Ijtimoiy gumanitar fanlar kafedrasi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI
“IJTIMOIY GUMANITAR FANLAR KAFEDRASI”
“MIKROIQTISODIYOT” fanidan
KURS ISHI
Mavzu:“O’zbekiston respublikasida mulk to’g’risidagi
qonunga ko’ra faoliyat ko’rsatayotgan korxonalar turi va tavsifi”
Bajardi: “Iqtisodiyot” fakulteti
20-121 guruhi talabasi
Muhiddinov Islomjon Ismoiljon o’g’li
Tekshirdi: .

Kurs ishi taqrizgan topshirilgan sana “ “ 2022 y.		Kurs ishi taqrizdan qaytarilgan sana “ “ 2022 y.
Kurs ishi ximoya qilingan sana. “ “ 2022 y. Baxo: “ “ .	. Imzo	Komissiya a’zolari: . .

Mavzu: O’zbekiston respublikasida mulk to’g’risidagi

qonunga ko’ra faoliyat ko’rsatayotgan korxonalar turi va tavsifi
MUNDARIJA:
Kirish:
1. O’zbekiston respublikasida mulk to’g’risidagi qonunlar
2.Korxonalar turi va faoliyati
3.Korxona faoliyatiga ta’sir etuvchi omillar
4.Mas’uliyati cheklangan jamiyat yoki MCHJ
5.MCHJ to’g’risidagi qaror va farmonlar tavsifi
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

Kirish:
O‘zbekiston Respublikasida mulk daxlsizdir. Har bir shaxs mulkdor bo‘lishga haqli.

O‘zbekiston Respublikasida iqtisodiyotning samarali amal qilishiga va xalq farovonligining o‘sishiga imkoniyat yaratuvchi har qanday shakldagi mulkchilik bo‘lishiga ruxsat beriladi. Mulkchilikning hamma shakllari daxlsiz bo‘lishiga va ularning rivojlanishi uchun teng sharoit yaratilishiga qonun kafolat beradi.
O‘zbekiston Respublikasi mulkdorga qarashli bo‘lgan mol-mulkni saqlash va ko‘paytirib borish uchun barcha zarur sharoitlarni yaratib beradi. Iqtisodiy masalalarni tezroq hal qilish, ularning yechimini izlab topish, milliy istiqlol mafkurasining mazmushshi va xususiyatlarini tushunish ko'p jihatdan kishilarning iqtisodiyot sirlarini, ayniqsa bozor va bozor iqtisodiyoti munosabatlarining mazmunini, ularning talablari va xususiyatlarini, qonun-qoidalarini, amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarning maqsadi va mohiyatini chuqurroq bilishlariga bog'liqdir. Iqtisodiyot nazariyasi fani iqtisodiyot tushunchalarini, uning qonun-qoidalarini, tejamli xo'jalik yuritish sirlarini, turli kishilar va xo'jaliklarning bir-birlari bilan manfaatli iqtisodiy aloqada bo'lib, unumli mehnat qilish yo'llarini va shakllarini o'rgatadi. iqtisodiyot nazariyasi fani mamlakatimizda yashayotgan hamma kishilarning daromadlari, ularning turmush darajasi fakrt milliy iqtisodiyot taraqqiyotiga bog'liqligini, shu yurtda mehnat qilayotgan kishilarning ijodiy mehnati bilan vujudga kelgan milliy mahsulotning ko'payishi, uning to'g'ri taqsimlanishi va foydalanilishi, milliy pul barqarorligi bilan bog'liqligini ham o'rgatadi va milliy istiqlol mafkurasining odamlar ongida shakllanishida, ularning intelektual kamolotga erishuvida muhim rol o'ynaydi.
Dunyo iqtisodida yetakchi o’rinlardan birini egallovchi agrar soha, eng avvolo, har bir davlatning ichki imkoniyatlaridan kelib chiqib rivojlanadi. Bundan tashqari tuproq, iqlim sharoitlari, ishchi kuchi eksport masalalari ham katta ahamiyatga ega.
