Ijtimoiy hodisa deyiladi. Til jamiyat a’zolari yordamida shakllantirilib, rivojlantirilib boriladi. Til birliklari

§ Tasviriy ifoda (PARAFRAZA)
Narsa-buyumning nomini aniq atamay, uni tasvirlab anglatadigan so‘z birikmasi tasviriy ifoda deyiladi.

Tasviriy ifoda nutqning ta’sirchanligini oshiradi. Tasviriy ifodalar, asosan, ot so‘z turkumiga oid so‘zlardan tashkil topadi.

AYRIM PARAFRAZALAR RO‘YXATI

Afg‘onchi – baynalmilal jangchi

Afsonaviy qush – semurg‘

Archa – o‘rmon malikasi

Angren – ko‘mir koni

Aqlli mashina – kompyuter

Aloqa vositasi – til

Asr vabosi – OITS va giyohvandlik

Baraka urug‘i – bug‘doy (chigit)

Bekobod – metallurglar shahri

Boychechak – bahor darakchisi

Bokschi – charm qo‘lqop ustasi

Bahor – fasllar kelinchagi, uyg‘onish fasli

Bahor elchilari – qaldirg‘ochlar

Barcha hunarlarning toji – ilm

Barcha yomonliklar kaliti – aroq

Baxt qushi – Humo

Baxt va shodlik kuychisi – Hamid Olimjon

Bilim bulog‘i – kitob

Bunker – po‘lat etak

Tuya – sahro kemasi

Tangri so‘zi – Qur’oni karim

Televizor – zangori ekran, oynayi jahon

Vrachlar – salomatlik posbonlari

Xorazm – oltin voha

G‘azal mulkining sultoni – Alisher Navoiy

Yaylov bahodirlari – cho‘ponlar

Davlat bolalari – yetimlar

Davlat ustunlari – rahbarlar

Dengiz hokimi – kit

Ekinning qoni – suv

Futbol qiroli – Pele

Farg‘ona – yashil vodiy

Farzandim – ko‘zimning nuri, qalbim quyoshi

Fazogirlar – samo lochinlari

Gaz – zangori olov

Haqiqat qo‘rg‘oni – sud organi

Hayot ko‘zgusi – gazeta

Hayotning birinchi bobi – ona

Ipak, pilla – kumush tola

Insonning do‘sti – it

Ishq kuychisi – Mashrab

Kitob – bilim manbayi

Konstitutsiya – hayotimiz qomusi

Ko‘mir, neft – qora oltin

Ko‘kning fonusi – oy

Kunchiqar mamlakat – Yaponiya

Makkajo‘xori – dala malikasi

Maktab – ziyo maskani

Mehnat – peshona teri

Mavjudot sultoni – odam

Mehr bulog‘i – ona suti

Non shahri – Toshkent

Olmaliq – kimyogarlar shahri

Oltin boshoq – bug‘doy

Oq chashma – sut

Oq oltin tog‘lari – paxta uyumlari

Osmonning ko‘z yoshlari – yomg‘ir

Paxta terish mashinasi – zangori kema

Paxta – oq oltin

Payg‘ambar yoshi – insonning 63 yoshi

Pomir – dunyo tomi

Prezident – xalq oqsoqoli

Qushlar – qanotli do‘stlar

Qalam haqi – gonorar

Qo‘shiqlar mamlakati – Hindiston

Rassomlar – mo‘yqalam sohiblari

Shaxmat, matematika – aql gimnastikasi

Sher – hayvonlar podshohi

Traktor – dehqonning qanoti, po‘lat ot

Yashil qit’a - Avstraliya

Yerning yopinchig‘i - osmon

Yetti xazinaning biri - parrandachilik

Zangori kema – paxta terish mashinasi

Zangori shu’la – elektr nuri

Zarshunoslar - pillakorlar

Cho‘l balig‘i - kaltakesak

EVFEMIZM. Qo‘pol, beodob, noqulay so‘z va so‘z birikmalarini so‘zlashuv tiliga xos qulay so‘z birikmalari bilan almashtirish evfemizm deyiladi: o‘ldi (qo‘pol so‘z) – vafot etdi (evfemizm), bo‘g‘oz (qo‘pol so‘z) – homilador (evfemizm), xotin (qo‘pol so‘z) – onasi (evfemizm)
TABU. Man etilgan, aynan aytilmaydigan so‘zlardir: gul – chechak, qizamiq; biy – qoraqurt, siyqabosh – kal
IDIOMA. O‘z asl ma’nosidan uzoqlashgan so‘z yoki so‘z birikmasidir: Sen so‘ramasang, men so‘raymi, he latta. Majlisda uni rosa terlatishdi.

Idiomalarni alohida olganda ham o‘z ko‘chma ma’nolarini saqlayveradi.