Илх,ом kax,X,opob укднг, факдт



Download 2,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/49
Sana22.02.2022
Hajmi2,25 Mb.
#98757
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   49
Bog'liq
Ўқинг фақат йиғламанг

Саудиялик жахл 
билан машинасидан тушиб, 
тукдашув тулик, узининг хатоси натижасида булганига 
кдрамай суданликни сукиб, хдк,оратлаб, лаънатлаб, ол- 
дига борди-да, юзига тарсаки тортиб юборди. Зарба- 
нинг кучлилигидан суданлик хдйдовчининг кузи чик;иб 
кетишига бир бах# к,олди. Лекин у “Сенга Аллох, таоло 
кифоя цилсин. Ишимни унга топширдим. Мен сенинг 
хдк,к,ингда хато к,илган булсам, Аллох, таолонинг Узи 
мени х,исоб-китоб к,илсин. Агар менга зулм к,илган бул- 
санг, Аллох, таоло сендан кечиктирмасдан, тезлик билан 
уч олеин”, дея олди холос...
Суданлик киши вок,еанинг давомини х,икоя килади: 
“У ердан кетдим. Ичимда бир олов ёнар, кдйта- 
кдйта “Х,асбияллох„ х,асбияллох, (менга Аллох, таоло ки­
фоя)” деб айтардим.
Бир неча кун утгач мол бозорига бориб, машинам- 
ни бир четга к,уйдим. Шу пайт бир киши келиб, “Ик- 
кита куйим бор. Анави кучадаги ошхонага олиб бориб 
бермайсанми?” - деб сураб ^олди. Мен рози булдим. 
Куйларни машинага юкладик, у узининг машинаси би­
лан олдинга утиб, йул курсатиб борди. Манзилга етгач 
кулимни ушлади-да, “Мени танидингми?” деди. “Йук,”, 
дедим. У: “Мен сен билан машинада тук,нашиб кетган, 
юзингга урган кишиман”, деди. Мен яна уша кунгидек “У 
ишни хузурида хдклар зое булмайдиган Зотга (Аллох,га) 
топширганман”, деб жавоб бердим.
Шу вак;т унинг кузларига ёш келди:
-Кднийди ушанда менинг устимдан полиция ёки 
судга арз к,илганингда...
Ёки мени уриб к,асосингни олганингда...
Сен ишингни топширган Зот уша вок,еанинг 
эртасигаёк, мендан к,асос олди:
55


Худди шу машинада автохдлокатга учрадим, икки 
фарзандим, углим ва к,изим хдлок булди... Аллох, таолога 
кдсамки, мен кучаларни кезиб, кечирим сураш, розили- 
гингни олиш учун ун беш кундан бери сени кдцираман. 
Менга келган мусибатга сабр кдлдим, буни калган зул- 
мим учун дунёда берилган жазо деб билдим. Лекин аник, 
ишондимки, охиратдаги х^соб-китобдан к,очиб кутулиб 
булмас экан. Мана мен олдингдаман. Сендан факдт бир 
нарсани сурайман: мендан кдсосингни ол, хохлаган 
ишингни к,ил, лекин мени кечир!”
Унинг хдлатини, йиглаётганини куриб рахдоим кел- 
ди. Унга:
-Кечиримли киши хурматга сазовордир. Аллох, тао- 
ло сени кечирсин, гунохларингни магфират к;илсин”, - 
дедим...!
У кетди. Олдимдан узоклашар экан, к,айта-к,айта 
“Аллох, таолога кдсамки, бундан кейин х,еч кдйси мусул- 
монга зулм к,илмайман! Аллох; таолога к;асамки, бундан 
кейин х,еч к,айси мусулмонга зулм к;илмайман!” - деб 
айтарди...
Бу х,аётда содир булган, вок,еий к,исса.
Мазлумнинг дуосидан эх,тиёт булинг. Одамлар­
га озор бериб, “Табиатан шундай одамман”, деб узин- 
гизни окламанг. Жим турган х,ар к,андай киши жавоб 
кдйтаришдан ожиз эмас. Шундай кишилар буладики, 
к,алби огриётганлиги, агар гапирса, бу огрик, янада ку- 
чайиб кетиши туфайли жим туради. Шундайлар була­
дики, гапирган гапи фойда бермаслигини билгани учун 
хдм сукут сакдайди. Яна шундай одамлар буладики, 
бошкдларга зарар бериб куймаслик учун газабланган 
вак,тида сукут саклайди....
Билмаганларга билдирганлар ваунутганларга эслат- 
ганларга Узи ёрдамчи, х^моячи ва кумакчи булсин!
Расулуллох; соллаллоху алайх^ ва саллам деди л ар:
56