Mamlakatimizda qishloq xo’jaligida amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlar o’zining ijobiy natijalarini bermoqda. Xususiy mulk, mulk egasi, mulkdorlar sinfi kabi iboralar hayotimizda kundalik ishlatiladigan va o’zining tub ma’nosi bilan yangi jamiyatni ifodalovchi iboralarga aylanib bormoqda. Mustaqilligimizning dastlabki kunlaridanoq boshqa sohalarda bo’lgani kabi agrar sohada ham keng islohotlar o’tkazishga alohida e’tibor berila boshladi. Xo’jalik yuritishning sovet davridan olgan, o’zini olamagan shakllaridan voz kechib,ularning o’rniga butun dunyoda joriy etilgan xususiy fermer xo’jaliklari tashkil etildi.
Islohotlar o’tkazishdan maqsad, respublikamiz aholisini turmush darajasini oshirish, qishloq xo’jaligini barcha tarmoqlarini rivojlantirish, agrar sohaga rivojlangan mamlakatlar texnika va texnologiyalarini olib kirish, sohani har tamonlama rivojlantirish, mamlakatni iqtisodiy jihatdan yuksaltirishga qaratilgan. Bu borada Prezidentimiz I. Karimovning “islohotlar-islohot uchun emas avvalo inson uchun, uning manfaatlari uchun ”^1, -degan fikrlari alohida ahamiyat kasb etadi. Iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish Dasturi O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining X sessiyasidagi ma’ruzasida qayd qilingan, qishloqda bozor munosabatlarini joriy qilish muammolarini yechishda mutlaqo yangicha yondashuv bo’lishi kerakligiga asoslangan. Qishloq xo’jaligida iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirishning naqadar muhimligi quyidagilar bilan belgilanadi:
Iqtisodiy masala – agrar sohada mamlakat yalpi ichki mahsulotining chorak qismi yaratiladi, agrar soha bilan ishlab chiqarish va intellektual salohiyatning yarmidan ortig’iga bevosita aloqador va shu qatori qishloq xo’jaligi mahsuloti mamlakat eksport salohiyatida asosiy o’rinni egallaydi;
Ijtimoiy masalada – qishloq xo’jaligini rivojlantirishning samaradorligi bilan faqat qishloq joylarida yashaydigan 60% aholining turmush darajasigagina bog’liq bo’lmay, balki butun mamlakat aholisining farovonligiga bog’liqdir;
Siyosiy masalada – qishloq xo’jaligini isloh qilishning borishi va samaradorligi bilan jamiyat yangilanishining hamma jarayonlari amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarning natijalari, o’zgarishi va jamiyatda demokratik asoslarning rivojlanishiga bog’liq bo’lib qolmoqda.
