Қимматли қОҒозлар бозорини давлат томонидан тартибга солиш

РЕЖА

• Қимматли қоғозлар тушунчаси ва турлари
• Қимматли қоғозлар бозорини тартибга солувчи қонунчилик.
• Инвестиция ва инвестициявий фаолиятни тартибга солиш
• Халқаро молия ташкилотлари.
• Қимматли қоғозлар бозори ва унинг иштирокчилари.

11-Мавзу: Қимматли қоғозлар бозори ва инвестициявий фаолиятни ҳуқуқий тартибга солиш

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ ҚОНУНИ

• «Қимматли қоғозлар бозори тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикасининг қонуни дастлаб 2008 йил 22 июлда қабул қилинган.
• 2015 йил 3 июнда  «ҚИММАТЛИ ҚОҒОЗЛАР БОЗОРИ ТЎҒРИСИДА»ГИ ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ҚОНУНИГА ЎЗГАРТИШ ВА ҚЎШИМЧАЛАР КИРИТИШ ҲАҚИДА Қонун қабул қилинди.
• У 9 та боб, 64 та моддадан иборат

Қимматли қоғозлар тушунчаси

Қимматли қоғозлар - ҳужжатлар бўлиб,
улар бу ҳужжатларни чиқарган юридик шахс билан уларнинг эгаси ўртасидаги мулкий ҳуқуқларни ёки қарз муносабатларини тасдиқлайди, дивидендлар ёки фоизлар тарзида даромад тўлашни ҳамда ушбу ҳужжатлардан келиб чиқадиган ҳуқуқларни бошқа шахсларга ўтказиш имкониятини назарда тутади.
(ЎзР ФК 96 - моддаси)

Қимматли қоғозлар

Қимматли қоғозлар - бланкалар, сертификатлар шаклида ёки счётлардаги ёзув шаклида бўлиши ва ҳисоб - китоб қилишда, шунингдек кредит бўйича гаров сифатида фойдаланилиши мумкин.
Қимматли қоғозлар юридик ва жисмоний шахслар ўртасидаги ихтиёрийлик асосида тарқатилади. Қимматли қоғозлар бу қонунда белгиланган тартибда чиқарилган ва нормал қийматга эга бўлган пуллик ҳужжатдир.
Улар мулкчилик муносабатларини ифодалайди ва қандай мулк ёки пул миқдорига эгалик қилиш ҳуқуқини тасдиқлайди. Қимматли қоғозлар дивидент ёки фоизлар кўринишида даромад тўлашни ҳамда мазкур ҳужжатлардан келиб чиқадиган ҳуқуқларни бошқа шахсларга бериш имкониятини назарда тутади.

Davlat qimmatli qog’ozlarni chiqarishdan asosiy maqsad

• Joriy budjet kamomadini moliyalashtirish
• Avval joylashtirilgan qarzlarni so’ndirish
• Davlat budjeti kassasining bajarilishini taminlash
• Soliq to’lovlarining notekis tushumini tekislash
• Davlat va mahalliy hokimiyat organlari tomonidan amalga oshiriladigan maqsadli investitsion dasturlarni moliyalashtirish
• Ijtimoiy muhim ahamiyatga ega muassasa va tashkilotlarni moliyaviy qo’llab-quvvatlash