Ilmiy rahbar katta o’qituvchi Jalolov O. I

Qo’shimcha imkoniyatlari

Ayrim hollarda rasm chizishda bir necha obyektlardan foydalanishga to’g’ri keladi.Bunday hollarda \put buyrug’idan foydalanib bo’lmaydi.Lekin \put buyrug’i orqali hosil qilingan obyektni \multiput buyrug’idan foydalanib o’zgartirish kiritish mumkin.Bu buyruq ko’rinishi quyidagicha

\multiput(x,y)(∆x,∆y){n}{obyekt}

Bu yerda x va y natijaviy obyekt kordinatasi(xuddi \put dagi kabi) , ∆x va ∆y esa ko’rsatilgan obyektning gorizontal va vertikal siljish kordinatalari , n – obyektlar soni , obyekt – tanlangan obyekt.Masalan:

\begin{picture}(100,80)

\multiput(10,70)(8,-6){8}%

{\circle*{3}}

\end{picture}

Bu yerda foydalanilgan % (foiz) belgisi yangi qator tashkil etish uchun xizmat qiladi.Bunda yetarlicha bo’sh joy qoldirish orqali qatorlar mosligi ta’minlanadi.Boshqa hollarda bu belgi izoh vazifasini bajaradi.

Endi \multiput buyrug’i yordamida yaratilgan yana bir rasmni ko’raylik.

\begin{picture}(100,50)

\multiput(0,0)(10,0){10}%

{\line(1,5){10}}

\multiput(0,0)(2,10){6}%

{\line(1,0){90}}

\end{picture}

Bu misolda gorizontal qiya va vertikal tik chiziqlardan foydalanib yuqoridagi rasm hosil qilindi.Endi \put buyrug’iga qaytamiz.U orqali quyidagi rasmni chizamiz.

Bir qarashda bu rasmni chizish murakkabdek tuyuladi.Lekin bu rasmni oddiy \put buyrug’i orqali ham chizish mumkin.Buning uchun ma’lum tartibga rioya qilish kerak xolos.Demak bu rasm kodi bilan tanishamiz.

\begin{picture}(120,80)

% Doska chegaralarini chizamiz

\put(0,0){\line(1,0){120}}

\put(0,80){\line(1,0){120}}

\put(0,0){\line(0,1){80}}

\put(120,0){\line(0,1){80}}

% Kordinata o’qlarini chizamiz

\put(40,25){\begin{picture}(40,40)%

\put(20,0){\vector(0,1){40}}

\put(0,20){\vector(1,0){40}}

\put(40,22){$x$}

\put(22,40){$y$}

\end{picture}}

\end{picture}

\vector ishtirokida yana bir misol:

\thicklines

\put(30, 20){\vector(-4, 1){30}}

\put(30, 20){\vector(-1, 4){5}}

\thinlines

\put(30, 20){\vector(-1, -1){5}}

\put(30, 20){\vector(-1, -4){5}}

\end{picture}

\setlength{\unitlength}{1mm}

\begin{picture}(60, 40)

\put(30, 20){\vector(1, 0){30}}

\put(30, 20){\vector(4, 1){20}}

\put(30, 20){\vector(3, 1){25}}

\put(30, 20){\vector(2, 1){30}}

\put(30, 20){\vector(1, 2){10}}