Mustaqillikni qo’lga kiritgunga qadar davlatimiz sobiq ittifoq bo’yicha paxta xom ashyosi bilan ta’minlaydigan bir holatda sobiq ittifoq tarkibida o’zini o’zi boqolmaydigan eng qoloq respublikalar qatoriga tushib qolgan edi. Davlatimiz mustaqil bo’lgan dastlabki kunlarida aholini non va non mahsulotlari bilan ta’minlash bo’yicha ham og’ir qiyinchilik va muommolar poydo bo’lgan edi, sababi g’alla va un mahsulotlariga bo’lgan ehtiyojlarimizning 80 foizidan ortig’i chetdan keltirilgan mahsulotlar hisobidan qoplangan. O’zbekistonda paxta yakkahokimligi shu qadar avjiga chiqqan ediki, masalan, Andijon viloyatidik aholi zich yashaydigan hududda ekin maydonlarining 88 foiziga paxta ekilgan. Yuqoridagi holatlar yuzasidan fikr yuritib, Prezidentimiz jumladan shunday deydi: “Birinchi navbatda qishloq xo’jaligini tubdan isloh qilganimiz, mamlakatimiz iqtisodiyoti va ekologiyasiga katta zarar yetkazgan paxta monopoliyasiga barham berganimiz tufayli g’alla mustaqilligiga erishdik. O’zbekiston bugungi kunda o’zining g’allaga bo’lgan ehtiyojini qoplabgina qolmasdan, Mustaqil Davlatlar Hamdo’stligi tarkibidagi qo’shni mamlakatlarga, Afg’oniston, Eron va boshqa davlatlarga g’alla va un mahsulotlarini eksport qilmoqda ”¹ Mustaqillik yillarida o’tkazilgan agrar islohotlar davomida qishloqda yangi xo’jalik tuzilmasi shakllandi. Eski tizimdagi davlat va jamoa xo’jaliklari o’rniga, bozor munosabatlariga mos keladigan va qishloq xo’jaligi tarmog’ida bozorning ob’ektiv qonunlaridan biri bo’lgan raqobatchilik muhitini tashkil etish uchun qishloq xo’jaligida teng huquqlarga ega bo’lgan shirkat, fermer va dehqon xo’jaliklari tashkil etildi. Respublikaning umumiy yer fondi 44797,7 ming ga, barcha qishloq xo’jalik yerlari 27987 ming ga, shundan sug’orishga yaroqli yerlar 5 mln. ga, sug’oriladigan yerlar maydoni 4238,6 ming ga, qishloq xo’jaligida foydalaniladigan yerlarning umumiy maydoni salkam 32 mln. ga, ekiladigan yerlar 4090,2 ming ga, haydalma yerlar 4474,5 ming ga. Respublika yer fondining asosiy qismi (62% ga yaqini) qishloq xo’jalik yer turlari toifalariga mansub, qolgan qismi fuqarolar yerlari-tomorqa (1%), o’rmon va to’qayzorlar (3,2%) va qishloq xo’jaligida foydalanilmaydigan yerlardan (34,2 %) iborat. Sug’oriladigan yerlar jami yer resurslarining 9,2 % ni tashkil etishiga qaramay Respublika qishloq xo’jaligida yetishtiriladigan yalpi mahsulotning 98,5 % shu yerlarda yetishtiriladi.¹ O’zbekistonda 20 asrda sug’oriladigan yerlar maydoni sezilarli ko’paydi (1914 yilda 1809,5 ming ga; 1994 yilda 4238,6 ming ga). Keyingi o’n yilliklarda irrigatsiya-melioratsiya ishlariga katta e’tibor berildi. Respublika aholisi sonining o’sish sur’atlari sug’oriladigan yerlarni kengaytirish sur’atlaridan o’sib ketish natijasida aholi jon boshiga to’g’ri keladigan sug’oriladigan haydalma yer maydoni yildan-yilga kamayib bordi. Yerlardan oqilona foydalanish, ularni muhofaza qilish, tuproq unumdorligini tiklash, tabiiy muhitni asrash va yaxshilash, xo’jalik yuritishning hamma shakllarini teng huquqlar asosida rivojlantirish uchun sharoitlar yaratish maqsadida respublikada yer munosabatlari O’zbekiston Respublikasining Yer kodeksi (1998 yil aprel; 1998 yilning 1 iyulidan amalga kiritilgan) bilan tartibga solinadi