“Мазлумнинг дуосидан сакланинглар. Зеро, у бу- 
лутга кутарилади. Аллох,: “Иззатим ва улуглигимга 
к,асамки, гарчи озгинадан кейин булсада сенга, албатта, 
ёрдам бераман”, дейди” (Табароний ривояти).
Аллох; таоло барчамизни мазкур вок;еадан ибрат ола- 
диган ва ёмон амаллардан сакланадиганлардан к,илсин.
ПОСТ
Шерзод х,ар кунгидек ишдан вак;т алламахдл булга- 
нида кириб келди. Куча дарвозасини ёпар экан, шу як,ин 
кулбадан онасининг овози келди:
-Эсон-омон келдингми болам?
-Уфф..., хдлиям ухламадингизми? Келмай к;аёк;к;а 
хдм борардим, ухлайверсангиз булмайдими,- дея 
гудранди Шерзод.
Шерзод енгил машинаси билан киракашлик к,илади. 
Хдр тун шундай кеч келади. Х,озир х,ам кулидаги пакет- 
ни кутарганича атрофга аланглаб, уз уйи томон кетди. 
Онаси дарвозахонага як;ин кичик кулбада, Шерзод оила- 
си билан х,овли этагидаги уйда туришади. Уйига кириб 
борар экан хотинининг овози келди...
-«Пост»дан эсон омон угиб олдингизми? Иссик, чо- 
йингиз тайёр, ана, дея Шерзодни кулидан пакетни олиб, 
ичидаги нарсаларни стол устига куя бошлади.
Шундай кунларнинг бирида Она оламдан угди. Шер­
зод онаси маъракасини утказиб булиб, ташкарида утир- 
ган эди. Угли бир хатни келтириб унинг кулига берди ва 
деди:
-Бувим бу хатни сизга к;олдирибдилар, дада, - деди. 
Шерзод хатни очиб ук,ий бошлади.
-Болажоним, кузимнинг оку-к;ораси. Сени хдр тонг 
куча ишига кузатар эканман, Аллохдан дуои жонингни 
тилаб, Уз панохдда асрашини сураб угираман. Шом
57


номозидан сунг бошимни саждадан ололмай к,оламан. 
Чунки ёмонликларнинг купи кечаси тунда содир була- 
ди. Шулардан сенга зиён етишидан куркаман, кдчон 
дарвозадан кириб келганингни эшитиб, кейин сажда­
дан бошимни кутараман...
Сизлар менинг кулбамни “пост” деб аташингларни 
хдм биламан... Хдр кеч кулингдаги пакетга кузим тушса, 
ичидан менга бирор нарса олиб берсанг, оилангда галва 
булишини уйлаб, узимни курсатмай “келдингими, бо­
лам” дея овоз чикдраман.
Ва яна Аллохимга илтижо к,илиб сурайман, шу ме­
нинг кулбам сенга, сени оилангга келадиган бало- 
кдзолар учун х;амиша “Пост” булишини, келган бало 
сизларга эмас, менга урилишини...
Ушбу хатимни ук,ияпсанми, демак энди мен 
йук,ман... Барваста буйларингдан кучиб к;оламан, бола­
жоним. Сени доим Аллохринг ^зи асрасин. Энди сен хдм 
тоат-ибодатда бул. Сени Аллоэуга омонат к,олдирдим...
Шерзод кузларига тулиб келган ёшдан, бугзидаги 
тик;илиб к,олган укирик, йигидан узини тутолмади:
-Онаааам...! Онажонииим...!
Ха, азизлар, умр югурик дарё. Онажониси х,аёт ин- 
сонлар, як,инларимиз омонат. Ота-она ганимат. Озги- 
на вак,тингизни, топган пулингиздан арзимас к,исмини 
Онангиз учун ажратинг... Онангизнинг шу пайтдаги бах- 
тиёрлигини бутун олам шодлигига алишмайсиз, синаб 
куринг! Улардан кейин х;ам бундай пул, мол-дунёни яна 
куп топасиз, аммо бу илохд^й сиймони, унинг мехрини 
топа олмайсиз!!!
ОТА...
Шайх Алий Тантовий дурдоналаридан:
Бир йигит менга куйидаги вок;еани айтиб берди: 
“Отам билан бир масалада келишолмай к,олдим. Бироз
58


овозимни кутаришгача бордим. Олдимда китоб-даф- 
тарларим турган эди. Уларни столим устига улск,тирдим 
ва ётокрсонамга кириб кетдим. Хафалик ва кдйгу калбим 
ва аклимни бутунлай чулгаб олган эди. Ётогимга чузи- 
либ. ёстикда бошимни куйдим. Узи одатда бирон нарса- 
дан кдттик, сик,илсам, гам-андух, менга етса, ухлашга 
хдракат киламан.
Одатдагидек, эртаси куни универститетдан чикдим, 
мехрибон отамга эркаланиб ва кечаги к,илмишимни 
“ювиш” мак,садида: “Отажоним! Эшитишимга Караганда 
инсон оёгининг таг цисми устидан кура юмшок; ва ма- 
йин булар экан. Бу гапни тугрилигини аниклаш учун му- 
борак к,адамингиз лабим билан буни тажриба к,илишга 
изн берармикан?”, деб СМС ёздим. Хонадонимизга етиб 
бориб эшикни очсам, отам мени дахлизда кутиб турган 
эдилар. Кузларидан ок,к;ан ёш икки юзларини ювиб туш- 
ган эди. Менга:
-Оёгимни упишингга х,аргиз ижозат бермайман. 
Сен айтган ran жуда х,ам тугри, мен уни сен гудаклик 
чогингда оёгингни усти ва тагини упиб, синаб куриб 
билганман”,- дедилар.
Отамнинг бу гапларидан кейин куз ёшларимни тута 
олмадим”.
Оталаримиз бир кун, албатта, Раббимизнинг бер­
ган муддатини утаб, абадий дунёга кетишлари бор. Бор- 
ликларида уларга эх,тиромни ва яхшиликларни к,илиб 
колишга х,аракат к,илайлик! Зеро х,адисда “Оталарингиз- 
га яхшилик ва гузал муомалада булинг, фарзандларин- 
гиз хдм сизга яхшилик ва гузал муомалада булишади” 
дейилган. (Табароний ривояти)
«Роббим, 
улар 
мени 
кичикликда 
тарбия 
килганларидек, уларга paxjvi к,илгин» (Исро сураси-24) 
Эслатиб угамизки, шу отаси билан урушиб, овозини 
кугарган бола уша х;олатда отасига ок, булди. Агар отаси-
59


