иш ва хизматларнинг амалдаги нарх ва тарифлар билан баҳоланадиган
қийматига асосан, уларга қўшимча қиймат солиғини киритмаган ҳолда
аниқланади.Аудитор ҚҚС ни тўлашнинг тўғрилигини текширишда моддий
қийматларнинг харажати акс эттириладиган барча счётларни, тўлов
топшириқларивабошқатўловҳужжатларининазоратқилибчиқишилозим.
АудитортекширувжараёнидаҚҚСнингтўғриҳисобланганигаишончҳосил
қилишилозим.Ҳисоб-
китобмахсусшаклбўйичатузиладивамоҳиятишундан
иборатбўладики,бюджетгатўланишилозимбўлгансолиқсуммасихаридорларга
сотилган товарлар(
бажарилган ишлар,кўрсатилган хизматлар)учун улардан
олинганвасотиболинганмоддийресурслар,ёқилғи,хизматларучунмолетказиб
берувчиларга тўланган солиқ суммасининг мазкур ҳисобот даврида ишлаб
чиқариш вамуомаласарфларигаҳақиқатданолибборилганқийматигатегишли
суммасиўртасидагифарқкўринишиданамоёнбўлади.
Хусусан,ҚҚСнитекширишқуйидагиларниўзичигаолинади:
*
олдинги даврлардаги солиқ ҳисоботларини таҳлил қилиш,камчилик
кўрсатилганмасалаларниваушбумасалаларбўйичаберилгантавсияларнинг
бажарилишинианиқлаш;
*
жорийдавручунҚҚСсчётларибўйичақолдиқларниолдингидаврларучун
қолдиқларбилан таққослаш вакаттаёки гайри-
оддий тафовутларни таҳлил
қилиш;
*
жорий давр учун ҳақиқий ставкаларни таққослаш вакаттаёки ғайри
оддийтафовутларнитаҳлилқилиш;
*
ҳисоботдавриучунбюджетгатўловлартўланишинитаҳлилқилиш.
Товарлар,ишвахизматларнисотиболишчоғидатўланганҚҚСниаудиторлик
текширувидан ўтказишда,айланма маблағ-ларни сотиб олишдаги ҚҚС ва
бюджетданқопланадиганҚҚСҳисоб-
китобинитаҳлилқилишзарур.
Айланма маблағларни сотиб олишга доир ҚҚСни таҳлил қилишда Бош
дафтардаги қолдиқлар, бюджет билан ҳисоб-
китобларга доир дастлабки
ҳужжатларвабаланснингтузилишисинчиклабтекширувданўтказилади.
Асосий воситалар ва номоддий активларни сотиб олишда тўланган ҚҚС
суммалари,асосийвоситаларваномоддийактивларниҳисобгақабулқилиш
пайтидабюджетгатўланадиганҚҚСсуммасидантўлиғичачегирибташланади.
Бюджетдан қопланадиган,тўланган ҚҚС ни таҳлил қилишда аудитор
қуйидагиишларниамалгаоширишилозим:
*
4410-«Солиқларвайиғимларбўйичабўнактўловлар»счётининг«ҚҚС
ҳисоб-
китоби»аналитиксчётидебетибўйичаёзувлартекширувданўтказилади;
*
баланстузиш (
текширувмақсадида)васотиболинганишлабчиқариш
заҳиралари,иш ва хизматлар бўйича тўланган ҚҚС ни ҳисобга олишнинг
тўғрилигинидастлабкиҳужжатларбўйичатанлабтекшириш.
Ушбуиш ҚҚС бўйичабюджетбилан ҳисоб-
китобларни ҳисоботдаврлари
бўйичааниқтақсимлашниназардатутади.
Сотиладигантоварлар,иш вахизматлартаннархигақўшиладиган,олинган
ҚҚС ҳисобининг тўғрилигини,бюджет олдидаги ҚҚС бўйича қарзларнинг
мувофиқлигинитекширишдааудиторларқуйидагиишларниамалгаоширишлари
лозим:
*
Бошдафтардагиқолдиқларнитекшириш;
*
ҚҚС бўйича йиғма ведомост тузиш ва ҳисоб-
китоб счётларининг
маълумотларинитаҳлилқилибчиқиш;
*
солиқ инспекциясига тақдим қилинган ҚҚС ҳисоб-
китобларининг
маълумотларинитекшириш;
*
фаолиятҳусусиятларивасотиладиганмаҳсулот(
иш,хизмат)
лартурларига
қарабсолиқставкалариниқўллашнингтўғрилигинитаҳлилқилиш;
*
ҳисоботдавриучунҚҚСбўйичақарзларниқайтаҳисоблаш;
Do'stlaringiz bilan baham: |