Ijtimoiy psixologiyada shaxs muammosi

Shaxsning ijtimoiyligi ongi va o‘zini anglashi.

• Odamning shaxs sifatidagi asosiy belgisi uning ijtimoiyligi, shu bilan birga psixik hayotning yuksak formasi bo‘lgan ongi va kishilarning o‘zaro so‘zlashib aloqa qilish vositasi bo‘lgan tilidir.
• Jamiyatdan tashqarida odam odam bo‘lolmaydi va kishilar o‘rtasidagi ijtimoiy aloqa ularning amaliy faoliyatidagi, ijtimoiy ishlab chiqarish jarayonidagi munosabati bilan belgilanadi.
• Odam boshqa kishilar b/n munosabatda bo‘lish tufayligina ongliroq bo‘lib boradi va uning psixik hayoti muayyan mazmunga ega bo‘ladi. Ana shu munosabatlar nechog‘li mazmundor va rang-barang bo‘lsa, odamning psixik hayoti ham shunchalik mazmundor va rang-barang bo‘ladi.

• “Odam tabiatan ijtimoiy mavjudotdir”

Arastu

“Kishi ko’pgina narsalarsiz ham yashay oladi, lekin tanholikda yashay olmaydi”

L.Berne

“Kishi jamiyat uchun yaralgan. U bir o’zi yashashga layoqatli emas va bir o’zi yashashga jur’ati yetmaydi”

U.Blekstoun

“Yerdan sug’urib olinib, qumli sahroga tashlangan giyoh halok bo’lganidek, shaxs baxti ham jamiyatdan tashqarida bo’lmaydi”

A.N.Tolstoy

• Shaxsning o‘zini anglashi shundan iboratki, odam jamiyatda taraqqiy etar va ishlar ekan, tevarak-atrofdagi muhitda o‘zining individligini, sub’ektligini ajratadi.
• Odam o‘z tevarak-atrofidagi olamdan o‘zini ajralgan holda o‘zini «men» deb anglay olmaydi, chunki odam ongining, o‘zini anglashining, «men»ining mazmuni o‘sha odam atrofidagi real-voqe’lik inkosidir.
• Shaxs o‘zini anglaganligidan
• - o‘zini-o‘zi kuzata oladi
• - o‘zini-o‘zi bilib oladi,
• - ko‘nglidan o‘tgan kechinmalarni tushuna oladi,
• - o‘zining hatti-harakatlariga o‘zi tanqidiy ko‘z bilan qaray oladi.

• “Faqat odamlar orasidagina kishi o’z-o’zini anglashga qodir”