Ilmiy kashfiyotlar,ixtirolar va litsenziyalash

Ilmiy kashfiyotlar,ixtirolar va litsenziyalash

REJA

• 1.Ilmiy kashfiyotlar
• 2.Ixtirolar
• 3.Litsenziyalash

Kashfiyot — izlanish, tekshirish, ilmiy tadqiqot natijasida, baʼzan esa tasodifan topilgan, yaratilgan ilmiy yangilik. Unga tabiat hodisalari va jamiyat qonuniyatlarini ongli ravishda ilmiy idrok qilish natijasida erishiladi. Kashfiyot tufayli moddiy dunyoning ilgari insoniyatga maʼlum boʻlmagan obyektiv qonuniyatlari, xossalari va hodisalari maʼlum boʻladi. Kashfiyot insoniyatning bilish jarayoni darajasini tubdan oʻzgartiradi. Kashfiyot fan-texnika inqilobining asosini tashkil etadi, fan va texnika taraqqiyotiga tubdan yangi yoʻnalishlarni baxsh etadi. Inson bosib oʻtgan tarixiy jarayonda juda koʻp Kashfiyotlar qilindi. Kashfiyot bilan ixtironi bir-biridan farqlay bilish kerak. Kashfiyot natijasida muayyan qonuniyatlar yaratiladi, ixtiro natijasida esa muhim yangiliklar yaratilishi mumkin.

• Kashfiyot — izlanish, tekshirish, ilmiy tadqiqot natijasida, baʼzan esa tasodifan topilgan, yaratilgan ilmiy yangilik. Unga tabiat hodisalari va jamiyat qonuniyatlarini ongli ravishda ilmiy idrok qilish natijasida erishiladi. Kashfiyot tufayli moddiy dunyoning ilgari insoniyatga maʼlum boʻlmagan obyektiv qonuniyatlari, xossalari va hodisalari maʼlum boʻladi. Kashfiyot insoniyatning bilish jarayoni darajasini tubdan oʻzgartiradi. Kashfiyot fan-texnika inqilobining asosini tashkil etadi, fan va texnika taraqqiyotiga tubdan yangi yoʻnalishlarni baxsh etadi. Inson bosib oʻtgan tarixiy jarayonda juda koʻp Kashfiyotlar qilindi. Kashfiyot bilan ixtironi bir-biridan farqlay bilish kerak. Kashfiyot natijasida muayyan qonuniyatlar yaratiladi, ixtiro natijasida esa muhim yangiliklar yaratilishi mumkin.

Kashfiyotni himoya qilish maqsadi:

• Kashfiyotni himoya qilish maqsadi:
• • Ilmiy mazmun ishonchliligini tasdiqlash uchun;
• • Muallif va davlat ustunligini o‘rnatish;
• • Kashfiyot muallifining xususiyatlarini tan olish va unga tegishli imtiyozlar berish;
• • Kashfiyot bilan bog‘liq ilmiy-texnologik masalalarni hal qilishda ko‘maklashish;
• • Fan va texnikada, foydalanish uchun kashfiyotlarni davlat tomonidan ma’lumot uchun qabul qilinishi va hisobga olinishi.

Ixtiro

• Turli sohalardagi mahsulot (xususan qurulma modda o`simlik va hayvonlar hujayralari) yoki usul ( moddiy vositalar yordamida moddiy obyektlar ustidan harakatini amalga oshirish jarayoni)ga tegishli texnik yechim

Quyidagilar ixtiro deb e’tirof etilmaydi:

- ilmiy nazariyalar va matematika nazariyalari;

• - xo‘jalikni tashkil etish va boshqarish usullari;
• - shartli belgilar, jadvallar, qoidalar;
• - aqliy operatsiyalar bajarish qoidalari va usullari;
• - integral sxemalarganing tipologiyalari;
• - o‘simlik navlari va xayvon zotlari;
• - jamoat manfaatlari, insonparvarlik va axlok qoidalariga zid echimlar;