ни газабини кетказиб, рози кдлгунича булган муддатда 
отаси вафот этса, бу болаокпадар булиб дунё ва охирати 
бадбахт булиб к;олар эди. Шунинг учун ота-онангизни 
газабини келтириб, хафа кдлиб куйишдан эх;тиёт бу- 
линг.
ТУХДОАТНИНГ ЖАЗОСИ...
Кеча хдмкасбим Шахроз бир танишини бошидан ут- 
казган всщеани айтиб берди.
Уч йил илгари х;аётимдаги энг катта хатога йул 
куйдим. Як,инларимнинг гапига кириб, “яхшилик” 
кдпган одамимга ёмонликни раво курдим. Бирок, бу 
дунёда х;ар нарсанинг х?исоб-китоби бор деганлари- 
дай, уша номардлигим куп утмаёк, узимга “жазо” булиб 
к,айтди...
^шанда айни ёз эди...
Эрталабуй юмушларини бажариб булгач, болаларим- 
ни богчага к;уйдим-да, харид к^лиш мак,садида бозорга 
йул олдим. Бозорга бориб сумкамни кавласам, кармон 
йук;. Юрагим шув этиб кетди. Бирон киши угирлаб ол- 
димикан, ахир эрталаб уйдан чик;аётганимда сумкамда 
турганди-ку. Ким олган булиши мумкин, дея сумкани 
яна титкилай бошладим. Йулда тушиб к,олгандир дея 
юрган йулимдан ортимга к;айтдим. Йулимда учраган 
бир-икки кишидан сурадим. Йук;...
“Эсизгина, 30000 сумни х;авога совурдим-да”, -дея 
уйга келиб роса хунобим ошди. Рузгорга деб тишимни 
кавагида асраб юрган пулимни йук;отганимга ичим ку- 
йиб кетаётганди. Шу зайл орадан бир неча кун утди...
-Кечирасиз, синглим, сизнинг исмингиз Гулсара- 
ми?! - орадан уч кун утиб, эрталаб х,овли супураёт- 
сам, 45 ёшлардаги нотаниш бир эркак дарвозамизни 
так;иллатди.
60


-Ха, келинг. Кечирасиз, сизни танимайрок; туриб- 
ман?! - дея юрагим алланечук булибунга пешвозчикдим.
-Синглим, - эркак чунтагини кавлаб, когозга уроглик 
ниманидир чик,арди-да, менга узатди.
-Мана бу сизнинг нарсангиз. Уч кун аввал ишдан 
кайтаётсам, богчани рупарасидаги йулакчада ётган 
экан. Эгаси ким, дея атрофдагилардан роса суриштир- 
дим. Кеча кечкурун махдллангизда яшайдиган бир та- 
нишим сизнинг пул йукщтанингизни айтиб к,олди...
К,огозни олиб, шоша-пиша очиб курдим. Хак,ик,атдан 
х,ам мен бозорда йук,отган кармон, пуллари х,ам ичида 
турибди. Эркакка кдйта-кдйта миннатдорчилик бил- 
дирганча кузатиб куйдим. Кечкурун уйга келган укам- 
га булган вок;еани айтгандим, у менинг соддалигимни 
юзимга солиб, фикрларимни чалгитишга уринди...
-Бирам соддасиз-да, опа. Шу ёшга кирсангиз х,ам 
бушлигингиз к;олмабди. Сиздан бошк,а булганда пулим 
купрок, эди, деб янаундирган буларди. Халиям кеч эмас. 
Уша одамнинг кимлигини биласиз, кирсангиз танийсиз. 
Милицияга бориб, пулимни топиб олган одамга даъвоим 
бор денг. К,олганини уз лари х,ал к;илиб беришади...
Укамнинг гапларидан аввалига аччигим чикди. Ях­
шилик к;илиб пулимни к,айтариб келган одамни юз-ку- 
зига к,араб к,андай алдайман, деб уйландим. Агар унинг 
урнида бошк;а одам пулни топиб олиб, уз харажатларига 
ишлатиб юборганида нима буларди? Укамга кдршилик 
к;илдим. Аммо укамни х;адеб шу гапни такрорлашидан 
нафсим устунлик к,илдими, бу таклифга кдндай рози 
булганимни сезмай к,олдим...
"Уша тундаёк; укам иккимиз мах;алла нозирига уч- 
раб, даъво аризаси ёздик. Эртасига тушда мени мили- 
цияхонага чак,иртиришди. Борсам, тунов кунги эркак 
мунгайиб угирибди...
61


-Кармонимнинг ичида 100.000 сум бор эди. Сиз 
менга 30.000 сум кдйтардингиз, - дея укам ургатган 
ёлгонларни ишлатдим.
-Синглим, нималар деяпсиз?! Ахир мен кармонин- 
гизни очиб хдм курмаганман, - эркак тухматдан довди- 
раб к;олди шекилли, йигламсираган овозда жовдирар- 
ДИ...
-Очиб курганмисиз, курмаганмисиз, уёги менга 
к,оронгу. Аммо кармонимда 100.000 борлигини аник, би- 
ламан, - дедим сурбетлик билан. Эркакнинг курук, тух,- 
матдан кузларида ёш айлана бошлади:
-Синглим, менинг туртта болам бор. Мен уларни 
«хдлол ризк;» едириб катта кдлаяпман. Агар бирон ти- 
йинингизга хиёнат калган булсам яхшилигимга буюр- 
масин!
К,иск;аси, эркак айбини буйнига олмади. Худди бо- 
шидагидек мен уни очиб хдм курганим йук,, деб туриб 
олди. Мен хдм оёгимни тираб олганимдан сунг эркак 
“айби”ни буйнига олишга мажбур булди.
-Синглим, кичкинагина яхшилигим эвазига шунча- 
лик ёмонлик кдйтардингиз-а?! Мен хдлол ризк; топади- 
ган, ойликка яшайдиган оддий ишчиман. Болаларим- 
нинг ризк,ини к^рк,аяпсиз! Майли, АЛЛОХ хдммасини 
куриб турибди!, - деди у алам билан милицияхонадан 
чикдётганимизда. Унинг кузлари ёшланганини курсам- 
да, курмасликка олдим..
Бирок,, орадан уч кун утар угмас, эрталаб урнимдан 
турай десам,тура олмадим. Оёк,-кулларим худди елим- 
лаб куйилгандек к,имир этмади. Нега бундай булаётган- 
лигини тушунмай, дод солиб йигладим.
Шифокорларни чак,иртирдик. Аммо х;аммасини 
гапи битта, елка щ сиб “тушунмадик” дейишдан нарига 
утишмайди. Шунда хаёлимга беихтиёр милицияхонадан 
чикдётганида курук; тущатимдан огринган эркак кел-
62


