Internet sayitlar:
www.stat.uz – O'zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo'mitasining rasmiy sayti.
www.uza.uz – O'zbekiston Respublikasi Milliy Axborot Agentligi rasmiy sayti.
www.ceep.uz – O'zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi huzuridagi Samarali iqtisodiy siyosat markazi rasmiy sayti.
www.economy.com – AQShning Pensilьvaniya shtatidagi Economy.com,Inc. korporatsiyasi veb-sayti.
www.internetindicators.com – Iqtisodiy indikatorlar Internet veb-sayti.
119.www.economyworld.com – Photius Coutsoukis and Information Technology Associates (Axborot Texnologiyalari Assotsiatsiyasi) veb sayti.
www.economyworld.org – Photius Coutsoukis and Information Technology Associates (Axborot Texnologiyalari Assotsiatsiyasi) veb sayti.
Ilovalar
Asosiy turdagi qishloq xo’jaligi ekinlarining hosildorligi11 (tsG’ga)
|
2011
|
2013
|
2015
|
2017
|
2019
|
2019 yilni 2011 yilga nisbtatan o’zgarishi %
|
Don va dukkakli don ekinlari, jami
|
28,2
|
40,7
|
44,2
|
45,3
|
45,0
|
159,6
|
Paxta
|
21,8
|
25,3
|
25,4
|
25,9
|
23,4
|
107,3
|
Kartoshka
|
129,3
|
170,3
|
194,9
|
219,1
|
225,1
|
174,1
|
Sabzavotlar, jami
|
183,8
|
215,8
|
252,5
|
271,0
|
271,1
|
147,5
|
Oziqbop poliz
|
132,4
|
169,1
|
192,6
|
203,6
|
209,4
|
158,2
|
Meva va rezavorlar
|
56,9
|
62,3
|
92,6
|
128,1
|
134,1
|
235,7
|
Uzum
|
63,1
|
64,7
|
90,8
|
133,1
|
141,9
|
224,9
|
|
Fermer xo’jaliklari
|
Dehqon (shaxsiy yordamchi) xo’jaliklari
|
Qishloq xo’jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar
|
2011 y.
|
2019 y
|
2011 y.
|
2019 y
|
2011 y.
|
2019 y
|
Don ekinlari
|
15,8
|
85,4
|
12,1
|
12,5
|
72,1
|
2,1
|
Paxta
|
20,7
|
99,2
|
–
|
–
|
79,3
|
0,8
|
Kartoshka
|
5,0
|
21,4
|
78,2
|
77,7
|
16,8
|
0,9
|
Sabzavotlar
|
6,5
|
36,5
|
66,7
|
61,9
|
26,8
|
1,6
|
Poliz
|
17,6
|
53,9
|
42,0
|
44,1
|
40,4
|
2,0
|
Meva
|
7,1
|
61,5
|
28,8
|
30,1
|
64,1
|
8,4
|
Uzum
|
5,8
|
65,1
|
21,9
|
31,2
|
72,3
|
3,7
|
3-jadval.
Ayrim mamlakatlarda qishloq xo’jaligi davlat tomonidan qo’llab-quvvatlashning ustuvor yo’nalishlari12
Mamlakat
|
Davlat tomonidan amalga oshirilayotgan qishloq xo’jaligi raqobatbardoshliginioshirishga qaratilgan dasturlar*
|
Evropa ittifoqi
mamlakatlari
(o’rta hisobda)
|
- qishloq xo’jaligida foydalanilayotgan har 1 gektar maydon uchun o’rtacha 298 AQShdoll. ajratiladi;
- qishloq xo’jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarish (etishtirish) uchun sarflanganxarajatlarning 50 foizi davlat subsidiyasi hisobidan qoplanadi;
- qishloq xo’jaligi mahsulotlari chakana narxlarini davlat tomonidan belgilash;
- qishloq xo’jaligi mahsulotlari eksportini davlat tomonidan subsidiyalash;
- mahalliy fermerlar uchun o’z mahsulotlarini jahon bozoridagi o’rtachanarxdan pastroq narxda sotish imkonini beruvchi kompensatsion to’lovlar vatenglashtirilgan soliq siyosatini amalga oshirilishi. Bu turdagi dasturlar Evropaittifoqi mamlakatlarini oziq-ovqat mahsulotlari bilan o’z-o’zini ta’minlayolish imkoniyatini (masalan, bug’doy – 177 foiz, shakar – 95 foiz, sut va sutmahsulotlari – 120 foiz, mol go’shti – 109 foiz) sezilarli darajada oshirdi
|
Finlyandiya
|
- fermerlar foydasida davlat subsidiyalarining ulushi 71 foizni tashkil etadi
|
Frantsiya
|
- ichki bozorda qishloq xo’jaligi mahsulotlari narxi kafolatlangan darajadanarzonlashganda, fermerlar uchun mahsulot ishlab chiqarish (etishtirish), saqlash vaqayta ishlash uchun sarflagan xarajatlariga mos ravishda kompensatsion to’lovlaramalga oshiriladi;
- xorij mamlakatlaridan qishloq xo’jaligi mahsulotlarini import qilishgaqarshi protektsionizm siyosati qo’llaniladi, jumladan, yuqori belgilangan xaridnarxlari, bojxona to’lovlari kabi choralar shular jumlasidandir.
|
Shvetsiya
|
- ishlab chiqarilgan (etishtirilgan) qishloq xo’jaligi mahsulotlari umumiyqiymatining 73 foizi davlat byudjetidan subsidiyalanadi;
- fermerlar foydasida davlat subsidiyalarining ulushi 59 foizni tashkil etadi
|
Yaponiya
|
- ishlab chiqarilgan (etishtirilgan) qishloq xo’jaligi mahsulotlari umumiyqiymatining 90 foizi davlat byudjetidan subsidiyalanadi;
- mamlakat hududiga guruch import qilish qat’iy ta’qiqlangan;
- fermerlar foydasida davlat subsidiyalarining ulushi 75 foizni tashkil etadi
|
Isroil
|
- qishloq xo’jaligida foydalanilayotgan har 1 gektar maydon uchun o’rtacha 473 AQShdoll. ajratiladi
|
AQSh
|
- qishloq xo’jaligida foydalanilayotgan har 1 gektar maydon uchun o’rtacha 324 AQShdoll. ajratiladi;
- qishloq xo’jaligi rivojlantirishga 2018-2019 yillarda o’rta hisobda 59,5 mlrd.doll. ajratilgan;
- fermerlar foydasida davlat subsidiyalarining ulushi 30 foizni tashkil etadi
|
Kanada
|
- qishloq xo’jaligida foydalanilayotgan har 1 gektar maydon uchun o’rtacha 180 AQShdoll. ajratiladi;
- sut va sut mahsulotlari ishlab chiqarish xarajatlarining 90 foizi davlatbyudjeti tomonidan dotatsiyalanadi;
- agrar sohani rivojlantirishga davlat xarajatlarining YaIMdagi ulushi 26foizga teng.
|
Rossiya
|
- qishloq xo’jaligida foydalanilayotgan har 1 gektar maydon uchun o’rtacha 110 AQShdoll. ajratiladi;
- fermerlar uchun ajratilgan kreditlar foizining ma’lum bir qismi davlatsubsidiyasi asosida qoplanadi;
- qishloq xo’jaligida foydalanish uchun texnik vositalar, asbob-uskunalar ishlabchiqaruvchilar uchun xarajatlarining 25-30 foizi davlat subsidiyasi hisobigaqoplanadi.
|
Do'stlaringiz bilan baham: |