Informatika 2017 qqalpoq indd

Resourse  Locator — bazanıń  tákirarlanbas  kórsetkishi  mánisin  ańla-

tadı)  dep  ataladı.  URL  Internetke  múrájáát  etiwdiń  eń  ápiwayı  hám 

qolaylı  usılı  bolıp,  ol  tákirarlanbaytuǵın  mánzildi  ańlatadı.  URL 

birneshe  buwınnan  ibarat  bolǵan  Internet  tarmaǵındaǵı  informaciya 

qorınıń  mánzili  boladı.

Mısalı:  http://www.eduportal.uz//webmektep.html

URL  mánzili  tómendegilerden  quraladı:

http — baylanıs  protokolı;  www.eduportal.uz  —  informaciya  saqlanıp 

atırǵan  provayder  (server)diń  atı;  webmektep.html — sayt  (fayl)  atı.

Provayderlar — (ingl.provide — imkan beriw, támiyinlew) — Internettiń 

ayırım  bólimlerinen  paydalanıwshıǵa  túrli  xızmetlerdi  kórsetiwshi 

firmalar  bolıp  esaplanadı.  Provayderler  birneshe  júz  mıń  paydala-

nıwshıǵa  xızmet  kórsetiw  hám  informaciyalardı  jiberiw  ushın  arnawlı 

joqarı  tezliktegi  baylanıs  kanallarınan  paydalanadı.  Hárbir  mámlekette 

Internet  sistemasınıń  islew  sıpatı  kanallardıń  ótkeriwshilik  kúshine 

baylanıslı.  Ózbekistanda  Internetten  paydalanıw  baslanǵan  dáslepki 

waqıtlarda  maǵlıwmat  jiberiw  hám  qabıl  etiw  tezligi  onsha  úlken 

bolmaǵan.  Mısalı,  2002-jılı  8,5Mb/s  tı  quraǵan  bolsa,  házirgi  kúnde 

Internet  tarmaǵına  jalǵanıwdı  támiyinlewshi  xalıq  aralıq  kanallardın 

ótkeriwsheńlik  qábiletiniń  rawajlanıwı  nátiyjesinde  2,5  Gb/s  dan  arttı.

---

56