ди-ю, “бу Худонинг менга берган жазоси!” дея йиглаб 
юбордим.
Хдр кдндай ЯХШИ ёки ЁМОН амалнинг жазо­
си бор экан. Айник,са, била туриб к,илинган ЁМОН- 
ЛИК сизни виждон азобида к,ийнамасдан, танингизни 
зирк,иратмасдан куймас экан...
Орадан бир ой утиб, яна оёк,кд турдим. Лекин шу 
вак,т оралигида тортган азоб-укубатларимни уйласам, 
дунёга сигмай кетаман. Тухдоат йули билан топган пул- 
ларим эса бир неча ун баравар булиб чщ иб кетди...
“Агар ушанда яхшиликка ёмонлик билан жавоб 
кайтармаганимда мана шундай куйларга тушмаган 
булардим”, - дея узимни узим койийман. Шояд менинг 
бу хатоим, гунохдм кимларгадир урнак булса, мана 
шундай ишларни к,илиш арафасида турган гофил банда- 
ларнинг к,алб кузини очилишига ёрдам берса...
Курук, ту^мат балосидан Аллоздамни узи асрасин! 
Зеро, х,еч бир сабабсиз кулга «тикан» хдм кирмайди...
ГОЙИБОНА ЯХШИЛИК
Танишимни илтимоси билан бир хонадонга иш би­
лан бордик. Хонадонда ёшлари саксон бирга кирган 
онахон истик;омат к,илар экан. Тикувчилардан к,олган 
к,ийк,имлардан чойнак кийдиргич, чойнакни тагига 
куядиган нарсалар ва курпа к,овиб тирикчилик килар 
экан.
Тан олиш керак, юртимиздаги куплаб к,ариялар би­
лан гаплашсангиз энсангиз к;отади, булар булмас гап- 
лар билан бошингиз огрийди. Аммо онахонни юзлари- 
дан нур ёгилар, х,ар-бир каломлари К,урон ва хддисдан 
иборат. Хуллас, гаплашсангиз кдлбингиз ором топа- 
ди. Юмуш билан келганим хдм эсимдан чик,иб кетди. 
Мирик,иб сух,батлашдим. Онахонни айтиб берган бир
63


вок,еалари эса жуда хдм тулк;инлантирди. Куйида шу 
вок,еани келтираман:
“ ё ш и м
саксонга кдраб як,инлашгани сари, Аллохдан 
чин кунгилдан дуо к,илардим. Хдр намозимда “Ё, Аллох,, 
байтингни тавоф кдошшни менга насиб айла”, деб дуо 
к,илардим. Чолимдан эрта тул к,олдим. Бир углим такдир 
так,озоси билан кдмалиб к,олди. Икки к,изим уйли-жойли 
булиб, узидан тинчиб кетган. Бир неварам билан узим 
яшайман. Умр буйи курпа к,овиб, к,ийк,имлардан бир 
нарсалар ясаб, хдлол тирикчилик кдлдим. Аллоху а шукр, 
ризк,имни берди. Орттира олмаган булсам х,ам, зорикиб, 
бировдан тиланмадим. Хажга кетаётганларни курсам 
юрак багрим ок,иб кетарди. Йиглаб дуолар к,илардим. 
«Аллох,, менга х,ам хджга боришни насиб айла», деб ти- 
нимсиз нола к,илардим.
Эй, болам, бир кун эшик такдллади. Чик,сам 
мах,алладан экан. “Она тез кийиниб чик;инг, иш бор” 
дейишди. Кийиниб, ортларидан эргашдим. Тугри 
банкка олиб боришди. Бир дунё пулни кассага топши- 
риб, кул куйишимни с^фашди. Нима булаётганини ту- 
шунмай анграйиб турсам, бир йигит: «Холажон, кулни 
куяверинг, х,али хурсанд буласиз”, деди. Пулни тулаб 
чикдик. Бояги йигит кулимга 500 $ (беш юз доллор) пул 
бердида: “Хджга борасиз. Тайёргарликни кураверинг”,
- деди. Бошим айланиб, тилим калимага келмай к;олди. 
Бир оздан сунг узимга келиб “Х,ой, боласи тушмагур, ту- 
шунтир, нима буляпти узи?” дедим. “Мен хдм билмай- 
ман, онахон. Бир яхши одам бошкд бир йигитча оркдли 
пул жунатиб, шу хайрли ишга мени масъул кдлибди. Биз 
х,ам ким бу ишни кдлганидан бехабармиз. Дуо к,илиб 
куяверасиз», деди.
Аллох,нинг муъжизасига тан бердим. Дуолар к,илдим. 
Йиглаб-йиглаб тайёргарликни курдим-да, х,ажга ж>ша-
64


