Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

805 - САВОЛ: 
МАЪЛУМОТЛАРНИНГ ИЕРАРХИК МО-
ДЕЛИ ҲАҚИДА ҚАНДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Маълумотларнинг иерархик модели – бу маъ-
лумотларнинг ўзаро боғлиқ ҳолдаги қуйидан юқорига қараб 
босқичма-босқич ҳолдаги моделдан иборат. 
КЎРСАТМА: Маълумотлар иерархик модели маълумот-
ларнинг иерархик омборига асосланиб кўрилиши керак. Бунга 
сабаб маълумотларнинг иерархик омбори маълумотларнинг 
иерархик моделини таъминловчи сонли ва сифатий маълумотлар 
омборидан иборат бўлади.
806 - САВОЛ: 
МАЪЛУМОТЛАРНИНГ ТАРМОҚЛИ МО-
ДЕЛИ ҲАҚИДА ҚАНДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Маълумотларнинг тармоқли модели – бу маъ-
лумотларнинг бошқа поғонадаги маълумот билан икки ёки ундан 
ортиқ марта боғланадиган турини ифодалайдиган модель. 
КЎРСАТМА: Ахборотлаштиришда замонавий компьютерлар-
дан фойдаланишга алоҳида аҳамият қаратиш керак. Бунга сабаб 
илмий тадқиқот ишидаги ихтиёрий катта ҳажмдаги маълу-
мотларни улар хотирасида сақлаш ва қайта ишлаш мумкин. 

---

514 
807 - САВОЛ: 
МАЪЛУМОТЛАРНИНГ РЕЛЯЦИОН МО-
ДЕЛИ ҲАҚИДА ҚАНДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Маълумотларнинг реляцион модели – бу маъ-
лумотларнинг жадвал кўринишида ифодаланиши ва уларни 
истеъмол учун тайёрлаб қўйилган ҳолати. 
КЎРСАТМА: Илмий тадқиқот ишини олиб боришда тад-
қиқот объекти тўғрисида дастлабки маълумотлар матн, жадвал, 
график каби кўринишларда йиғилади ва уларнинг тадқиқотнинг 
ташкилий-тузилмавий модели асосида тизимларга ажратилади. 
808 - САВОЛ: 
МЕНТАЛИТЕТ ДЕГАНДА НИМАНИ 
ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Менталитет (лотинча “mentalis”-ақлий) – айрим 
киши ёки ижтимоий гурухга хос ақлий қобилият даражаси, миллат 
ёки шахснинг менталитети уларнинг ўзига хос тарихий 
анъаналари, урф-одатлари, диний эътиқодини қамраб олади. 
КЎРСАТМА: Ҳар бир миллатнинг менталитети унинг тарихи, 
яшаб турган шарт-шароити, ижтимоий фаоллиги ва бошқа бир 
қанча омиллар билан боғланган бўлади.