Ilm-fan va ta’limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va

“UzACADEMIA” scientific-methodical journal
 
 
 
 
142 
www.academiascience.uz
кутилмаганда инсон хаѐлига келади. Бунинг учун, аввало, фикрлаш 
жараѐнидаги бир хилликка, одатийликка барҳам берилиши лозим. 
Томас Эдисон ―Креативлик — ғайриихтиѐрий жараѐн‖, дейди. Лекин ҳар 
куни кўплаб мутахассислар муаммоларга ноодатий ечим топишга зарурият 
сезади. Улар мана шу ғайриихтиѐрий жараѐнни ихтиѐрийлаштириши 
мумкинми? Табиатда янги фикрларни юзага келтирувчи ―сеҳрли таѐқча‖ йўқ, 
бироқ ҳар қандай мутахассиснинг креатив ўйлашига кўмаклашадиган кўплаб 
усуллар мавжуд. Бунинг учун ижодий фикрлашга вақт ажратиш, ижодий 
салоҳиятни англаш лозим. Жорж Бернард Шоу ҳазиллашиб шундай дейди: 
―Кўпчилик йилига икки-уч марта ўйлайди. Менинг бутун дунѐга машҳурлигим 
сабаби — ҳафтада бир ѐки икки марта ўйлаганим‖. деб бежизга айтмаган. 
Нима учун бошқарувда креативликни ривожлантириш керак? 
- муаммоли вазиятларни кўп ўлчовли тизимли кўриш (зарурий хилма-
хилликни яратиш - В. Р. Ашби қонуни);
- Мавжуд ресурсларни чуқур қайта ишлаш, шу жумладан, эски 
намуналарда қулфланган тажрибани қайта кўриб чиқиш;
- стандарт ечимларнинг етарли эмаслиги (мавжудлиги);
- тизимли муаммоларнинг мавжудлиги ("Ҳамма нарса ҳамма нарса билан 
боғлиқ");
- муаммоларни ҳал қилиш учун янги, ностандарт имкониятларни излаш;
- кўпроқ ҳаѐтий ечимларни танлаш ва ҳоказо. 
Хулоса қилиб айтадиган бўлсам, ҳозирги вақтда ижодкорликни 
ривожлантириш асосан ўқув компаниялари доирасида амалга оширилмоқда. 
Менежерларнинг ижодий қобилиятларини ривожлантириш бўйича, биринчи 
навбатда, тўлиқ олий маълумотга эга бўлган етук мутахассисларга қаратилган 
қисқа муддатли тренинглар кенг тарқалди. Бироқ, қисқа муддатли тренинглар 
ва курслар муаммони ҳал қилмайди. Бўлажак менежерлар бошланғич касбий 
тайѐргарликдан ўтадиган университетлар ва бошқа ўқув муассасаларида 
ижодий фаолият қобилиятини мақсадли ривожлантиришда камчиликлар 
мавжудлиги сир эмас. Шу сабабли, мавжуд касбий тайѐргарлик тизимини қайта 
кўриб чиқиш зарурати туғилади. Асосий касбий компетентсия сифатида 
ижодкорликни ривожлантириш бутун касбий тайѐргарлик даврида асосий 
мақсадга айланади. Шу муносабат билан бошқарув фаолиятининг ҳал қилувчи 
омили сифатида ижодкорликнинг хусусиятларини, ижодкорлик омилларини, 
менежерларнинг ижодий қобилиятларини ривожлантириш тамойиллари ва 
самарали усулларини аниқлашга қаратилган назарий ва амалий тадқиқотларга 
асосаланган адабиѐтлардан фойдаланиб, Олий ўқув юртларига Креатив 

---

“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA 
YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 2
4
-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI