Ilm sahroda do’st, hayot yo’llarida tayanch, yolg’izlik

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
VI BOB. INVESTITsIYa BOZORI STATISTIKASI 
 
6.1. Investitsiya tushunchasi va uning  

---

 
144 
o’rganish vazifalari 
 
Keng ma’noda investitsiya deganda turli shakllardagi moddiy, ishlab chiqarish va 
moliyaviy  aktivlarga  bo’sh  turgan  pul  mablag’larining  kapital  qo’yilmasini  tushunamiz. 
"Investitsiya"  so’zining  o’zi  hamma  turdagi  kapitallarni  va  ularga  tenglashitirilgan 
qo’yilmalarni  (kapital  hosil  qiluvchi  investitsiyalarni),  iste’mol  investitsiyalarini  (uzoq 
davr foydalaniladigan predmetlar va ko’chmas  mulkka qo’yilmalar), ishlab chiqarish va 
noishlab  chiqarish  sohalariga  investitsiyalarni,  qimmatli  qog’ozlarga  investitsiyani 
(moliyaviy  investitsiyalar),  nomoddiy  aktivlarga  investitsiyalarni  (intellektual  kapital, 
mulkchilik huquqi va shunga o’xshashlar) bildiradi. 
Statistikaning  vazifalariga  investitsiyalarning  hajmi,  tarkibi  va  dinamikasini 
xarakterlash,  investitsiya  jarayonlarini  amalga  oshirishga  yo’nalitirilgan  mablag’larning 
manbai  va  o’lchamini  o’rganish,  investitsiya  faoliyatini  amalga  oshirish  shakllari  va 
uslublarini  tahlil  qilish,  investitsiyaning  samaradorligini  aniqlash  va  statistik 
ko’rsatkichlar orqali investitsiya riskini baholash kabilar kiradi. 
Statistikaning  ob’ekti  sifatida  investitsiyalar  uning  alohida  turlari  bo’yicha,  hosil 
bo’lish  manbalari  bo’yicha,  foydalanish  yo’nalishlari  bo’yicha,  qoplash  shakllari  va 
muddatlari bo’yicha bir butun holda o’rganiladi. 
Statistikada  ichki  va  tashqi,  vatanimizning  va  chet  elning  investitsiyalari,  asosiy 
kapitalga  investitsiyalar  va  aylanma  mablag’larga  investitsiyalar,  bir  butun  kapital 
qurilishga  investitsiyalar,  uy-joy  va  sotsial-madaniy  qurilishga  investitsiyalar,  mulk 
shakllari  bo’yicha  investitsiyalar,  xududiy  sub’ektlari,  vazirlik  va  boshqarmalar, 
iqtisodiyotning tarmoklari bo’yicha investitsiyalar alohida o’rgatiladi. 
Bu  mavzuda  shuningdek  asosiy  fondlarni  texnologik  va  takror  hosil  qilinishi 
tarkibini,  asosiy  fondlar  va  ishlab  chiqarish  quvvatlarini  joriy  qilishni o’rganish, kapital 
qurilish va qurilish faoliyati masalalarini tahlil qilish masalalari kabilar ham o’rganiladi. 
Yuqoridagi  savollar  investitsiya  statistikasida  umumiy  iqtisodiy  o’sishning 
sur’atlari va nisbatlari bilan o’zaro bog’liklikda o’rganiladi.