«ijtimoiy-madaniy faoliyat» kafedrasi «ijtimoiy madaniy faoliyat tarixi va nazariyasi» fanidan

Omillar	Inson salomatligiga ta’siri % xisobida
Omillar guruxi
Turmush tarsi va turmush sharoitlari	50	Mexnat, uy, turmush sharoiti. Noto’g’ri, noratsional ovqatlanish. Mexnat va dam olishni noto’g’ri tashkil qilish. Stresli (asabiy) vaziyatlar. Spirtli ichimliklar istemol qilish. Chekish, tamaki istemol qilish. Narkotik moddalar istemol qilish. Yolg’izlik, oilaning mustaxkam emasligi. Tibbiy madaniyat, tibbiy faollikning pastligi, o’z salomatligiga mas’uliyatsizlik.
Genetik omillar	20	Nasliy kasalliklarga moyillik
Tashqi muhit omillari	20	Xavo, suv va tuproqning turli zararli moddalar bilan ifloslanishi. Ekologiyaning buzilishi. Turli noqulay geografik va iqlim sharoitlari.
Sog’liqni saqlash	10	Profilaktik tadbirlarning samarasizligi. Tibbiy yordam sifatining pastligi

Chekishdan voz kechish uchun qo’yidagilarga amal qiling va siz, kuchli iroda va hohishingiz evaziga maqsadingizga erishasiz.

1. 
   Jamoat joylarida, transportlarda va xonadonlarda chekmang.
   

1. 
   Kuniga bir donadan sigareta chekishni kamaytirib boring.
   
2. 
   Oila a’zolaringiz va do’stlaringizga chekish asoratlari haqida gapirib turishni odat qiling.
   
3. 
   Haftasiga bir kun chekmaslikni odat qiling.
   

Olimlar chekish istagi paydo bo’lgan shaxslarga quydagilarni tavsiya etadilar:³³

4. 
   Har kuni sharbatlar ichish;
   
5. 
   Yoqtirgan konfetingizni shimib yurish;
   
6. 
   Yeryong’oq iste’mol qilish;
   
7. 
   Chekishni eslatuvchi narsalar-sigaret, kuldoni yashirish;
   
8. 
   Chekuvchilardan uzoqroq yurish;
   
9. 
   Har kuni badan tarbiya bilan shug’ullanish;
   
10. 
    Tabiat qo’ynida ko’proq sayr qilish;
    
11. 
    Ovqat ratsioniga ko’proq ko’kat, sabzavot va sitrus mevalarni qo’shish;
    

Ushbu tavsiyalarga amal qilish orqali o’zingizda chekishga bo’lgan qiziqishni susaytira olasiz.

Alkogol (spirtli) ichimliklar. Spirtli ichimliklar iste’mol qilish salbiy oqibatlarga olib keladi, ya’ni inson salomatligining buzilishi, aqliy hamda jismoniy ish qobiliyatini susayishi, har xil kasalliklarga chalinishi, inson umrining qisqarishiga sabab bo’ladi.