―ilm-fan va ta‘limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va yechimlar‖ mavzusidagi

[e-mail]
  
 
Anotatsiya:Ushbu maqolada o‘rta maktab fizika kursini o‘tishda, o‘quvchilar 
o‘rtasida robotexnika sohasidagi ijodiy faollikni rivojlantirish va muhandislik 
ixtisosliklarini ommalashtirishga ko‘maklashish, ta‘lim muassasalari o‘quvchilari 
orasida texnik modellashtirishlarni ommalashtirish, iqtidorli va qobilyatli yoshlarni 
aniqlash va ularni qo‘llab –quvatlash, ularni ijodiy faoliyatga jalb etish. Mavzuga 
oid ta‘riflar va tushunchalar ketma- ketlikda bayon qilingan. 
Kalit so‟zlar: Fizika ,rabotexnika,elektrotexnika,avtomatika. 
So‘ngi yillarda fan va texnikaning jadal rivojlanishi shunday cho‘qqilarga 
erishdiki,ulardan foydalanish insoniyatning yashash tarzini tubdan o‘zgartirib 
yubordi, xususan fizikaning rivojlanishi fan va texnikida ulkan imkoniyatlarni keltirib 
chiqarmoqda. O‘rta maktab fizika kursini o‘tishda fizika fani 6-sinfdan boshlab 
o‘tiladi.Dastlab,kirish qismida fizika fani qanday fan, fizika fani nimani o‘rgatadi? 
Fizika – jonsiz tabiat qonunlarini o‘rganiladigan asosiy tibbiyot fanidan biri bo‘lib 
materiya harakatining eng sodda, shu bilan birga umumiy shakli bo‘lgan mexanik 
molekulyar, gravitatsion,elektromagnit jarayonlarni ,shuningdek,atom ichidagi va 
yadro ichidagi jarayonlarni o‘rgatadi. 
Fizika fanining boshqa fanlar bilan o‘zoro aloqasi ,asosiy atama va 
tushunchalari qarab chiqiladi. Xuddi mana shu mavzulardan boshlab o‘quvchilar 
robotexnika tushunchasini ham shakllantirib borish kerak. Fizika fanining rivojlanib 
borayotganini Robotexnika sohasining izchil qadamlarda rivojlanib borayotgani 
yaqqol misolidir. Robotlar ham qaysidir qonuniyatga asosan ishlaydi. Qonuniyatdan 
chiqib ketmaslik uchun fizika qonunlariga asosan ishlaydi. Hamma mexanizm ham 
qandaydir quvvat hisobiga ishlaydi. Robotlar asosan elektr toki bilan ishlaydi. 
Robotning ovoz chiqarishi, eshitishi, kamerasi, ko‘rishi bular barchasi fizik 
asboblardir. 
Robot (chexcha:robota-―mehnat‖)sun‘iy mexanik qurilmadir. U odatda 
elektromexnik tizim bo‘lib, odam mehnatini bajaradi. Robot so‘zi bilan virtual 
dasturiy ta‘minot agentlariga ham aytiishi mumkin, biroq ularni bot deyish qabul 
qilingan. Robotning insonning hayoti uchun havfli sharoitlar (kuchli radiatsiya yuqori 
temperature va boshqalar) da, odam borishi qiyin bo‘lgan obyektlarda(suv ostida, 

---