Lekin o'zbek tilida hozirgi davrdagi bozor iqtisodiyoti ichki sir-asrorini, uning haqiqiy qiyofasini sinchiklab o'rganishga intilayotgan o'quvchi va talabalarimiz uchun mo'ljallangan iqtisodiyotning muammoli tugunlarini yechishga harakat qilayotgan rahbar xodimlar, iqtisodchi mutaxassislar, bozor iqtisodiyoti bilan qiziqayotgan keng kitobxonlar ommasi talablariga javob beradigan adabiyotlar, qo'llanmalar, ayniqsa, darsliklar yetarli emas. Yurtboshimiz ayttanidek: «...birinchi galda, taraqqiyotimizning har bir yo'nalishi jamiyatimizdagi siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy, ma'naviy munosabatlarning rivoji haqida maxsus darsliklar, qo'llanmalar, ommabop adabiyotlar yaratish zarur». Darsliklar va o'quv qo'llanmalari yetishmasligi bo'yicha oliy o'quv yurtlari va kollejlardagi ahvolni, shuningdek, kadrlar tayyorlash milliy dasturida hamda Prezidentimiz I.A.Karimovning «Fidokor» gazetasi muxbiri savollariga bergan javoblarida qo'yilgan muxim vazifalarni hisobga olib, biz iqtisodiyot nazariyasi fani bo'yicha ushbu ma'ruzalar matnini tayyorlashga jazm qildik. Biz bozor iqtisodiyotig Biz bozor iqtisodiyotiga kirib kelayotganligimizni, bu sharoitda yashayapmiz, faoliyat ko'rsatishimiz, iqtisodiy munosabatda bo'lishimizni hisobga olib, bozor iqtisodiyoti muammolarini, uning sabab-oqibatlarini, qonun-qoidalarini, tushunchalarini, ularning bizning sharoitimizda qay darajada, qanday shaklda amal qilayotganligini batafsilroq yoritishga harakat qiddik. Ushbu to'plamda iqtisodiy jarayonlarning faqatgana yuzaki, ko'rinib turgan tomonlarigagina emas, balki ularning ichki mohiyati, ziddiyatlari va bog'lanishlariga, iqtisodiy jarayonlarning sabab va oqibatlariga alohida e'tibor berildi. Ushbu to'plamda O'zbekistonda bozor iqtisodiyotiga o'tish davrida respublikamiz iqtisodiy taraqqiyotining muammolari, ayniqsa, Prezidentimiz kitoblarida, ma'ruza va nutqlarida, qabul qilingan qonun va qarorlarda bayon etilgan tamoyillar, xususiyatlar ham qamrab olindi hamda nazariyani amaliyotga yaqinlashtirish maqsadida bozor iqtisodiyotining ko'pgina umumiy qonun-qoidalari bevosita O'zbekiston hayoti misolida yoritildi. Asosiy iqtisodiy tushunchalarni soddaroq qilib, oddiy tilda, misollar, jadvallar, grafiklar asosida tushuntirishga harakat qilindi.
Ushbu ma'ruzalar to'plami yangi standart talablari bo'yicha tuzilgan dastur asosida yozildi. To'plamda dasturdagi asosiy va zaruriy mavzular qamrab olingan. Lekin hajm cheklangan bo'lganligi uchun ko'pgina materiallar iloji boricha qisqartirib berildi. Shuning uchun to'plamda kamchilik va munozarali jihatlar ham bo'lishi mumkin. To'plamda o'qitishning yangi texnologik xususiyatlari hisobga olinib, har bir mavzuda ma'ruza rejasi, asosiy tayanch tushunchalar va atamalar, takrorlash va munozara uchun savollar, asosiy va qo'shimcha adabiyotlar ro'yxati keltirildi. Iqtisodiyot nazariyasi bo'yicha mazkur ma'ruzalar matni oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, undan o'rta-maxsus o'quv yurtlari va tinglovchilari, litsey o'quvchilari, aspirantlar va iqtisodiyot nazariyasi sohasidagi bilimlarga qiziquvchi barcha kitobxonlar ham foydalanishi mumkin Mualliflar to'plamning tuzilishi, mazmuni, muammolarning bayon qilinish tartibi va uslubi bo'yicha bildirilgan har qanday taklif-mulohazalarni minnatdorchilik bilan qabul qiladilar va keyinga o'quv qo'llanma, darsliklar tayyorlashda hisobga oladilar.
