Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq

Ratsionalizm

  

Rationalism

  

Рационализм

  

(lotincha  moyillik)  gnoseologiya  va 

prakseologiyadagi  yo‘nalish  bo‘lib, 

inson  aqlining  bilish  jarayonida  ham, 

inson  faoliyatida  ham  hissiy  (sezgi, 

idrok, 

tasavvur) 

bilish 

shakllariga 

nisbatan ustuvorligini tan oladi.  

Skpetitsizm

  

Skpetitsizm

  

Скпетицизм

  

(yunoncha  –muxokama  kilish,  taqdim 

qiluvchi) falsafiy oqim bo‘lib, shubhani 

tafakkurning 

tamoyili 

sifatida 

ta’kidlaydi,  haqiqatning  ishonchligiga 

shubha bildiradi.   

Ssientizm

  

Stsientizm

  

Сциентизм

  

(lotincha 

bilim, 

fan) 

falsafiy 

dunyoqarashning  bir  turi  bo‘lib,  uning 

asosida  ilmiy  bilim  madaniyatning  eng 

oliy qadriyati, degan tasavvur yotadi.  

Sensualizm

  

Sensualism 

 

Сенсуализм

  

(fran. 

sensualisme, 

lotin. 

sensus 

— sezgi, 

xis-tuygu,  idrok,  xissiyot)  bilimning 

mox.iyati va paydo bulishini urganuvchi 

falsafiy 

yunalishlardan 

bulib, 

bu 

ta’limotga  kura,  bilimlarning  anikligi, 

haqqoniyligi faqat sezgilarga asoslanadi. 

---

Glossariy 

 

 

 

355 

 

 

 

Sensualizm 

empirizmning 

ajralmas 

unsuridir.   

Feyerbax 

Lyudvig

  

Feyerbax 

Ludwig

  

Фейербах 

Людвиг

  

olmon 

klassik 

falsafasining 

yirik 

namoyandasi.  U  Bavariyada  tanikdi 

olmon  xukuqshunosi  Anselm  Feyerbax 

oilasida  tavallud  topgan.  F.ning  asosiy 

asarlari:  «Gegel  falsafasining  tankidiga 

doir», 

«Xristianlikning 

mohiyati», 

«Kelajak falsafasining asoslari»,  

«Falsafa isloxiga doir tezislar»  

4-mavzu. Borliq – falsafaning fundamental kategoriyasi

  

Borliq

  

Existence

  

Существование

  

falsafiy 

tushuncha 

o‘zida 

butun 

mavjudotni,  uning  o‘tmishi,  hozirgi 

davri 

va 

kelajagini 

ham 

qamrab 

oladi.Borliq  o‘ziga  ham  ob’ektiv  ham 

sub’ektiv  reallikni,  shuningdek  mavjud 

bo‘ladigan olamlarni qamrab oladi.   

Vaqt

  

Time

  

Время

  

borliqning  asosiy  yashash  shakllaridan 

biri    bo‘lib,  u  voqea  va  hodisalarning 

ro‘y  berish  ketma-ketligi  va  izchilligi 

tartibini, davomiyligini ifodalaydi