|
45
Lombard kreditini berish, qaytarish va ulardan foydalanganlik uchun foizlar to ’ lash tartibi umumiy asoslarda amalga oshiriladi va u alohida qarz hiso bvarag ’ i b o ’ yi c ha kreditlash tartibiga o ’ x s hashdir.
Asosiy faoliyat bilan bog ’ liq tovar moddiy boyliklar, bajarilgan ishlar va ko ’ rsatilgan xizmatlar haqini to ’ lash maqsadida tuzilgan pul hisob-kitob hujjatlari pulini t la uchun qabul qilinadi.
Qarz oluvchi bankka garovga qo ’ ygan qimmatli qo g ’ o zlar b o ’ yi c ha olinadigan daromadlarga foizlar qo ’ shilmaydi.
Qimmatli qog ’ ozlarni garovga olib kredit shartnomasi tuzilgandan keyin bank qimmatli qog ’ ozlar emitentiga uning qimmatli qog ’ ozlarini garovga qo ’ yi sh bitimi tuzilganligini hamda qimmatli qo g ’ o zlar b o ’ yi c ha daromadlar kiritilishi lozim bo ’ lgan depozit hisobvarag’ i nomerini ma’ lum qiladi. Lombard krediti beriladigan hollarda garovga qo ’ yilgan qimmatli qog ’ ozlar bo ’ yicha olinadigan daromadlar qarz oluvchining muddatsiz depozit hi s o bvarag ’ iga q o ’ yiladi (depozit shartnomasini rasmiylashtirmasdan) va birinchi navbatda ularni saqlash xarajatlarini qoplashga, shuningdek, kreditdan foydalanish uchun foizlarni t la ga y alti ila i.
Kreditlash jarayonida bank garovga qo ’ yilgan qimmatli q o g ’ o zlar kotirovkasi birja kursidagi o ’ zgarishlar to ’ g ’ ri sida teleks, kompyuter aloqasi va aloqaning boshqa turlari yordamida axborot to ’ plab boradi.
Kreditlash davomida fond birjasida o ’tkazilgan savdo natijalariga ko ’ ra, garovga qo ’ yilgan qimmatli qog ’ ozlar qiymati pasaygan bo ’ l sa, u holda kredit qo ’ mitas ining qaroriga muvofiq qarz oluvchiga shu summada qo ’ s himc ha ta ’ minot berish talabi bildirilishi yoki kredit miqdori qaytarilib, kreditning ta ’ minlanmagan qismi muddatidan oldin undirilib olinishi mumkin.
Lombard krediti bo ’yicha barcha majburiyatlari bajarilganidan keyingina garovga qo ’ yilgan qimmatli qog ’ ozlar va ular bo ’ yicha olingan daromadlar qarz oluvchiga qaytariladi.
Tovar(mol) garovi ostidagi lombard krediti. Lombard krediti uchun garov
ko ’ rinishida faqatgina nisbatan baholi tovarlar, qaysiki ularning savdosi birjada
46
yuritilishi, tovar partiyasini miqdori va sifatini belgilash bilan bir vaqtda bahosini ham aniqlash imkonini berishi shartlarida ishlatilishi mumkin. Masalan, bu kofega, bug ’ doyga, shakarga, paxtaga tegishli. Bu tovarlarning qiymat bahosini aniqlash uncha qiyin emas. Tovar turiga qarab garov bahosi 50 dan 66 gacha 2/3 % tebranib turadi. Garov sifatidagi tovarlar bank nomiga yuklatiladi. Bankka tovarni saqlashlik guvohnomasi beriladi. Ayrim hollarda bu mijozning o ’ zida ham qolishi mumkin. Lekin, bank ruxsatisiz tovardan foydalanishga haqqi yo ’ q. Yuldagi tovar ayniqsa, dengiz orqali tashiladigan tovarlar garovi ostidagi kredit keng tarqalgan hisoblanadi. Bunday paytda garov hujjati sifatida konosament ishlatiladi.
Konosament - bu yuklatilgan tovarga egalik qilish huquqini beradigan hujjat. Bu hujjatni yangi egasiga berish bilan u tovarlardan foydalanish huquqini ham oladi. Garov sifatida yuklangan tovarlarni ishlatishda yuk sug’ urta hujjatlarining rasmiylashtirilishi muhim rol o ’ ynaydi.
Qimmatbaho metall garovi ostidagi kredit. Bu lombard kreditining eski usullaridan b o ’ lib, hozirda u juda kam ishlatiladi. Garovni baholashdagi qiymati bu asosan oltin tangalar, slitkalar, kumush, platina va boshqalar qariyb 95% qimmatbaho metall narxiga mos keladi.
Talabnoma garovi ostidagi kredit, har-xil moliyaviy talablar masalan, j amg’ arma omonatlari, sug ’urta shartnomasi bo ’ yicha talablar, ipotekalar va boshqalar garov sifatida xizmat qilishi mumkin. Talabnoma garovlarini baholashda ularning turlariga qarab ajratiladi, ammo ularning umumiy darajasi nisbatan yuqori la i.
Lombard krediti belgilangan muddatlarda qaytarilmagan hollarda bank imtiyozli oy tugaganidan keyin garov to ’ g ’ risidagi amaldagi qonunga muvofiq o ’ z garov huquqidan foydalanadi.
Lombardli kreditning kredit oluvchi uchun afzallik tomonlari quyidagilar hisoblanadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
