Ilm sahroda do’st, hayot yo’llarida tayanch, yolg’izlik

 
3.2. Muomaladagi pul massasini aniqlash metodlari 
 
Pul  massasi  deganda  bir  mamlakat  ichida  jismoniy  va  yuridik  shaxslarning  naqd 
pul  va  naqd  pulsiz  qilinadigan  hisob-kitob  mablag’lari  yig’indisi  tushuniladi.  Umumiy 
pul  massasi  (M)  alohida  agregatlardan  tashkil  topadi.  Pul  agregati    deganda,  to’lov 
vositalarini  likvidlilik  darajasi  bo’yicha  maxsus    klassifikatsiyasi    yoki  jamg’arila 
borilayotgan va xarid qobiliyatini saqlovchi barcha pul vositalari tushuniladi.Bunga naqd 
pullar,  korxonalarni  hisob  raqamidagi  pullari,  muddatli  va  muddatsiz  bankka  qo’yilgan 
pullar,  sertifikatlar,  zaxiralar  va  boshqalar  kiradi.  Pul  agregatlarini  soni  mamlakat 
iqtisodiyoti va pul massasini boshqarish xususiyatlari inobatga olingan holda turlichadir. 
Masalan,  AQSh    va  Rossiyada  pul  massasi  4  agregatga,  Yaponiya  –  3,  Angliya  –  5, 
Shveytsariya va Germaniyada – 3, Frantsiyada – 10 agregatga bo’lingan. 
Umumiy ko’rinishda pul massasi  quyidagi parametrdan tashkil topadi: