Ilmiy rahbar: aytimbetov n bajardi: soburova a

OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
BERDAQ NOMIDAGI QORAQALPOQ DAVLAT UNIVERSITETI
FIZIKA FAKULTETI 2-G FIZIKA GURUH TALABASI
SOBUROVA ALBINA FIZIKA O’QITISH METODIKASI FANIDAN
AKADEMIK LITSEYLAR FIZIKA KURSIDA “OPTIKA” BO’LIMINI
BAYON QILISH USLUBI MAVZUSIDA YOZGAN
KURS ISHI


ILMIY RAHBAR: AYTIMBETOV N

BAJARDI: SOBUROVA A


NUKUS_2022
MUNDARIJA:

I. KIRISH 3
II. ASOSIY QISM
2.1. Optika fanining predmeti, maqsadi va vazifasi 6
2.2. Fizika kursida optika tutgan o’rni va uning o’qitilishi 12
2.3. Akademik litseylar fizika ta’limini shaxsga yo‘naltirilgan pedagogik
texnologiya asosida tashkil etish optika bo‘limi misolida 16
2.4. Hozirgi zamonda optikaning rivojlanishi va taraqqiy etishi 21
III. XULOSA 27
IV. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR .......................................29

KIRISH
Prezident Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston Milliy universitetida oliy ta’lim va ilmiy-tadqiqot muassasalari rahbarlari, akademiklar, olimlar, yosh tadqiqotchilar
bilan uchrashdi. Uchrashuvda ilmiy-tadqiqot ishlarini tijoratlashtirish, kadrlar tayyorlash va ularni moddiy, ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash masalalari haqida so‘z bordi. Buyuk ajdodlarimiz o‘zlarining ilmiy va ijodiy kashfiyotlari bilan dunyoga ustozlik qilishgan. Boshqalarga ergashmagan, balki boshqalarni o‘z ortidan ergashtirgan. Biz ham ergashuvchi emas, ergashtiruvchi kuchga ega xalq bo‘lishimiz shart. Aks holda, taraqqiyot yo‘lidan chekkaga chiqib, yana tanazzul botqog‘iga botamiz. Ota-bobolarimiz erishgan marralarni osongina boy berib qo‘yamiz. Bu ajdodlar ruhiga, kelajak avlodlarimizga xiyonat emasmi? Bu sohada bugun shoshilinch choralar ko‘rmasak, ertaga kech bo‘ladi. Hozirgi vaqtda fizikaning asosiy yo’nalishlari, atom va yadro fizikasi, optika ildam rivojlanmoqda. Optika qisqa elektromagnit to’lqinlarga bog’langan fizik xodisalar to’g’risidagi bilimlar bo’lib, hozirgi zamon fizikasining asosiy yo’nalishi sifatida mustaxkam tasdiqdan o’tgan.Optikadagi o’sish asosan sifat jixatidan yangi yo’nalishlar hisobiga-chiziqli, optika, lazer texnikasi, kogerent optikasini shakllanishi, golografiya va ularning yangi optik sistemalar tamoillari asosida ishlab chiqish va takomillashtirishga borib taqaladi. Ma’lumki, hozirgi zamon fizikasi to’lqin optikasi yorug’likning tabiati to’g’risidagi va yorug’likning modda bilan ta’siri to’g’risidagi fandir. Fizik optika, yorug’likning to’lqin va kvant xossalarini izotrop va anizotrop muhitlardaenergiya nurlanishi, tarqalish qonunlarini o’rganadi. Ilmiy- texnik rivojlanishda fizik optika chegaralari, optik xodisalar nazariyasining chuqurlashishi va ularning amaliy qo’llanish sohalarining kengayishi xisobiga rivojlandi. Shuni xisobga olish kerakki, hozirgi zamon optikasining kelgusidagi rivojlanishi–bu nafaqat yorug’likning elektromagnit nazariyasining rivojlanishiga, fotonlar fizikasini rivojlanishidir. Shuning uchun ham, hozirgi zamon optikasi metod va asboblarini ishlashida mutaxassislar yorug’likning to’lqin va foton nazariyalarini birlashtiradilar [1].
