Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

792 - САВОЛ: 
КИШИ ИНСОНИЙЛИГИНИНГ МАТЕМА-
ТИК МОДЕЛИ НИМА УЧУН КЕРАК? 
ЖАВОБ: Киши инсонийлигининг математик модели – бу 
кишининг инсонийлигини назорат қилиб бориш учун керак. 
Киши инсонийлиги унинг тўплаган билими, яъни маънавий 
бойлигига тўғри пропорционал ва йиғиб кўйган моддий бойлигига 
тескари пропорционалдир. 
КЎРСАТМА: Ушбу формула инсон камолоти босқичларига 
қараб ҳар хил даражаланади, яъни 17-25 ёшларга бир вариант, 25-
40 ёшларга яна бир вариант, 40-60 ёшларга ҳам яна бир хил 
вариант ва 60 ёш ва ундан катта ёшдагиларга яна бошқа вариант 
тўғри келади, чунки кишининг интеллектуал салоҳияти кўпроқ 
билими ва ҳаёт тажрибасига боғлиқ бўлади. Шу сабабли ҳам 
билим кишининг инсонийлигини белгиловчи асосий омил бўлиб, 
уни бу борадаги интеграллашган кўрсаткич деб аташ мумкин. 
793 - САВОЛ: 
КИЧИК ТЕХНОЛОГИЯЛАР ДЕГАНДА 
НИМАНИ ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Кичик технологиялар – ўқув тарбия жараёнининг 
алоҳида қисмларини ўз ичига олади. Бу айрим дидактик ва 
тарбиявий масалаларни ҳал қилиш билан шуғулланади, яъни улар: 

---

508 
таълим технологияси; дарс технологияси; билимлар ва тушун-
чаларни шакллантириш технологияси; талабалар билимларини 
назорат қилиш технологияси ва шу кабилар. 
Кичик технологияларнинг вазифаси янги билим, янги 
билимларни ўзлаштириш ва мустақил ишлаш технологияларини, 
ҳаттоки, айрим фаолият турлари ва алоҳида шахсий ҳамда касбий 
сифатларни тарбиялаш технологияларини яратишдан иборат, 
шунингдек, ўзлаштирилганликни ва тарбияланганликни назорат 
қилиш технологияларини яратиш ҳам ушбу вазифалар қаторига 
киради. 
КЎРСАТМА: 1.Кичик технологиялар таълим-тарбия жара-
ёнини технологиялаштиришнинг кичик қисм тизимларидан 
(ҳаттоки тизим элементларидан бошлаб ҳам) яхлит тизимгача 
етказиб боришга мустаҳкам дидактик асос бўлиб ҳисобланади. 
2. Кичик технологиялар ўрганилаётган билимларнинг дидак-
тик тизими чуқур мазмунга эга бўлишлигини, билимларга тизимли 
нуқтаи назардан қараш, таълим олувчиларга билимларни 
эгаллашнинг оптимал йўлларини топиш каби муаммоларини ҳал 
қилишда қўлланилади.