“Ilm-zakovatimiz – senga, ona-Vatan!” mavzusidagi Respublika onlayn ilmiy-amaliy anjumani materillari

XIZMAT KO‘RSATISH SOHASINI RIVOJLANTIRISH ORQALI AHOLI 
KAMBAG'ALLIGINI QISQARTIRISH 
 
Ma’lumki, har qanday mamlakatda aholining kam ta’minlangan qatlami mavjud. 
O’zbekistonda ham odamlarning muayyan qismi yetarli daromad manbaiga ega emas. 
Avvalo kambag’allik atamasiga urg’u bersak. U bugun yo kecha paydo bo’lib qoldimi? 
BMT kambag‘allik chegarasini asosiy tovar va xizmatlar (oziq-ovqat mahsulotlari, kiyim-
kechak, turar-joy haqini to‘lash, suv bilan ta'minlash, elektr energiyasi, maktab ta'limi, 
tibbiy xizmat) uchun zarur bo‘lgan daromadlar sifatida belgilaydi. Kambag‘allik darajasi 
nisbiy tushuncha sanaladi va muayyan mamlakatdagi umumiy farovonlik darajasiga bog‘liq. 
Kambag‘allik mutlaq va nisbiy kabi turlarga bo‘linadi. Mutlaq kambag‘allikda kun 
kechiruvchi odamlar biologik tirik qolishni ta'minlaydigan minimal ehtiyojlarnigina 
qondirishlari mumkin. 
O‘zbekiston uchun 2020 yil nafaqat pandemiya sababli, balki mamlakat tarixida ilk bor 
kambag‘allik tushunchasi davlat rahbari darajasida e’tirof etilib, mazkur yo‘nalish ijtimoiy-
iqtisodiy siyosatning asosiy kun tartibiga aylangani bilan alohida e’tiborga molik. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021 yil 3 dekabrdagi “Mahallada 
tadbirkorlikni rivojlantirish, aholi bandligini ta’minlash va kambag‘allikni qisqartirish 
bo‘yicha davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlari to‘g‘risida”gi PF-29-son farmoni 

---

“Ilm-zakovatimiz – senga, ona-Vatan!” mavzusidagi Respublika onlayn
ilmiy-amaliy anjumani materillari 
17 
mamlakatimizda xizmat ko‘rsatish sohasini yanada rivojlantirish borasida yana bir turtki 
bo’ldi. 
Bunda jahon tajribasida keng qo‘llaniladigan kambag‘al oilalarning doimiy daromad 
manbaini yaratish, inson kapitali sifatini oshirish hamda to‘g‘ridan-to‘g‘ri qo‘llab-
quvvatlash kabi uch vositadan foydalanilmoqda. 
– Dastlabki hisob-kitoblarga ko’ra, 12-15 foiz yoki 4-5 million aholimiz kambag’al. 
Bu ularning bir kunlik daromadi 10-13 ming so’mdan oshmayapti, degani. Yoki bir oilada 
mashina ham, chorva ham bo’lishi mumkin, lekin bir kishi og’ir kasal bo’lsa, oila 
daromadining kamida 70 foizi uni davolatishga ketadi. Xo’sh bunday oilani o’ziga to’q 
deyish mumkinmi? Prezident sifatida meni odamlarimizning ovqatlanishi, davolanishi, 
bolalarini o’qitishi, kiyintirishi kabi hayotiy ehtiyojlari nima bo’layapti, degan savol har 
kuni qiynaydi, – dedi Shavkat Mirziyoev
10
. 
Xizmat ko‘rsatish dunyo tajribasida eng sеrdaromad tarmoqlardan biri hisoblanadi. 
Mamlakatimizda xizmat ko‘rsatish yo‘nalishni yanada rivojlantirish, xizmat ko‘rsatish 
sohasida faoliyat yuritayotgan tadbirkorlarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlashga alohida 
e’tibor qaratilmoqda. Ayniqsa, kеyingi yillarda mazkur yo‘nalishda tadbirkorlik faoliyatini 
boshlamoqchi bo‘lgan tashabbuskorlarni krеdit mablag‘lari bilan ta’minlashda moliya 
muassasalari muhim o‘rin tutmoqda.
Ijtimoiy himoyaga muhtoj va kam ta’minlangan oilalarni qo’llab-quvvatlash, aholini 
tadbirkorlikka keng jalb qilish borasidagi ishlarni samarali amalga oshirish maqsadida 
Prezidentning 2020 yil 18 fevraldagi farmoni hamda qaroriga muvofiq, Mahalla va oilani 
qo’llab-quvvatlash vazirligi tashkil etildi. Mahalla – tuman (shahar) – viloyat – respublika 
darajasida tadbirkorlikni rivojlantirish va kambag’allikni kamaytirishga mas’ul lavozimlar 
joriy qilinib, vertikal tizim yaratildi. Hozirgi kunda mamlakatimizda rasman ish bilan band 
bo’lmagan 1 million 400 mingga yaqin ayollar va yoshlar bor. Xotin-qizlar o’rtasida 
ishsizlik darajasi 13 foiz, yoshlarda esa 15 foizni tashkil etmoqda. Farg’ona, Samarqand, 
Andijon, Qashqadaryo va Toshkent viloyatlarida bu ko’rsatkich yuqori. Shu bilan birga, 
bugungi kunda qurilishda 104 ming, kommunal sohada 71 ming, xizmat ko’rsatish sohasida 
68 ming, yengil sanoatda 46 ming nafar mutaxassisga ehtiyoj mavjud. 
Bu ko’rsatkichlardan kelib chiqib aytish mumkinkim aholining kambag’al qismini
kambag’allik darjasidan chiqarish uchun birinchi navbatda xizmat ko’rsatish sohasida aholi 
bandligini ta’minlash, ularga soliq imtiyozlarini berish, davlat subsidiyalari va imtiyozli 
kreditlarni ajratish maqsadga muvofiq hisoblanadi. 
Xizmat ko‘rsatish sohasida, xususan aloqa va axborotlashtirish, maishiy xizmat, bank 
va biznes xizmatlarida (konsalting, audit, lizing, sug‘urta va boshqalar) kichik biznesni 
rivojlantirish; qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishida tadbirkorlarga xizmat ko‘rsatish, shu 
jumladan mahsulotlarni tayyorlash va saqlash, qishloq xo‘jaligi texnikalariga xizmat 
ko‘rsatish, chorva uchun ozuqani sotish xizmatlari, o‘g‘itlar va o‘simliklarni himoya qilish 
xizmatlari, veterinariya xizmatlariga alohida e’tibor qaratish lozim. Ijtimoiy ahvoli va 
turmush sharoiti og‘irlashgan va sektor rahbarlari tomonidan alohida nazoratga olingan 
oilalarni qayd etishga mo‘ljallangan saxovat.argos.uz dasturi ishga tushirilib, oilalarning 
10
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 29-dekabr kungi Oliy Majlisga qilgan 
murojaatnomasi 

---