Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

849 - САВОЛ: 
ЎХШАШЛИК ТУРЛАРИ ҲАҚИДА ҚАН-
ДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Ҳозирда ўхшашликнинг қуйидагидек турлари 
мавжуд: 

кинематик ўхшашлик; 

---

533 

динамик ўхшашлик; 

механикавий ўхшашлик; 

электродинамик ўхшашлик ва шулар кабилар. 
КЎРСАТМА: 1. Конструктив масалаларни ечишда, бинолар 
билан иншоотларнинг моделлари ва чизмаларини тайёрлашда 
(ўхшаш нусхалар олишда, макетлар тайёрлашда ва ҳ.к.) 
ўхшашликлардан кенг фойдаланилади. 
2. Ўхшаш ҳодисаларни характерловчи барча омиллар 
(кўрсаткичлар, параметрлар)нинг пропорционаллиги шундай 
натижани қўлга киритиш имкониятини берадики, қаралаётган 
омиллардан тузиш мумкин бўлган барча ўлчовсиз комбинациялар 
ўхшаш ҳодисалар учун бундай сон қийматига эга бўлади. 
850 - САВОЛ: 
ЎҚИТИШНИ ҲАРАКАТЧАН МОДЕЛЬ 
ЁРДАМИДА БОШҚАРИШ ДЕГАНДА 
НИМАНИ ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Ўқитишни ҳаракатчан моделлар ёрдамида 
бошқариш. Бунда ўқитувчида шаклланган билим, кўникма ва 
малака, ўқитиш воситалари ҳамда қуроллари, илғор педагогик 
технологиялар ва бошқа мавжуд имкониятларни мақсадга 
мувофиқ йўналтира олиш қобилиятлари ҳамда ДТС талаблари 
асосида таълим олувчига нисбатан таълимнинг аниқ мақсадини 
белгилаб олиш мумкин. Бу ўз навбатида илғор педагогик 
технологияларни қўллаш жараёни режасини ишлаб чиқишга, яъни 
тадқиқот вазифаларини белгилаб олишга олиб келади. Белги-
ланган мақсад ва вазифаларни эътиборга олган ҳолда ўқитишнинг 
ҳаракатчан модели яратилади.
КЎРСАТМА: Ўқитишнинг ҳаракатчан моделини яратиш 
таълим технологияларининг асосий талабларидан биридир. 
Ўқитишни ҳаракатчан модели ўқитишни бошқариш тизимининг 
асосий ростлагичи ҳисобланади, яъни ўқитиш тизимини 
бошқаришнинг 
сифат 
кўрсаткичи, 
ҳаракатчан 
модель 
кўриниши, йўналиши ва функциясига қараб ўзгариб ростланиб 
борилади. 

---

534