Biz uchun birinchi o‘rinda bolalarimizning ma'naviyati, bilimi, sog'ligi. Shuning uchun davlat tomonidan maktabgacha ta'limga katta e'tibor berilyapti va bu hali boshlanishi. Sizlarning vazifangiz bolalarning ko‘zidagi nurni ilg'ab olish, ularga yaxshi tarbiya berish, dedi Shavkat Mirziyoyev. Shu yerda Toshkent shahridagi maktabgacha ta'lim muassasalarining holati va ularni rivojlantirishga oid loyihalar namoyish etildi. Davlatimiz rahbari bu boradagi takliflarni ma'qullab, xususiy sherikchilik asosida yangi bog'chalar qurish, bolalarni qamrab olishni kengaytirish va kelgusida yuz foizga yetkazish zarurligini ta'kidladi. Bugungi zamon barcha sohalar qatorida ilm-fanni ham yangi bosqichga ko‘tarishni talab qilmoqda. Zotan, jamiyat oldida turgan dolzarb masalalarni ilm-fansiz yechish qiyin. Mazkur sohani va olimlarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash davlatimizning ustuvor vazifalaridandir. Bu boradagi ishlar bugun izchil va tizimli ravishda davom ettirilmoqda. Davlatimiz rahbari Shavkat Mirziyoyevning yaqinda qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi akademiklari faoliyatini takomil lashtirish va rag‘batlantirish to‘g‘risidagi farmonida mamlakatimiz ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotida ilm-fanning o‘rnini yanada mustahkamlash, akademiklar faoliyatini har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, yuqori malakali ilmiy kadrlar tayyorlash sifatini oshirishni rag‘batlantirish maqsadida bir qator muhim chora-tadbirlar belgilangan.
O‘zbekiston Respublikasi inson huquqlari va erkinliklariga rioya etilishini, jamiyatning ma’naviy yangilanishini, ijtimoiy yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyotini shakllantirishni, jahon hamjamiyatiga qo‘shilishni ta’minlaydigan demokratik huquqiy davlat va ochiq fuqarolik jamiyati qurmoqda. Inson, uning har tomonlama uyg‘un kamol topishi va farovonligi, shaxs manfaatlarini ro‘yobga chiqarishning sharoitlarini va ta’sirchan mexanizmlarini yaratish, eskirgan tafakkur va ijtimoiy xulq-atvorning andozalarini o‘zgartirish respublikada amalga oshirilayotgan islohotlarning asosiy maqsadi va harakatlantiruvchi kuchidir. Xalqning boy intellektual merosi va umumbashariy qadriyatlar asosida, zamonaviy madaniyat, iqtisodiyot, fan, texnika va texnologiyalarning yutuqlari asosida kadrlar tayyorlashning mukammal tizimini shakllantirish O‘zbekiston taraqqiyotining muhim shartidir [2].
Kadrlar tayyorlash milliy dasturi “Ta’lim to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining qoidalariga muvofiq holda tayyorlangan bo‘lib, milliy tajribaning tahlili va ta’lim tizimidagi jahon miqyosidagi yutuqlar asosida tayyorlangan hamda yuksak umumiy va kasb-hunar madaniyatiga, ijodiy va ijtimoiy faollikka, ijtimoiy-siyosiy hayotda mustaqil ravishda mo‘ljalni to‘g‘ri ola bilish mahoratiga ega bo‘lgan, istiqbol vazifalarini ilgari surish va hal etishga qodir kadrlarning yangi avlodini shakllantirishga yo‘naltirilgandir.
Dastur kadrlar tayyorlash milliy modelini ro‘yobga chiqarishni, har tomonlama kamol topgan, jamiyatda turmushga moslashgan, ta’lim va kasb-hunar dasturlarini ongli ravishda tanlash va keyinchalik puxta o‘zlashtirish uchun ijtimoiy-siyosiy, huquqiy, psixologik-pedagogik va boshqa tarzdagi sharoitlarni yaratishni, jamiyat, davlat va oila oldida o‘z javobgarligini his etadigan fuqarolarni tarbiyalashni nazarda tutadi [4].