Informatika 10-sinf 36-dars. Delphi dasturlash muhiti O’tilgan mavzuni takrorlash

Buyruqlar menyusi

• Buyruqlar menyusi quyidagilardan iborat
• -File (fayl) bu bo'lim fayllar ustida ish bajarish uchun kerakli buyruqlarni o'z ichiga oladi;
• -Edit (taxrir) bo'limi fayl ichidagi ma'lumotlarni taxrirlash uchun kerakli buyruqlarni o'z ichiga olgan;
• -Seerch -View-Compile-Run formani ishga tushirish;
• -Options-Tols servis xizmatidan foydalanis;
• -Help yordam chaqirish.

Obyekt xossalari

• Forma oynasida ilovalar yaratiladi. Object Inspector oynasi obyekt xossalarini taxrirlash uchun xizmat qiladi. Obyekt xossalari bu — obyektga berilgan xarakteristika bo'lib, uning ko'rinishi, joylashishi va holatidir. Masalan, Width va Height xossalari forma o'lchamini, top va Lift esa formaning ekrandagi holatini, Caption — esa sarlavha matnini aniqlaydi va ...

Forma oynasi

• Delphida bosh oynadan boshqa oynalar ham bor.Bu oynalardan birinchisi forma oynasi deb ataladi. Forma oynasida yaratilayotgan ilovaning asosiy oynasining ko’rinishi aks etadi.

Dastur kodi oynasi

• Ikkinchi muhim oyna bu dastur kodi oynasi bo’lib, ilova oynasidagi o’zgarishlar unda avtomatik tarzda aks etadi.
• Vizual dasturlashda dasturchining asosiy vazifasi dasturda foydalaniladigan boshqarish elementlarining, ya’ni obyektlarning kerakli xossalari va usullaridan foydalanishdir. Bunda yuzdan ortiq obyektlarning o’nlab xossalari va usullaridan keraklisini tezda topa olish juda muhimdir. Bu ishda Obyekt inspektorining o’rni juda muhim. Ilova oynasida biror obyekt tanlanganda bu obyektning barcha xossalari obyekt inspektorida aks etadi.

Obyektlar brauzeri

Yirik va murakkab ilovalarni yaratishda unda foydalaniladigan obyektlar soni keskin oshib ketadi. Ilovadagi obyektlardan keraklisini topishning oson usuli bu Object TreeView (Obyektlarning daraxtsimon ro’yxati) deb nomlangan maxsus oynadan foydalanishdir. Bu oyna yana Obyektlar brauzeri deb ham ataladi

Delphida loyihalar yaratish va saqlash

• Delphida yaratiladigan ilovalar proyektlar (loyihalar) deb ataladi va maxsus Projects papkasida saqlanadi. Ular paskalda yaratilgan ilovalardan ancha murakkab bo’lib, ularni saqlash uchun bir nechta fayl kerak bo’ladi.
• Paskalda yaratilgan dasturni saqlash uchun bitta fayl yetarli va unda yaratilgan barcha dasturlarni bitta papkada saqlash mumkin. Lekin delphida bunday qilib bo’lmaydi, chunki turli loyihalarning bir xil nomli fayllari birining o’rniga ikkinchisini saqlab qo’yadi.
• Delphida mavjud loyiha asosida yangi loyiha yaratishda ham ehtiyot bo’lish kerak. Loyihaga o’zgartirish kiritilishi bilan bu o’zgarishlar loyiha fayllarida avtomatik tarzda saqlab qo’yadi va avvalgi loyihani tiklashning iloji bo’lmaydi.

Tayanch iboralar

• Image-rasm,tasvir Arc-ellips yoyi
• Canvas-sirt Chord-ellips segmenti
• TextOut-matn chiqarish Pie-ellips sektori
• Font.Color-shrift rangi Style-simvollar chiqarish uslubi
• Font.Size-shrift o’lchami
• Font.Name-shrift nomi

Mavzu yuzasidan savollar

• 1.Delphi interfeysi nechta bo’limdan iborat ?
• 2. Delphi oynasi nechta oynadan iborat ?
• 3.Obyekt xossalari deb nimaga aytiladi ?
• 4.Bosh menyu va buyruqlar menyusiga ta’rif bering.
• 5.Delphida yaratiladigan ilovalar qaysi papkada saqlanadi ?

Uyga vazifa

• Mavzu yuzasidan savollarga javob yozing.
• Mavzuni o’qib , konspekt qilib kelish.

E’tiboringiz uchun

Raxmat !!!