Ilm sahroda do’st, hayot yo’llarida tayanch, yolg’izlik

Kapital  daromadlar
  –  bu,  kapital  aktivlarni  sotishdan  (asosiy  fondlar,  davlat 
zaxiralari  va  foydalanilmayotgan  omillar,  er)  olingan  daromadlar  hamda  nodavlat 
manbalardan kapital transfertlardir. 
O’zbekiston  Respublikasi  davlat  byudjeti  daromadlari  soliqlar,  resurs  to’lovlari, 
ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’i, boshqa soliq va tushumlardan tashkil topadi 
(4.1-jadval). 
4.1-jadval 
O’zbekiston Respublikasi davlat byudjetining daromadlari  
dinamikasi (mlrd.so’m.)
 
 
Daromad turlari 
2000y. 
2003y. 
2004y. 
2005y. 
2006y. 
2007y. 
Jami daromadlar 
911,8 
2342,0 
2621,3 
3310,9 
4042,5 
5101,0 

---

 
92 
Shu jumladan: 
Bevosita soliqlar – jami  

 
yuridik shaxslardan olinadigan daromad solig’i 

 
savdo va umumovqatlanish korxonala-rining 
yalpi daromad solig’i 

 
KK va MF uchun yagona soliq  

 
jismoniy shaxslarning daromad solig’i 

 
tadbirkorlar daromadidan olinadi-gan 
belgilangan soliq 
Bilvosita soliqlar – jami  

 
qo’shilgan qiymat solig’i 

 
aktsiz solig’i 

 
bojxona to’lovlari 

 
jismoniy shaxslardan olinadigan yagona boj 
to’lovi 

 
jismoniy shaxslarning yoqilg’i solig’i 
Resurs to’lovlari – jami  

 
mulk solig’i 

 
er solig’i 

 
er-rusurslardan foydalangani uchun soliq 

 
suv resurslardan foydalangani uchun soliq 

 
ekologiya solig’i 
Ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’i 
Boshqa soliq va tushumlar 
 
240,7 
 
118,5 
 
–  
– 
105,8 
 
16,4 
510,6 
227,0 
260,8 
10,9 
 
11,9 
 
–  
90,3 
28,3 
29,2 
10,9 
4,6 
 
17,3 
9,1 
61,1 
 
616,9 
 
210,5 
 
– 
86,7 
288,3 
 
31,4 
1353,8 
535,8 
693,6 
41,0 
 
45,1 
 
38,3 
222,3 
71,4 
51,4 
29,8 
 
8,9 
60,8 
40,7 
108,3 
 
714,1 
 
182,2 
 
75,5 
85,8 
334,2 
 
36,4 
1532,9 
604,2 
751,6 
60,7 
 
68,2 
 
48,2 
260,1 
74,3 
76,2 
43,2 
 
12,2 
54,2 
45,8 
68,4 
 
865,8 
 
209,3 
 
67,0 
80,8 
465,6 
 
43,1 
1627,9 
748,9 
692,6 
66,2 
 
56,9 
 
63,3 
629,8 
109,1 
87,4 
333,9 
 
13,3 
86,1 
52,2 
135,2 
 
1045,9 
 
218,9 
 
73,0 
95,5 
603,5 
 
55,0 
1986,7 
1017,4 
760,6 
86,7 
 
45,9 
 
76,1 
768,2 
142,6 
138,5 
465,7 
 
21,4 
– 
69,6 
172,1 
 
1219,6 
 
261,7 
 
110,8 
103,9 
689,0 
 
54,2 
2478,2 
1261,7 
915,7 
116,2 
 
73,4 
 
111,2 
931,8 
191,4 
180,3 
531,0 
 
29,1 
– 
112,1 
359,3 
 
Bevosita soliqlar summasi 2007 yilga kelib 1219,6 mlrd.so’mni tashkil qilgan va u 
2000 yilga nisbatan 5,1 marta oshgan. Bilvosita soliqlar bo’yicha esa tegishli ravishda – 
2478,2  va  4,9.  Jami    daromadlarda  soliqlar  hissasi  2007  yilda  72,5%ni  tashkil  qildi,  bu 
esa 2000 yilga nisbatan 9,5 punktga pasayganligini bildiradi. Mulk solig’i, er solig’i, suv, 
ekologiya va boshqa resurs to’lovlari summasi 2000-2007 yillarda 10,3 martaga oshgan 
va  2007  yilga  kelib  931,8  mlrd.so’mni  tashkil  qilgan.  Ularning  hissasi  esa  9,9%dan 
18,3%ga  etdi  yoki  8,4  punktga  oshdi.  Ijtimoiy  infratuzilmani  rivojlantirish  solig’i 
summasi  tahlil  qiladigan  davrda  12,3  marta  oshgan,  uning  umumiy  daromadlardagi 
hissasi esa bir foizdan 2,2%ga, ya’ni bir punktga ortgan. Soliqlar summasining o’zgarishi 
bilan  bir  qatorda  ularning  tarkibida  ancha  o’zgarishlar  ro’y  bergan.  Masalan,  soliqlar 
hissasi (82,4 % - 2000 yilda) pasaygan (72,5 – 2007 yilda). Resurs to’lovlari hissasi esa 
deyarli ikki barobar oshgan. Ijtimoiy infrotuzilmani rivojlantirish va boshqa soliqlarning 
ulushi bo’yicha ham tendentsiya xarakteriga ega.  
Davlat byudjeti xarajatlarining tasnifi quyidagi belgilar bo’yicha amalga oshiriladi: 
funktsional tayinlanishi; iqtisodiy tayinlanishi; idoraviy tayinlanishi.  
O’zbekiston  Respublikasida  xarajatlarning  quyidagi  funktsional  tasnifi  amalda: 
umumdavlat  xarajatlari;  milliy  xavfsizlik;  xuquq  va  xavfsizlikni  ta’minlash;  milliy 
iqtisodiyot;  atrof-muhitni  himoyasi;  turar-joy  va  komunal  xizmatlar;  sog’liqni  saqlash; 
jismoniy tarbiya, sport va madaniyat; maorif, sotsial siyosat.  
Iqtisodiy  tayinlanishi  bo’yicha  byudjet  xarajatlri  joriy  va  kapital  xarajatlarga 
bo’linadi.  
Byudjet xarjatlarini yo’naltirilishiga qarab moddiy ishlab chiqarishni va nomoddiy 
sohani ushlab turish va rivojlantriish xarajatlariga bo’linishi mumkin.  
4.2-jadval 
O’zbekiston Respublikasi davlat byudjetining xarajatlari  

---

 
93 
dinamikasi (mln.so’m)