дим. Хаждаги вок,еалар узи бир дунё. Хамма амаллар- 
ни бажардик. Аллохдан мени байтини куришга сабабчи 
булган инсон х,ак,к,ига дуолар к,илдим. Арконларни ба- 
жариб, ортга кдйтиш бошланди. Уйга к,айтар эканман, 
уйимни хщатидан бир оз хижолат чекдим. Таниш-би- 
лишлар зиёратга келса, бироз нокулай булади, деб уй- 
ладим узимча. Уйга келиб, не куз билан кдрайки, дар- 
возам бопща. Уйимни танимадим. Ичлари ох;орланиб, 
бир чиройли, куз курса кувнайдиган х,олатга келти- 
рилибди. Буни хдм уша куринмас одам к,илганмиш. 
Уша вок,еаларга икки йилдан ошди. Хали х,ам уша ин­
сон х,ак;к,ига дуо к,иламан. Кимлигини эса билмайман. 
Дунёда яхшилар бор экан - к,иёмат булмайди”
Мана, эшитган вокеам шу. Мен жуда таъсирландим. 
Еоибона яхшилик к,илган инсон х,ак,к,ига мен х,ам дуо 
к,илдим. Онахон тугри айтдилар:
«Яхшилар бор экан, к,иёмат булмайди».
ОЛМА СОТУВЧИ АМАКИ
Кеч тушди. Дуконни беркитаётган эдим. Ортимдан 
бир киши:
-Ука, олма оласизми? - деди.
Кдрасам, совук, булишига к;арамай, юпун кийинган 
45-50 ёш чамаси киши, эски велосипедда олма сотиб 
юрган экан.
-К,ани курайчи, нархи к,анча экан? - олдига 
якинлашдим.
-Сизга 7500 дан к,илиб бераман, - деди.
Дарров савдогарлигим тутиб кетди.
-5000 дан беринг, хдммасини оламан, - дедим.
-Йук;, ука, майли сизга 7000 дан берай, 4 кг холос, 
хдммасини олинг, - деди.
Кдрасам 5000 дан бермайдиган.
65


-Хуп 6000 дан беринг, 2 килосини оламан, -дедим, - 
хдммаси купда ахир.
Бир муддат уйланиб к;олди.
-Ука, хдммасини олинг, 6500 дан берай, - деди.
-Хдммасини нима к,иламан амаки, эртага хдм со- 
таверасизда, - дедим.
-Й^к;, бугун хдммасини сотишим керак, келинг, ука, 
мана хохдаган биттасини олиб татиб куринг, жуда ши­
рин олмалар, - деб к,ора к,опча ичидан бир дона олма 
олиб менга узатди.
Кузим амаки узатган олмага эмас, олма узатилган 
кулларга тушиб к,олди.
Совукдан тилим-тилим булиб, ёрилиб кетибди. Бир 
вак,тлар, кузнинг совук, кунларида, пахта даласида пахта 
терган вак;тимда, узимни хдм кулларим шундай ёрилиб 
кетган эди. Эслаб, ичим ачишиб кетди.
Килган ишимдан хафа булиб кетдим.
Менга узатган олмани олиб, уни хдм щжчага сол- 
дим-да, амакига юзланиб:
-8000 дан оламан, хдммасини оламан, - дедим.
Нархни эшитиб, менга ажабланиб кдради.
-Хд, х,а, 8000 дан оламан, - дедим яна кушимча к,илиб.
-Хазиллашяпсизми, ука? - дегунча, мен пул санашга 
тушиб кетдим.
-Мана, 32000, рози булинг! - дедим.
Пулни кулимдан оларкан, санаб утармай, 2000 ни 
к,айтариб берди ва:
-Мен розиман ука, сиз хдм рози булинг, - деди.
Пулларни чунтагига соларкан, яна менга юзланиб:
-Яхши булди-да, жуда зарур эди, аёлимга дорила- 
рини сотиб олишим керак эди,- деди кузларига келган 
ёшни яширишга хдракат к,илиб...
66


Амаки кетгач, менинг хдм кузларимга ёш келди, 
бирок килган ишимдан узим хам хурсанд булдим, кунг- 
лим ёришди.
Ёрилган куллар эса, хдмон куз унгимдан кетмаяпти...
МАСЖИД ИМОМИ АЙТИБ БЕРГАН BOKJEA
Ун беш кунча аввал олдимга урта ёшлардаги эр-хо- 
тин келди.
-Дуо к,илиб, дам солиб куйинг, домла, - деди аёли. 
Дуодан сунг аёл эрини имлаб курсатиб яна суз к,отди:
-Эрим жуда куп ичадилар, 4 нафар к,изимиз бор, да- 
лада огир мехнат к,илиб кун кечирамиз. Пиёз экамиз, 
кизларим ёнимга кириб ёрдамлашади. Уток, к,илади, сув 
куяди. К,уйингки, нима мехмат булса, хдммасини бирга- 
лашиб к,илади. Хосил йигилганда к,оплаб куйган пиёз- 
ларимизни эрим сотиб, арок; ичадилар. Лекин ичиб хам 
тинчимайдилар-да! Уйга келиб жанжал кутарадилар, 
бак;ир-чак;ир киладилар, мени, менга кушиб кизларимни 
хам сукиб, куркитадилар. К,изларимни кучокдаб, юрак 
ховучлаб тонг орттираман.
Як,инда 3-синфда ук,ийдиган к,изимнинг харакат- 
ларига беихтиёр кузим тушиб к,олди. У чупдан одам 
шаклини ясаб, уша чуп билан гаплашаяпти. Ч^ш урнида 
мени курганча:
-Аяжон, сиз эрга тегишни билмаган экансиз. Ичади- 
ган одам билан ичмайдиган одамни юз-кузидан ажрат- 
са булади. Хали курасиз! Мен катта булсам, опаларим- 
га узим ичмайдиган эр топиб бераман! Аяжон, дадамга 
айтинг, ичмасинлар! Майли, анави Нигорани дадасига 
ухшаб янги кийимлар оберсинлар демайман, Гузалнинг 
дадасига ухшаб байрамларда шахдрларни айлантириб 
келсинлар демайман, уйда жим угираман, дарсларим-
67