1. O’zbekiston respublikasida mulk to’g’risidagi qonunlar
Mulkchilikning barcha shakliga mansub korxonalar ixtiyoriylik asosida faoliyatni muvofiqlashtirish, o’z huquqlarini himoya qilishni ta’minlash, tegishli davlat idoralari va boshqa idoralarda, shuningdek, xalqaro tashkilotlarda umumiy manfaatlarni idora etish maqsadida xo’jalik uyushmalariga: konsernlarga, konsorsiumlarga hamda tarmoq tamoyillari, hududiy yoki boshqa tamoyillar asosida o’zga birlashmalarga uyushishlari mumkin. 
Korxona o’z nizomiga muvofiq boshqariladi. Korxona boshqaruv tuzilmasi, shakli va uslublarini mustaqil aniqlaydi, shtatlarini belgilaydi. 
Mulkdor yoki xo’jalikni yuritish huquqi sub’ekti korxonani bevosita yoxud u vakolat bergan idoralar orqali boshqaradi. Ular bu huquqlarni korxona kengashiga yoki korxona nizomida ko’zda tutilgan hamda mulkdor va mehnat jamoasi manfaatlarini idora etadigan boshqa idoraga topshirishi mumkin. 
Korxona rahbarini yollash (tayinlash, saylash) va bo’shatish korxona mol-mulki egasining huquqi bo’lib, bu huquqni u bevosita, shuningdek, o’zi vakolat bergan idoralar yoki korxona kengashi orqali amalga oshiradi.
Bugungi kunda O’zbekiston Respublikasida korxonalarning quyidagi turlari faoliyat ko’rsatmoqda:
Xususiy korxona. O’zbekiston Respublikasining “Xususiy korxona to’g’risida”gi Qonuniga ko’ra: “Mulkdor yagona jismoniy shaxs tomonidan tuzilgan va boshqariladigan tijoratchi tashkilot xususiy korxona” deb e’tirof etiladi. Xususiy korxona tadbirkorlik sub’ektlarining tashkiliy-huquqiy shakli hisoblanadi. Xususiy korxonaning tashkiliy tuzilmasi quyidagicha (2.1- rasm) bo’lishi mumkin.
Xususiy korxona mulkdori korxonani rahbar sifatida yakka boshqaradi. Uning asosiy funktsiyalari quyidagilardan iboratdir:
nizomni ishlab chiqish va tasdiqlash; 
xususiy korxona Nizom jamg’armasini belgilash va shakllantirish; 
reja va hisobotlarni tayyorlash hamda tasdiqlash; 
xususiy korxonani rivojlantirish rejalarini ishlab chiqish va amalga oshirish; 
xususiy korxonani qayta tashkil etish va tugatish to’g’risida qaror qabul qilish; 
xususiy korxona olgan foydani o’z ixtiyoriga ko’ra ishlatish; 
xususiy korxona mulkini tasarruf etish (boshqa shaxsga, ijaraga berish, garovga qo’yish, boshqa korxonalar nizom jamg’armasiga hissa tariqasida kiritish va hokazolar). 
Mas’uliyati cheklangan jamiyat. O’zbekiston Respublikasining “Mas’uliyati cheklangan hamda qo’shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to’g’risida”gi Qonuniga binoan: “Bir yoki bir necha shaxs tomonidan tashkil etilgan, Nizom jamg’armasi (ustav kapitali) ta’sis hujjatlari bilan belgilangan miqdorlarda ulushlarga bo’lingan xo’jalik jamiyati mas’uliyati cheklangan jamiyat deb hisoblanadi”.
Mas’uliyati cheklangan jamiyatning ishtirokchilari uning majburiyatlari bo’yicha javobgar bo’lmaydilar va jamiyat faoliyati bilan bog’liq zararlar uchun qo’shgan hissalari qiymati doirasida javobgar bo’ladilar.
