İnformasiya-kommunikasiya texnologiyalarının mahiyyəti və fənnin predmeti

95.Məntiqi verilənlərin təsviri
Teşkil xarakteri, mümkün qiymetlercoxluğu, üzerinde aparıla bilen emeliyyatlar toplusu verilenlerin strukturunu eks etdirir. Verileninstrukturu her birinformasiya elementinin ümumi xarakteristikasıdır.Verilenlerin struktur xarakteristikasına ikiçehetden baxılır:а mentiqi ve fiziki çehetden. Verilenin mentiqi strukturu onun kompüterdenkenar tesviri ve ya modelidir. Verilenlerin mentiqistrukturlarının müeyyenleşdirilməsi, başqa sözle, verilenlerin strukturlaşdırılması ve onların elverişli formada tesviri verilenler bazalarınınlayihelendirilmesinin esasını teşkil edir [2]. Verilenin fiziki strukturuа onun kompüterinyaddaşında yerleşdirilmesi sxemini teyin edir. Ümumi halda verilenlerin mentiqi ve fiziki strukturları bir-birinden ferqlene biler.
96. Bit, bayt anlayışı
Bit (ing. binary digit) — minimal informasiya vahidi olub 0 və ya 1 rəqəmlərindən (ikilik kod) hansısa biri deməkdir. Bit "binary digit" sözlərinin qısaltmasıdır vəkompüterdəki ən kiçik informasiya vahididir. Bu termin ilk dəfə 1946-cı ildə Con Takitərəfindən istifadəedilmişdir.Bayt (ing. byte) — əsas informasiya vahidi olub 8 bitə bərabər hesab olunur. Rəqəmli informasiyanın saxlanması və emal olunması vahididir. Klaviaturadan daxil edilən hər hansı bir simvol kompüterin yaddaşında 1 bayt yer tutur. Məsələn, "Kompüterin yaddaşı" sözləri kompüterin yaddaşında 18 bayt (18*8=144 bit) yer tutur (17 hərf + 1 boşluq)..Bir baytın tək qiyməti 0 və ya 1-dir. Bir çox kompüter sistemlərində 8 bit bir baytdır. Bəzi sistemlərdə səkkiz bit bir bayt yerinə oktetolaraq istifadə edilir. Bir baytın yarısı (dördbit) nibbl adlandırılır.Əsas informasiya vahidi bayt, minimal informasiya vahidi isəbitdir.
-1 bit = 1 dərəcə (0 və ya 1);
- 1 bayt = 8 bit;
97.Informasiyanın kodlaşdırılması: Unicode, ASCİİ kod
Yalnız rəqəmlərlə ifadə olunan informasiyaya kodlaşdırılmış informasiyadeyilir. Bunun üçün istifadə olunan rəqəmlərə kodlar deyilir.
-İnformasiyanın 3 əsas kodlaşdırılma sistemi var:
1. anoloq
2. cədvəl
3. rəqəm
Anoloq kodlaşdırılması - verilənlər ardıcıllığının fiziki təbiəti dəyişdırilir. Onları reallaşdıran texniki qurğulara fotoqrafik qurğuları misal göstərmək olar. Fotoaparatlar, videokameralar (rəqəmsaldan başqa). Cədvəl kodlaşdırılması - bütün yazı növləri cədvəl kodlaşmasına əsaslanır. Rəqəm kodlaşdırılması - qeyd edilən siqnalların ölçmə nəticəsində uyğun kəmiyyət kodlaşmasıdır.
-Mətnin, informasiyaların kodlaşdırılmasında ASCİİ və UniCod, İSO kimi standartlarda, qrafiki informasiyalarda (RGB, CMYK) istifadə edilir.