Ikkinchi laboratoriya mashg’uloti

IKKINCHI LABORATORIYA MASHG’ULOTI

SUYUQ IZOLYASION MATERIALLARINI ELEKTRI MUSTAHKAMLIGINI ANIQLASH.TRANSFORMATOR MOYINING SHARTLI QOVUSHQOQLIGINI ANIQLASH

Ishning maqsadi: Shartli qovushqoqlikni aniqlaydigan qurilma va uni aniqlash usullari bilan tanishish.


ISHNI BAJARISH TARTIBI:

1. 
   Idish 10 dagi teshik 3 ni (3.1-rasm) sterjen 4–bilan berkiting va qopqoqni yoping.
   
2. 
   Viskozimetr VU ning toza idish 10 ga sinaladigan suyuqlikni ko’rsatkich II ning o’tkir uchta uchiga tekuncha qo’ying.
   
3. 
   Hammomga zarur miqdorda vodoprovod suvi qo’ying va termometr o’rnating.
   
4. 
   Hammomni elektr isitish asobobi 2 yordamida sinalayotgan suyuqlik uchun qabul qilingan zarur temperaturaga asta-sekin isiting. Sinalayotgan suyuqlikning temperaturasi berilgan kattalikka yetgach hammomdagi suyuqlikning temperaturasi sinalayotgan suyuqlik temperaturadan ko’pi bilan 0,2⁰S dan ortiq bo’lmasligi kerak.
   
5. 
   Shundan so’ng dielektrikning shartli qovushqoqligi aniqlanadi. Buning uchun suyuqlikni berilgan temperaturada 5 min. mobaynida tutib turing. Keyin sterjen 4 ni chiqaring va shu zaxoti sekundomerni ishga tushiring. Sekundomerni suyuqlik satxi o’lchash kolbasi I da berilgan satx 200 ml ga yetgan vaqtda to’xtating.
   
6. 
   Sinalayotgan suyuqlikning shartli qovushqoqligini engler gradusida 20 dan 50⁰S temperaturada aniqlang.
   
7. 
   O’lchash va hisoblashlar natijasini jadvalga yozing.
   

3.1-jadval

№	Dielektrikning nomi	Asbob doimiysi sek	O’lchanadi		Hisoblanadi
			Dielektrik temperaturasi ^0C	Dielektrik oqib tushish vaqti, s	Shartli qovushqoqlik E

Transformator moyining shartli qovushqoqligi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:
Bu yerda – 200 sm³ sinalayotgan dielektrikning oqib tushish vaqti, sek
- 200 sm³ suvning oqib tushish vaqti


3.1–rasm. VU universal viskometrning ko’rinishi.
1–kolba, 2–idish tutgich, 3–tayoq, 4–moy oqib tushadigan teshik.

SINASH UCHUN SAVOLLAR

1. 
   Nima uchun qovushqoqligi 20⁰C temperaturada 1,5⁰C dan katta va 50⁰C temperaturada 1,6-1,8⁰C dan kichik bo’lgan moylarni ishlatish mumkin emas?
   
2. 
   Transformator moyining qovushqoqligi transformatorning ishga qanday ta’sir etadi?
   
3. 
   Suyuq dielektriklarning qovushqoqlik darajasi g’ovak dielektriklarning shimish xususiyatiga qanday ta’sir etadi?