ни вак;тида кушаман, нима иш буюрсангиз, ^аммасини 
о л а м ан , факдт дадам ичмасалар бас! - деяпти.
Имом домланинг гапларини эшитиб, тугриси 
нафакдт менинг, балки масжиддагиларнинг хдммасини 
кузи ёшланди. Бу аёлни масжидга етаклаган нарса хдм 
шу мургак гудакнинг хулосаси булса ажабмас. Оталик- 
нинг масъулияти жуда огир. Бу каби норасидаларга 
к;илинган ва к;илинаётган муносабатларга кдндай жавоб 
берамиз?
Аллох, таоло мает кдлувчи нарсаларни бекорга 
хдром кдлмаган! Парвардигор барчамизни хдцоятга 
бошласин! Омин!
ИЖОБАТ БУЛГАН ДУО
Ушбу хдётий вок;еани бир дугонам айтиб берганди.
Кушнисининг онаси бетоб булиб шифохонага ту­
шиб к,олибди. Шифокорлар онахонга кулларидан келган 
биринчи тиббий ёрдамни беришибди. Аммо онанинг 
дарди енгиллашиш урнига огирлашиб кетибди. Кунлар- 
нинг бирида шифокор беморнинг ахроли ёмонлашгани 
хдкдцаги хабарни фарзандига етказишни шифохона хо- 
димларига буюрибди. Хабарни эшитган фарзанд шош- 
ган х;олатда шифохонага — онасининг хузурига отла- 
нибди.
Авто уловининг ёк,илгиси кам экани, манзилгача 
етиб бормаслигини билган фарзанд ёк,илги олиш учун 
ёщ лги куйиш шахобчасига кирибди. Шу пайт бир четда 
мушук болалагани, хдли хдтто болачалари юра олмаёт- 
ганига кузи тушиб, шахобча ходимидан: “Бу кимнинг 
мушуклари?”, деб снабди. Ходим: “Эгаси йук,”, — дея 
жавоб кдлибди. Шунда бола хаёл к,илиб, эгаси булма- 
са, мушукни бир неча боласи хдли юра олмаса, кдндай 
овкдтланади, деб ёнидаги дукондан консерва сотиб
68


олиб, уни очиб мушук болалари олдига куйибди. Ва шо- 
шилиб турганлиги боис, тезда шифохона томон равона 
б^либди.
Бориб онаси ётган жонлантириш хонасига кирса, 
онаси жойида йук,. Фарзанд бир оз уйга чумди. Кеч 
к,олдим, деб узини койий бошлади. Шу пайт хдмшира 
утиб кдлди. Саросимага тушган фарзанд: “Кечирасиз, 
шу хонада онам бемор хдлда огир ётгандилар”, — деб 
куркув аралаш суради. Хдмшира она бир оз яхши 
булганлиги учун бошкд хонага олинганлигини айтиб, 
хонани курсатди. Фарзанд хонага кириб, онаизорини 
анча тетиклашиб, бемалол ётган хдлида курди ва 
хурсандчилиги ичига сигмай:
-Ассалому алайкум, онажон! Аллох; сизга шифо бер- 
син! Нима муьжиза руй берди?- деб скради. Она:
-Болам! Ах,волим жуда огир, хушсиз бир ах^олда 
ётган эдим. Бирданига бир мушук ва болачалари пайдо 
булиб, к^лларини кугариб, Аллох; таолога шифо сураб 
дуо к,ила бошлашди. Шунда бирданига узимда дармон 
ва кувватни xjic к;илдим. Ах,волимни текширувдан уг- 
казган шифокорлар х,ам кузларига ишонмай, хдйрон 
к,олишди ва мени оддий хонага утказишди,-деб жавоб 
берди.
Ажабо! 
Буюк 
Аллохдинг 
карами 
кенгдир. 
Рах^матининг чек-чегараси йук;. Узи хохласа, бир дафъа- 
да балоларни кутаради.
Пайгамбаримиз Мухдммад соллаллоху алайх^ 
васаллам: “Беморларингизни садак;а бериб даво- 
ланглар!” — деб мархдмат к;илганлар. Бир жонзотга 
рахдо к^линганга берилган садак;а мукофоти шудир. 
Расулуллох, соллаллоху алайх^ васаллам: “Яримта хурмо 
бериб булса хдм, оловдан сакланинглар” — деб бизларга 
мехрибончилик курсатганлар.
Яхшиликларимизни бир-биримиздан дариг тут- 
майлик.
69


