yetkazuvchilarni rivojlantirishga.
69
2-rasm.
Tizimning ISO 9001 bo`yicha sertifikatlash qanday ustunlik beradi?
•
korxona sifat tizimining xalqaro standartga haqiqatdan xam muvofiqligini tasdiqlaydi;
•
ikkinchi tomonning ko`p sonli tekshirishlariga o`rin qolmaydi;
•
bozordagi o`rni yuksaladi.
ISO 9001 sharxi hamda umumiy nizomi quyidagilar
C
Xar bir korxona sifat tizimini ishlab chiqish va joriy etishda o`ziga xos vazifani amalga
oshiradi.
C
Standartni korxona ichki va tashqi tekshirishlarda foydalanish mumkin.
C
Mahsulotga qo`yilgan istehmolchi, qonun va mehyoriy talablarni bajarilishi.
C
Sifat tizimiga qo`yilgan talablar, mahsulotga qo`yilgan texnik talablarni to`ldiradi.
C
Standartni yaratishda ISO 9000 va ISO 9004 larda o`rnatilgan sifat menejment
printsiplari hisobga olingan.
Hulosa qilib aytganda zamonaviy ishlab chiqarishda sifat menejmenti tizimining o`rni
beqiyosdir. CHunki ishlab chiqarishda sifat tizimi birinchi o`ringa qo`yilsa, korxonaning
rivoji va xaridorlarni ortishi tobora ortadi. Hozirgi kunlarda dunyo bozor iqtisodiyotining
talabi - sifatdir.
70
12-MAVZU. KORXONANING MUJASSAMLASHGAN MENEJMENT TIZIMI.
Reja:
12.1. ISO 9001 «SIFAT MENEJMENTI TIZIMI».
12.2. ISO 14001 «EKOLOGIK MENEJMENT TIZIMI».
12.3. OHSAS 18001 «MEHNAT MUHOFAZASINI TA
’
MINLASH VA
SALOMATLIKNI SAQLASH MENEJMENT TIZIMI».
Korxonaning mujassamlashgan menejment tizimiga quyidagi kiradi:
1. Ishlab chiqarishni boshqarish.
2. Hodimlarni boshqarish.
3. Moliyaviy menejment.
4. Ekologik menejment tizimi.
5. Sifat menejmenti tizimi.
6. Mehnat muhofazasini ta’minlash va salomatlikni saqlash menejment tizimi
.
1. ISO 9001: 2008
«Sifat menejmenti tizimi»
2. ISO 14001: 2004
«Ekologik menejment tizimi»
3. OHSAS 18001: 2007
«Mexnat muxofazasini ta’minlash va
salomatlikni saklash menejment tizimi»
12.1. ISO 9001: 2008 «SIFAT MENEJMENTI TIZIMI»
ISOni faoliyat turi va mulkchilik shaklidan kathiy nazar barcha korxona, tashkilot va
muassasalarda qo`llash mumkin. ISO standarti mahsulot, jarayonlar va tizim sifatini
yaxshilash, harajatlarni kamaytirish hamda korxonani yanada takomillashtirish uchun kerak.
ISO stanlartining ustunlik tarafi shundaki, sifat xarajatlari kamayadi, rakobatdoshlik ortadi,
istehmolchi ishonchi ortadi hamda daromad ortadi.
Standartlashtirish bo`yicha xalqaro tashkilot
14 oktyabrg’ 1946 yili tashkil topgan,
ISO
1947 yilda ISO nizomi tasdiqlangach rasmiy ravishda ish boshladi. ISO grekcha so`zdan
olingan bo`lib, «TENG» degan ma
’noni bildiradi.
Xalqaro tovar ayriboshlash va o`zaro
yordamni osonlashtirish xamda intelektual, ilmiy, texnik va iktisodiy faoliyatda hamkorlikni
kengaytirish uchun standartlashtirishni dunyo miqyosida rivojlanishiga ta’sir ko`rsatish
tashkilotning maqsadi hisoblanadi. Standartlashtirish bo`yicha milliy organlar ISO ahzolari
bo`lib hisoblanadi. ISOning qonuniy organi bo`lib barcha milliy tashkilotlar vakillarining
umumiy yig’ilishlari hisoblanadi. Bu yig’ilish "Bosh Assambleya" deb nomlanadi va ISO
faoliyatidagi muxim masalalarni yechadi va uning siyosatini aniqlaydi. Tashkilot boshida
prezident turadi. U har 3 yilda qayta saylanadi. Tashkilotning amaliy ishlarini shu
tashkilotning kengashi olib boradi. "Xalkaro standartlarni yaratish bo`yicha" "ISO"ning
ishchi organi bo`lib, texnik komitetlar va ishchi guruhlar hisoblanadi. Ushbu tashkilot asosan
ingliz, frantsuz va rus tillarida ish olib boradilar.
12.2. ISO 14001: 2004 «EKOLOGIK MENEJMENT TIZIMI»
«Tabiat bizga meros kilib koldirilgan emas, biz uni kelajak avloddan karzga olganmiz»
Ekologik menejment tizimi (EMT) elementlari quyidagilar:
Doimiy takomillashtirish
71
•
Rahbariyat tomonidan tahlil o`tkazish
•
T
o`g’
rilovchi va ogohlantiruvchi xarakatlar
•
Joriy qilish va faoliyat
•
Rejalashtirish
•
Ekologiya sohasidagi siyosat
EMT joriy qilish afzalliklari quyidagilar kiradi:
- Resurslardan samarali foydalanish;
-
Ma’lumot etkazish jarayonini yahshilash;
- Tabiatni muhafa qilish bo`yicha bugungi kundagi va kelgusida chiqariladigan
qonunlarga amal qilishni kafolatlash;
- Ekologik risklarni salbiy oqibatlarini kamaytirish;
- Mahsulot sifatini yahshilash;
- Favqulotda holatlarda hodimlar tayyorgarligini oshirish;
- Mahalliy tub aholi bilan o`zaromunosabatlarni yahshilash;
- Sanksiya va moliyaviy to`lovlarni pasaytirish;
-
Sug’urta
to`lovlarini kamaytirish.
Terminlar va atamalar
Ekologik aspekt
–
korxona faoliyati elementi bo`lib, uning mahsuloti yoki xizmatlarini
atrof muhit bilan o`zaro bog’liqligi
Do'stlaringiz bilan baham: 
