Ijtimoiy psixologiya

Mustahkamlanish  usuliga  ko‘ra  quyidagilarga  bo‘linadi:
Og'zaki  —  odatlar,  urf-odat,  axloqiy  me’yorlar  avloddan  av- 
lodga  og‘zaki  (og‘izdan  — og‘izga)  o‘tib  keladi.
Yozma  —  huquqiy  me’yorlar  yozma  ravishda  tasdiqlanganidan 
va  maxsus  hujjatlarda  (qaror  qonun,  farmoyish)  bosib  chiqaril- 
ganidan so‘ng o‘zining majburiy ko‘rinishi va  huquqiy himoyasiga 
ega  bo‘ladi.
Barcha  m e’yorlar quyidagi  umumiy xususiyatlarga  ega  bo‘ladi:
•  hozirgi davr va  muhitga xos tipik,  me’yorl  «o‘zini tutish» qoi- 
dalarining  standart  (namuna,  etalon)ini  o‘zida  namoyon  etadi;
•  majburiy  va  imkoniyat  darajasidagi  o‘zini  tutish  qoidalari- 
ning  chegarasini  belgilaydi,  ijtimoiy  yoqlangan  harakatlarni  tan- 
lashda  mo‘ljal sifatida xizmat qiladi va shu bilan birga shu harakat 
nazoratining vositasi  hisoblanadi;
•  insonlarning  hayot  faoliyati  jarayonida  shakllanadi  va  shu 
ma’noda jamiyatdan  ajralmasdir;
•  jamoatchilik  munosabatlarining  tartibi  va  tashkiliyligini 
ta’minlash  uning  yagona  maqsadidir.
Ba’zan  shaxs  kimgadir  biror-bir  ish  yuzasidan  shunchaki 
yordam  berishga  harakat  qiladi,  masaian,  yangi  ko‘chib  kelgan 
qo‘shniga  yangi joyga  moslashishda  yordam  berishi.  Bunga  bizni 
jamoatchilik  me’yorlarini  qabul  qilib  ulgurgan  ichki  hissiyotlari- 
miz  majbur  qiladi.  Me’yor  —  ijtimoiy  kutish  sifatida  shaxs  xul- 
qining  me’yorlarini  belgilab  beradi  va  unga  o‘z  majburiyatlarini 
eslatib  turadi.