Javoblar
1.Ikki bosqichli kantserogenez nazariyasi (Y. Bersnblyum va b.) ga
ko'ra kantserogenezda 2 bosqich ajratiladi:
a) induktsiya - mutatsiya natijasida latent (yashirin) o'sma hujayra
hosil boiishi;
b) promotsiya - latent o'sma hujayraning faollashib, ko'payishi
natijasida o'sma hosil bolishi.
2.ONKOGEN Viruslar (Yunoncha onkos massasi, hosil qilish, hosil qilish uchun o'sma + gennao; viruslar: sin. Onkoviruslar) - normal eukaryotik hujayralarni o'simta hujayralariga aylantirish qobiliyatiga ega viruslar guruhi. 1903 yilda o'smalar, xususan, saraton virusli xususiyatga ega agentlar tufayli kelib chiqishi mumkinligini birinchi tadqiqotchilar A. Borrell va Boek (FJ Bose), Ellermann va Bang (V. Ellermann, O. Bang, 1908). Biroz vaqt o'tgach, Rut (1911) eksperimentda leykemiya va tovuq sarkomasining virusli etiologiyasini aniqladi. Biroq, bu asarlar uzoq vaqt davomida tan olinmadi, chunki bu davrda leykemiya neoplastik kasallik deb hisoblanmagan edi. Faqat 1966 yilda F. Raus onkovirusologiya sohasidagi fundamental tadqiqotlari uchun Nobel mukofotiga sazovor bo'ldi.Viruslarning o'smalar paydo bo'lishidagi roli haqidagi fikr uzoq vaqt davomida rus olimlarining ongini egallab kelgan. I. I. Mechnikov 1909 yilda ochiqchasiga shunday degan edi: "Ehtimol ... odamning saraton kasalligi ular izlayotgan ba'zi bir virus tufayli kelib chiqishi kerak, ammo hali ochilmagan". O'simtalarning paydo bo'lishida viruslarning ishtiroki g'oyasini ishlab chiqqan I. I. Mechnikov 1910 yilda vujudga viruslarning kirib borishi saraton kasalligi rivojlanishi uchun etarli emasligini va ular o'zlarining kasallik yaratuvchanligini faqat tegishli sharoitlarda ko'rsatishi mumkinligini ta'kidlagan. rix, u surunkali kasallikka uchragan to'qimalarning mavjudligini ko'rib chiqdi.
3.Metastaz (yun. - metastasis - joyni o'zgartirish, siljish, ko'chish)
berish - o'sma hujayrasining birlamchi o'smadan uzoqda joylashgan
a ’zo va to'qimalarga o'tib, ularda yangidan ikkilamchi o'sma tugunlarini
hosil qilishi. O'sma hujayrasining tarqalish yo'liga qarab limfogen (limfa
va limfa tomirlari orqali tarqalishi), gematogen (qon va qon tomirlari
orqali), gematolimfogen (ham limfa, ham qon orqali), bo'shliq orqali
(ya’ni bo'shliq ichidagi suyuqlik orqali, masalan, serebrospinal, qorin
bo'shlig'ida tarqalishi), implantatsion (o'sma hujayralarining to'g'ridan-
to 'g 'ri yaqin aloqadagi a ’zo va to'qimalarga o'tishi, masalan, o'sma
hujayrasining yuqori labdan pastki labga o'tishi) metastazlari farqlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |