Mijozga ismi
hi/an murojaat eting.
2. M ijozga inaxsus va tu sh u n arsiz so‘zlarni qoMlash. Mijoz
bilan ijtimoiy ishchi bo‘lgan suhbatda tushunarsiz so‘zlarni
izohlarsiz qo‘llash ular orasidagi ishochli muloqotni buzilishiga olib
keladi.
Mijozga tushunarli tilda gapiring!
3. Kasbiy o‘z aro ta ’sird a n m aishiyga o‘tish. M ijoz va ijtimoiy
ishchi o ‘zaro munosabatida inson sifatida emas, professional sifatida
refleksiya qilish. Aks holda maslahat mohiyatiga ko‘ra «oshxo-
nadagi suhbatlarga» aylanadi.
Kasbiy ta 'sirlaning!
4. Boshqa insonlar fikriga doim iy appelyatsiya. Maslahatli
aloqa maqsadi inson fikrini aniqlash uning hal qilish yo‘llari
m antig‘ini aniqlash.
Bu haqda boshqa insonlar nima deb o'ylashi
haqida mijozdan so ‘ramang, uning pozitsiyasini aniqlang.
5. M uam m oni h ad d an ta sh q a ri tez aniqlash.
Sabrsizlikni
namoyon etmaslik.
6. M ijoz q a d riy a tlarin i q ab ul qilm aslik.
Qadriyatlarni qabul qilish ulam i so‘zsiz qo‘llab quvvatlash
anglatm aydi. Biroq maslahatchi mijoz hayotida qadriyatlar asosiy
ahamiyatni egallashi va uning shaxsiy mohiyatini anglatishini
tushunadi.
Mijozga uning qadriyatlar tizimi halaqit etadimi uni o'zi
hal etishi zarur.
7. Y uqoridan q a ra sh . Yuqoridan qarash «yuqori inson»
sifatida maslahatchini o ‘zini tutayotgandek ko'rinadi - hamma
narsani biladigan va barcha narsaga qodirdek.
Mijoz bilan teng
pozitsiyada bo 'ling.
Q uyidagi taqiqlangan u sullarni farqlash:
- Q aror qabul qilish — fikr bildirish.
- Fikr bildirish suhbatdoshni o ‘z-o‘zini baholashni pasaytiradi.
- Fikr bildirish - inkor etish.
257
1. Q a r o r q a b u l qilish — fik r b ild irish — qachonki ijtimoiy
ishchi m ijozga nisbatan qaror qabul qilishda ishonchsizlik namoyon
etsa va uchun mustaqil o ‘zi qaror qabul qilish. Bu quyidagi
ko'rinishda:
-
Buyruq, farntonni ijro etish.
Ijtimoiy ishchi m ijozga nima
qilishi
haqida buyruq beradi.
U m ijoz irodasini cho‘ktiradi, uni
mustaqil harakat qilishidan, tanlash im koniyatidan mahrum etadi.
-
Tahdid, ogohlantiri, isliontirisli.
Ijtimoiy ishchi m ijozni
ogohlatirigan holda, uning harakatlari oqibati nim a boMishi haqida
hokimlikni qoMlaydi.
-
0 ‘rgatislt, axloqlashtirish.
Ijtimoiy ishchi unga qanday yoM
tutishni, o ‘z axloqiy printsiplarini qoMlashni majburlaydi.
-
Qaror qabul qilishda takliflar, maslahatlar.
Ijtimoiy ishchi
uning muammolarini hal qilish haqida m ijozga gapirish.
2. S u h b atd o sh i o ‘z-o‘zini b ah o lash n i p asay tiru v ch i fik rla r.
-
Ayblash, tanqid, muhokam.
M aslahatchi mijozni salbiy
baholaydi va qabul qilish.
-
Haddan ziyod maqtash, ma'qullash.
M alahatchi tomonidan
rag‘batlantirish yoki ikki yuzlam aschilik bilan manipulyatsiya
qilish.
-
Uyaltirishga intilish ntazalt qilish.
M aslahatchi, ajoyib
vaziyatni yuritayotgandek ko‘rsatish va uni «tasniflash» uchun
mijozni tentak qilib ko‘rsatishga m ajbur etish.
-
Do'stlaringiz bilan baham: |