КДЗ ФАРЗАНД..
“К,из фарзанд ато этганинг учун шундай кдовдим- 
да”, дейсизми?
Тасаввур к,илинг, кечагина жажжи одамча шаклида 
онам к,орнида Аллохуа хдмдлар айтиб, дунёни куришга 
мушток, булиб турган юракчамни, оёк,-кулчаларимни 
эртага вахддийларча майда-майда булакчаларга булиб 
сугуриб оладилар...”
Бу гаплардан сесканиб кетдим, танамдаги куркув 
урнини нафрат эгаллади, узимга булган нафрат... Бор 
кучимни туплаб, урнимдан турдим...
-Тухта, болам, мени кечир, мунофик; отангни кечир,
- дея ёлвора кетдим...
-Дадаси, туринг, мени курк,итманг, сизга нима бул­
ди?
Хотинимнинг овозидан уйгониб кетдим...Курган- 
кечирганларим тушим экан... Лекин к,илмок;чи булган 
хатоимни тугрилаш учун менга берилган нишонадай 
эди бу туш...
-Онаси, мен хато к,илибман, фарзандимиз тугилади, 
майли, х,атто к,из була к,олсин. Аллохдинг берганига 
шукур, сал булмаса катта хато к,илиб куйган булардим,
- дея хотинимга булган вок;еани сузлаб бердим.. Бечора- 
нинг кузларидан ёш тинмас эди. Уша куни хотиним би­
лан бирга Аллох^а чин юракдан тавба-тазарру к,илдик.
Вак,ти-соати етиб, куз ёрадиган вак,т х,ам келди..
Тугрукхона эшиги олдида, минг х,аяжон билан, фар- 
зандимнинг тугилишини кутиб турибман. Тугриси, ав- 
валги к,изларимда бунчалик х,аяжон билан кутмаган 
эдим, балки буниси билан, гарчи тушимда б^лса х,ам, 
сух,батлашганим сабаблидир.
Эшик очилиб, х;амшира хурсанд кайфиятда йулакка 
чикди... 
,
70


-Дадаси, суюнчини каттасини берингчи энди, 
чацалок, тугилди, онаси хам, чакалок, хам сог омонлар...
Хдмширанинг гапини эшитиб, эхтиётдан хамёнимга 
солиб олган пулларни оларканман, унинг охирги сузла- 
ридан карахт ахволга тушаёздим...
-Угилли булдингиз...
-Нима, угил??? Ростданми???...
Аллохимга пгукур, мехрибон ва рахмдил Аллохимга 
шукур!!!
Бахирганча 
ёнимдаги 
мен 
каби 
фарзанди 
тугилишини кутиб турган ака-укаларни, уларни тани- 
масамда, кучоцлаб, бир айлантириб ерга куя кетдим...
-Курсам буладими? 
-
сурадим хамширадан, 
кулларига бир даста суюнчини туткдзаётиб.
-Х,а булади, хозир палатага олиб чик,ишди, бир мар­
та куришга рухсат, факдт тинчлик сакланг.
-Хуп булади, деганча, худди ёш болалардай айтил- 
ган палатага югурдим.
Х,аяжондан хотинимдан хол-ахвол сураш хам 
эсдан чик,иб кетибди. Тугри чак,алок, ётган каравотчага 
кдрадим.
Ётишини харанг, жуда ширин, худди узим- а?
“Дадажон, мен уша сиз тушингизда курган фарзан- 
дингизман” дегандай, кулларини мен томонга, жилмай- 
ганча чузиб турарди.
“Алхамдулиллах” дея аста пичирладим... Кузимдан 
эса тинимсиз кувонч ёшлари ок,ар эди...
ХДЖ МУБОРАК, ОНАЖОН!
Уртадаги пулнинг чуги камрок, эди. Абдурахмон 
савол назари ила укаси Абдурахимга харади. Бу нигох 
маъносини ук,к,ан ини индамай бошини куйи эгди. Су- 
кут узохха чузилди. Ака бардош билан важ кутди. Ини
71


каломга журъат этолмади. Аммо, ота урнидаги жи- 
гарбандни зорицтирмок, изтироби индамай кутилмок; 
хдловатини пучга чикдриши тайин эди. Унинг токдти 
ток, булди, чидамади. Багри чок-чокидан сукилиб, 
арзихрли анор донасидай сочилди.
-Кечиринг ака, келинингиз тишини тузатмок; нияти- 
да сармоядан улуш олиб к,олибди.
Абдурахдоон чурк, этмади. Тезгина юзига кулларини 
тортиб, дуо ук,иди-ю, урнидан илкис кузгалди. У дарво- 
захона ёнига етганида Абдурах^м чопиб бориб йулини 
тусди.
-Эрталабгача муддат беринг, ака?!
Ака узун панжаларини укасининг дуркун елкасига 
ташлади.
-Хижолат чекма! Йулини топамиз!
Чиндан хам йули топилди. Абдурах^мнинг чекига 
тушган маблагни к;олган беш ога-ини к;оплади. Эртаси 
огайнилар саф тортишиб, ота уйига - кенжатой Абдужа- 
лил билан яшаётган волидаи мух,тарамалари хузурига 
келдилар. Худди кук теракдай к;адди-басти келишган 
фарзандларини курган Момохон бувининг кузларида 
ёш айланди. Узи доим шунакд. Дарвозадан кулиб кириб 
келаётган угилларига нигох^ тушиши билан юрагини 
ажиб бир нозик х^ссиётлар чулгаб олади. У бу туйгулар 
магзини аллак,ачон чак,иб улгурган. Бу албатта, етказ- 
ганига шукроналик туйгуси эди. Айни пайтда бир этак 
фарзандлари билан к,олиб, гохдца к,озони кайнамай, 
тандирига чуг тушмай, совук; дахлизда муштига тупуриб 
утирган кезларини х,ам уйламай к;олмасди. Олти угилни 
отасиз устириб, тарбияламок, учун тегирмон тошидай 
бардош керак эди. Момохон бувининг токдти тогдан-да 
залвори чик^б колди. К,ариндошлар бир бурда нону бир 
илим ёгга зик^алик килишган пайтларида х;ам бировга 
дахднини очмади. К,он талашган к;ариндошки, уларнинг
72


