―ilm-fan va ta‘limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va yechimlar‖ mavzusidagi

 
 

---

 ―ILM-FAN VA TA‘LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR‖ MAVZUSIDAGI
4-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
 
 
30 - SENTABR 2020 - YIL 
―UzACADEMIA‖ scientific-methodical journal
 
 
 
 
 
 
155 
www.academiascience.uz
MTT DA ―QURISH –YASASH― VA ―NUTQ O`STIRISH― 
FAOLIYATNING BOLALARNING RIVOJLANISHIDA TUTGAN O`RNI 
 
 Kodirova Vohida Salimovna
Buxoro viloyati G`ijduvon tumani
MTB qarashli 28-MTT tarbiyachisi 
Aziz mushtariy eng avvalo bolangiz maktabgacha ta`lim tashkilotiga qabul 
qilish yoshiga yetgan bo`lsa ,bolani maktabgacha ta`lim tashkiloti ta`limiga jalb qilish 
juda muhimdir chunki Maktabgacha ta`lim tashkilotida bola turli yosh guruhlarga 
ajratilib ta`lim va tarbiyaga jalb etiladi 3yoshdan 4 yoshgacha‖ kichik‖ guruh ,4 
yoshdan 5 yoshgacha‖ o`rta‖ guruh , 5 yoshdan 6 yoshgacha ― katta ― guruh 6 
yoshdan 7 yoshga to`lguncha ― maktabga tayorlov ― guruhida ta`lim oladi . 
Har bir guruhning ta`lim va tarbiya faoliyatlari ularning yosh xususiyatlaridan 
kelib chiqib olib boriladi. 
―Kichik ― guruhlardan boshlab ―Til va nutq‖ markazida ish olib boriladi. Bu 
markazda ―Nutq o`stirish‖ faoliyati olib boriladi, bu faoliyat bolaning rivojlanishiga 
juda katta ta`sir o`tkazadi. Bu faoliyat turli ko`rinishda amalga oshirilishi mumkin . 
Masalan: ko`rgazmali qurollar asosida, og`zaki tushuntirish ishlari asosida , 
AKT dan foydalanib,turli syujedli rolli o`yinlar asosida olib borilishi mumkin. 
Faoliyatni bolalarga qiziqarli, tushunarli , ertaknamo sodda va jilvakor, bolalarning 
zeriktirib qo`ymaydigan qilib tushuntirish , bu tarbiyachining istedodi, mahorati va 
malakasiga bog`liq. 
Guruhlarda faoliyat 10-15 daqiqa 20-25 daqiqa ― Maktabga tayorlov‖ 
guruhlarida 30-35 daqiqa ichida faoliyat yakunlanishi kerak kattalar uchun bu juda 
kam vaqt bo`lib ko`rinishi mumkin, amma bolalarning yosh qobiliyatidan kelib 
chiqadigan bo`lsak shu kamgina vaqt jarayonida agarda tarbiyachi bor mahoratini 
ishga solmasa bolalarni zeriktirib qo`yishi mumkin , bunday jarayonda bolaga 
berilishi kerak bo`lga davlat talablari bajarilmaydi va tarbiyachi o`z maqsadiga erisha 
olmaydi , bunday holatlarning uzoq davom etishi Maktabgacha Ta`lim Tashkilotining 
ta`lim va tarbiya berish borasidagi sifatini pasayishiga olib keladi . 
Buni oldini olish maqsadida har bir tarbiyachi har bir faoliyatga puxta 
tayorgarlik ko`rib o`z kasbini sevishi juda muhim ahamiyatga ega. 
Faoliyat jarayonida bola ko`rgan narsasini juda ko`p qismini eslab qolishi fanda 
allaqachon o`z tasdiq`ini topgan . 
―Nutq o`stirish‖ faoliyati jarayonida biror bir ertakni hikoya qilib berish( 
Zumrad va Qimmat) mavzusi bo`lsa buni oddiy og`zaki qilib aytib berishdan ko`proq 
turli video roliklar tayyorlab yoki ertak qahramonlarini chizish , yoki plastilin 

---