Ilmiy tadqiqotlarda statistik metodlar

Tadqiqot muammosining dolzarbligi. Tadqiqot muammosidolzarbligi asoslanadi. Tadqiqotchi quyidagi savolga javob berishi talabetiladi: «Nima uchun berilgan muammoni aynan hozirgi vaqtdao‘rganish zarur?» (V.V.Krayevskiy), ya’ni, hali loyihalash bosqichidapotensial tadqiqot natijalarini zamonaviy kontekstda (kontekstdinamikasini hisobga oigan holda) ahamiyatli ekanligini, pedagogic nazariyani rivojlantirish va ta’lim amaliyoti samaradorligi va sifatnita’minlashdagi o‘rnini asoslab berish.
Tadqiqotning konkret muammosi dolzarbligini asoslash fandam uammoning ishlab chiqish darajasini baholashni nazarda tutadi.Masalan, asl manba (monografiyalar, maqolalar, dissertatsiyalar) tahlilishuni ko‘rsatdiki, fanda ta’lim sohasidagi xalqaro ilmiy tadqiqotlarsifatini boshqarish modellari, shuningdek, invariant terminologikm a’noli maydonni ishlab chiqarishga yondoshuvlar ishlab chiqilgan(ishlab chiqilyapti va m a’qullanayapti).
Lekin fanda ta ’lim sohasidaxalqaro ilmiy tadqiqotlami baholashning invariant mezonlar tizimishlab chiqilmagan. Shu munosabat bilan potensial tadqiqot muammosiquyidagi tarzda shakllanishi mumkin: ta ’lim va fanning intematsionallashishkontekstida ilmiy-pedagogik tadqiqotlari sifatining invariantbahosi qanday?Pedagogika bo‘yicha dissertatsiyalar tahlili tadqiqot mavzusi vamuammosi dolzarbligida bir qator yaqqol kamchiliklami yuzaga chiqarishgaimkoniyat beradi:
- faqat yo‘nalishning dolzarbligi asoslanadi, lekin tadqiqotmavzusi dolzarbligi asoslanmagan;
- yo'nalish dolzarbligi va tadqiqot mavzusi ham rasmiy bayonqilinadi, shuning bilan birga yana bir holat borki, unda yo‘nalish
dolzarbligi bahs-munozarali, lekin tadqiqot mavzusi fanda allaqachonishlab chiqilgan;
- tadqiqot mavzusining faqat ilmiy dolzarbligi asoslanadi: dalilisbotlarfanda ulam ing yetarli darajada ishlab chiqilmaganligiga borib
taqaladi («aniqlanmagan,», «yuzaga chiqmagan,», «ochilmagan...»), amaliy dolzarblik esa ochilmay qolyapti («Qay tarzda tadqiqot natijalarita ’lim amaliyotidagi kamchiliklami bartaraf uchun yordam beradi?»);
- misollar-tasvirlar asosida faqat tadqiqot mavzusi dolzarbligiasoslanadi (masalan, pedagogik jarayon natijadorligi to ‘g‘risidagistatistik m a’lumotlar).