Inflatsiya va aksil inflatsiya siyosati

Inflatsiya

• Reja:
• Inflatsiyaning moxiyati va uni hisoblash usullari.
• Inflatsiyaning turlari. Talab va taklif inflatsiyasi
• Inflatsiya va ishsizlik oʻrtasidagi bogʻliqlik. Fillips egri chizigʻi

1.Inflatsiyaning moxiyati va uni hisoblash usullari.

Inflatsiya ( lotincha inflatio – shishish, boʻrtirish, taranglashish) - maʼlum davr mobaynida mamlakatda baxolar oʻrtacha ( umumiy) darajasining barqaror oʻsishi, pulning harid qobiliyatini uzoq muddatli pasayishidir.
Deflyatsiya – bu inflatsiyaga nisbatan teskari jarayon boʻlib, u pulning harid qobiliyatini ortishida oʻz aksini topadi.
Dezinflatsiya - bu inflatsiya suratlarining pasayishidir

1.Inflatsiyaning moxiyati va uni hisoblash usullari.

• Inflatsiya bozor iqtisodiyotining izdan chiqaruvchi omillar jumlasiga kiradi, uning surʼati qanchalik yuqori boʻlsa, iqtisodiyotga xavfli taʼsiri shunchalik katta boʻladi.

Bir iqtisodiy tizimdan ikkinch bir iqtisodiy tizimga oʻtayotgan mamlakatlarda inflatsiyaning iqtisodiyotga taʼsiri ancha xavfli hisoblanadi.Ushbu davrda narxlarning erkinlashuvi va unga muvofiq ularning umumiy darajasi keskin oshib ketishi kuzatiladi.

1.Inflatsiyaning moxiyati va uni hisoblash usullari.

“Inflatsiya” atamasi ilk bor Shimol Amerikada 1861-1965 yillardagi Fuqarolar urushi davrida qoʻllaniladi. Inflatsiyaning atamsi muomaladagi qogʻoz pul massasining tovarlarning real taklifiga nisbatan xaddan tashqari koʻpayib ketishi holatini izohlangan. Inflatsiyaning ushbu tavsifi mukammal emas va uning kelib chiqish sabablarini ochib bermaydi.

Umuman, Inflatsiya pul muomalasi qonuni amal qilmayotganligining shakli sifatida makroiqtisodiy muvozanatning buzilishini, talab va taklif nomutanosibligini anglatadi.

1.Inflatsiyaning moxiyati va uni hisoblash usullari.

Inflatsiya pul muomalasining izdan chiqishi, yaxlit takror ishlab chiqarish mexanizmining buzilishi, makroiqtisodiy nomutanosibliklar vujudga kelishining natijasidir. Baxolarning oʻsishi bilan birgalikda inflatsiya yana quyidagilarda namoyon boʻladi:

• Valyuta kurslarining oʻzgarishi;
• Kredit berish shartlarining qimmatlashuvi va muddatlarining qisqartirishi;
• Kundalik hayotiy ehtiyoj mahsulotlaridan iborat isteʼmol savati bahosining oʻsishi.