Ijtimoiy-iqtisodiy tizimlar va mulkchllik munosabatlari

Uchinchi  holat. 

Zam indor  yerning  holatini  va  yollanma 

ishchi  ustidan  nazorat  uchun  ham  vaqt  topa  olmay,  yerni 

uzoq  muddatga  ijarachiga  topshirdi.  Ijarachi  yerga  egalik 

qiluvchi  va  unda  shaxsan  o ‘zi  ishlagani  uchun,  yerning 

foydalanuvchisiga  aylandi.  Ishlab  chiqarish  natijasini  zam indor 

(ijara  haqi  ko‘rinishida)  va  ijarachi  birgalikda  o ‘zlashtiradi.

TVrtinchi  holat. 

l.Endi  ijarachining  o ‘zi  ham  yerda 

mehnat  qilmay,  yollanma  ishchidan  foydalana  boshladi.

99

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Natijada 

yer 

bo'yicha 

mulkiy 

huquqlarning 

yanada 

tabaqalanishi  ro‘y  berdi:  yerdan  foydalanuvchi  —  ishchi,  uning 

egasi  —  ijarachi  (ijara  shartnomasi  muddati  davomida), 

tasarruf etuvchisi  —  zamindor.  Ishlab  chiqarish  natijasi  ijarachi 

va  zam indor  o ‘rtasida  taqsimlanib,  ishchi  uchun  ish  haqi 

to ‘lanadi.

Mulkchilik  munosabatlari  uning  obyektlari  va  subyektlari 

bo'lishini  shart  qilib  qo‘yadi.  Mulkka  aylangan  barcha  boylik 

turlari