Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

794 - САВОЛ: 
КОДЛАШ НИМА УЧУН КЕРАК? 
ЖАВОБ: 1. Кодлаш – дастлабки алифбони объектли алифбога 
ўзгартириш жараёни учун керак. 
2. Кодлаш – маълумотларни рамзлар кетма-кетлиги билан 
ифодалаш жараёни учун керак. 
3. Кодлаш – маълумотлар устида бажариладиган амалларни 
қулайлаштириш учун керак. 
4. Кодлаш – сифатли маълумотларни миқдорий маълу-
мотларга айлантириш учун керак ва ҳ.к. 
КЎРСАТМА: Тадқиқот ишида муаммо материалларини пухта 
ўзлаштиришга ҳаракат қилиш керак. Ундаги маълумотлар турлари 
ва кўламини тадқиқот мақсадини эътиборга олган ҳолда зарурат 
бўлганда кодлаштириб, тизимларга ажратиб, ахборот кўринишига 
келтириб қўйиш керак. 

---

509 
795 - САВОЛ: 
КОМПЬЮТЕРЛИ 
МОДЕЛЛАШТИРИШ 
ДЕГАНДА НИМАНИ ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Компьютерли моделлаштириш – бу ҳодиса ва 
жараёнларнинг компьютерлардан фойдаланиб моделларини 
яратиш жараёнидир. 
КЎРСАТМА: 1. Ҳозирги кунда компьютерда моделлаштириш 
технологияси мавжуд бўлиб, унинг мақсади атрофимизни ўраб 
турган табиат, унда рўй берадиган ҳодиса, воқеаларни ва 
жамиятдаги ўзгаришларни англаш, тушуниб етиш жараёнини 
замонавий усуллар воситасида тезлаштиришдан иборат. 
2. Компьютерларда моделлаштириш технологиясини ўзлаш-
тириш компьютер тизимларини (восита, қурилма сифатида) яхши 
билишни ва ундан моделлаш технологияларини ишлата олишни 
талаб қилади. 
796 - САВОЛ: 
КОНЦЕПЦИЯ ДЕГАНДА НИМАНИ ТУ-
ШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Концепция – бу ҳар бир педагогик технология 
фалсафий, психологик, дидактик, таълим мақсадларига эришиш-
нинг ижтимоий-педагогик далилларини ўз ичига оладиган аниқ 
илмий концепцияга таянишдир. 
Концепция мақсадга етишишнинг хомаки режаси, мазкур 
соҳада мавжуд қонуниятлар билан асослаб берилган босқич 
концепция ёки илмий асосланган тахмин дейилади. 
Тахмин илмий асосланиб, концепцияга айланаётганда ўз 
босқичида қолиб кетиши ёки хомаки тахминнинг баъзи ўринлари 
тасдиқ топиб, баъзи ўринлари инкор қилиниши йўли билан 
концепцияга айланади. Хомаки тахминнинг ҳамма ўринларда юз 
фоиз концепция босқичига ўтмайди.
КЎРСАТМА: Илмий асосланиб, маромига етказилган тахмин 
концепцияга айланади, дейлик. Ҳар қандай илмий асосланган 
тўғри эканлигини билиш учун уни амалда синаб кўриш талаб 
қилинади. Мақсадга етишишнинг илмий асосланган тахминий 
режасининг (концепциясининг) амалда синаб кўрилиши тажриба 
дейилади. 

---

510