юпунлигидан, камбагаллигидан уялибми, етти ёт бего- 
надан рушнолик кутишга не х;ожат.
Улар чувалашган арк,он каби тизилишиб, далага бо- 
ришар, куёш пешонадан 
т и р
урганига к,арамай тер туки- 
шар, шом к,оронгусида гарибгина хужрасига к;айтишиб, 
обиёвгон топишса шодланиб, топишмаса озорланиб, 
уйкуга ётишарди.
Аллох; ризк;ни куритмаса бандаси улмас экан. Бир 
тишлам гуштни тишига босмаган, к,орни туйиб овк,ат 
емаган успиринлар йиллар кднотида кузга куриниб 
кдпдилар. Абдурахдоон саккизинчи синфдан сунг ду- 
радгорга шогирд тушди. Кейин унга Абдураэдем, сунг 
Абдуманноб, Абдух;ошим кушилди. Успиринлар бах- 
тига уста анчагина к;аттик;кул ва талабчан эди. Уч йил 
пойтеша судраган тунгич угил туртинчи йили устанинг 
ок, фотих,асини олди. Энди у укалари билан бирга кат- 
та-катта иморатларга кул ура бошлади. Тор ва зах хужра 
турт хонали х,овли-жойга алмашди. Момохон бувидан 
булак аёл зоти кугринмайдиган хонадонга бирин-сирин 
к;ош-кузи попукдай келинчаклар кундирилди. Уйлар 
купайди, туйлар купайди, орзу-хдваслар ортгандан-ор- 
тиб бораверди.
Олти угилдан учтаси фермерликка утиб кетишди. 
Даромад худди ёмгир сувидай ок,иб кирар, унинг да- 
ромадини Абдураздуюннинг узи акл билан, сарбогишда 
жой-жойига к^ярди.
Шу йил бошида у укаларини уз уйига туплади.
-Бу йилги даромаддан онамизни х,аж зиёратига жу- 
натамиз!- деди у кдтъий.
Жигарлар бу таклифга бажонидил розилик билдир- 
дилар. Фак,ат уртанча угил Абдурахдм огиз очмади.
-Сенда бонща мак,сад бормиди?- суради Абдурахмон 
укасининг очилмай угирганини куриб.
73


-Ха,-деди бошини кугармай ука,- хдли онам кариб 
к,олгани йук. Яна уч-турт йил вак,т бор. Унга кдцар битта 
машина сотиб олсак дегандим.
Машина хдк,идаги ran янгилик эмасди. Чунки оила 
катталашгани сайин унга эх;тиёж тобора кучайиб борар- 
ди. Лекин, масаланинг бошкд жихдти хдм йук, эмасди. Ма­
шина харажатларни ошириб, рузгор халтасига салмокли 
зарар етказишини Абдурахдоон тушуниб турарди.
-Биласизларми, нега айнан шу йил онамизни хдж 
зиёратига жунатмок,ни ихтиёр этаяпмиз?- уртага савол 
ташлади у,-бунинг боиси шундаки, келаси йиллардан 
туйлар мавсуми бошланади. Унда вазият яна чигалла- 
шади. Келинглар, бир ёкддан бош чикдриб, фарзандлик 
хдкдини адо этайлик.
Абдурахдм энди бошкд тарафдан “хужум”га утди.
-Онамизнинг бир узини юборолмаймиз, унга мах,рам 
керак.
-Тугри,- унинг гапини маъкуллади ака,- албатта 
махрам керак. Бу вазифани сен уддалайсан.
Абдурах^он х,айрон булиб х,аммага бир-бир кдраб 
чикди.
-К,уйинг ака, ахир сиз туриб менга йул булсин!
Ака мак,садини аник,рок; тушунтирди:
-Шошма, гапимга кулок, сол. Сен мендан кура 
муносиброк,сан. Биринчидан, араб тилини биласан, ик- 
кинчидан, ибодатинг мукаммал, учинчидан, ака сифа- 
тида мен шуни хохлаяпман...
Йигитлар тунгич аканингодиллигига яна бир бор тан 
беришди. Хозир х,аж зиёратига узини муносиб куриши 
укалари юрагида эх,тимолки, бадгумонлик уйготиши, 
бунинг ок,ибатида улар билиб-билмай гунох^а ботиши 
мумкин эди. Хаёт узи шунак,а, к,аерда йулбошчи нафси- 
нй тийса, истагини жиловласа, керак пайтда узининг 
манфаатларини четга суриб турса, i ^ a жойда норози-
74


лик келиб чикмайди. Абдурахдоон бу ёзилмаган олтин 
коидага болалигидан амал к;илиб урганган эди...
Фарзандлари ташрифини хдмиша кувониб кдрши- 
лайдиган она дарров кенжа келинига фармойиш берди.
-Орзихон к;изим, акаларингиз кеп колишди, уларни 
очик, айвонга чорланг, чой куйинг, дастурхон ёзинг.
Сунг узи болаларини бирма-бир багрига босаркан, 
яна бояги х,олат такрорланди. Юраги хдлимдай юмшаб, 
йиллар сурати чизилган чех,раси-ю, киртайган кузлари- 
да севинч сиймоси зухурланди. Айни чокда бу кунларни 
куролмаган Абдукарим тракторчининг сунгги нигохдда 
к,отган армон ва укинчи хдм ёдига тушди-ю, кдлбидаги 
орзик,иш яна хдм кучайди.
-Она, нега кулиб йиглайсиз, йиглаб куласиз-а?- 
Абдурах^он онасининг дил торини чертишга уриниб 
ярим хдзил ох,ангда ran к,отди.
Соддадил аёл соддагина жавоб кайтарди.
-Мен кдёкдан билай болам! Шу энди сизларга 
кувонаман-да.
Йигитлар даврасида бир пиёла чой айлангач, тунгич 
угил муддаога к^чди.
-Биз узаро маслах;атлашиб, сизни хдж сафарига 
юбормок,чимиз, мана пул.

Download 2,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish