolatuǵın  materiallıq  emes  mazmunı  bolıp  tabıladı. 

Máselen,  qanday  da  bir  forma  yaki  dawıs  xabarǵa  mısal  bolsa,  bul 

xabar  eki  insanda  eki  túrli  mazmundaǵı  informaciyanı  payda  etiwi 

múmkin.