Xo’jalik shirkati. O’zbekiston Respublikasining “Xo’jalik SHirkatlari to’g’risida”gi Qonuniga muvofiq: “Muassislarning (ishtirokchilarning) ulushlariga (hissalariga) bo’lingan Nizom jamg’armasiga (ustav kapitaliga) ega bo’lgan tijorat tashkiloti xo’jalik shirkati hisoblanadi, bunday shirkatda muassislar (ishtirokchilar) yoki ulardan ayrimlari shirkat nomidan tadbirkorlik faoliyati yuritishda shaxsan ishtirok etadilar”.
Xo’jalik shirkati to’liq shirkat yoki kommandit shirkat tarzida tuziladi. Ishtirokchilari (to’liq sheriklari) o’z o’rtalarida tuzilgan shartnomaga muvofiq, shirkat nomidan tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ullanadigan holda uning majburiyatlari bo’yicha o’zlariga qarashli butun mol-mulk bilan javob beradigan shirkat to’liq shirkat deb hisoblanadi.
2.Korxonalar turi va faoliyati
Shirkat faoliyati bilan bog’liq zararlar uchun o’zlari qo’shgan hissalar doirasida javobgar bo’ladigan hamda shirkat tomonidan tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishda ishtirok etmaydigan bir yoki bir necha ishtirokchi (hissa qo’shuvchi, kommanditchi) mavjud bo’lsa, bunday shirkat kommandit shirkat deb ataladi.
Xo’jalik shirkatini oliy boshqaruv organi shirkat ishtiroqchilarining umumiy yig’ilishi hisoblanadi. Umumiy yig’ilish vakolatlariga quyidagilar kiradi: 
shirkat faoliyatining asosiy yo’nalishlarini belgilash; 
shirkatni qayta tashkil etish va tugatish; 
ta’sis shartnomasiga o’zgartirishlar va qo’shimchalar kiritish; 
shirkat foydasini (zararini) uning ishtirokchilari o’rtasida taqsimlash; 
shirkat Nizom jamg’armasini (ustav kapitalini) ko’paytirish va kamaytirish; 
yillik hisobotlarni va buxgalteriya balanslarini tasdiqlash; 
shirkatning har bir ishtirokchisi shirkat nomidan ish yuritishga hakdidir. Shirkat ishlari uning ishtirokchilari tomonidan birgalikda yuritilsa har bir bitimni amalga oshirish uchun shirkat barcha ishtirokchilarning roziligi talab etiladi. Shirkat ishlarini yuritish uning ishtirokchilari tomonidan ulardan biri yoki ayrimlariga topshirilsa, qolgan ishtirokchiga shirkat nomidan bitimlarni amalga oshirish uchun shirkat ishlarini yuritish zimmasiga yuklatilgan ishtirokchi (ishtirokchilar) dan ishonchnoma olinishi kerak. 
Aksiyadorlik jamiyati. O’zbekiston Respublikasining “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to’g’risida”gi qonuniga ko’ra: “Nizom jamg’armasi jamiyatning aksiyadorlarga nisbatan majburiyatlarini tasdiqlovchi muayyan miqdordagi aksiyalarga taqsimlangan xo’jalik yurituvchi sub’ekt aksiyadorlik jamiyati deb hisoblanadi”.
Aksiyadorlik jamiyatlari ochiq va yopiq aksiyadorlik jamiyatlari turida bo’lishi mumkin. 
Qatnashchilari o’zlariga tegishli aksiyalarini o’zga aksiyadorlar roziligisiz boshqa shaxslarga berishi mumkin bo’lgan aksiyadorlik jamiyatlari ochiq aksiyadorlik jamiyati deb hisoblanadi.
Aksiyalari faqat o’z muassislari yoki oldindan belgilangan doiradagi shaxslar orasida taqsimlanadigan aksiyadorlik jamiyati yopiq aksiyadorlik jamiyati deb hisoblanadi.
Kompaniya (fransuzcha “compagnie” so’zidan) — iqtisodiy faoliyat (ishlab chiqarish, savdo, vositachilik, moliya, sug’urta va boshqalar) olib borish uchun uyushgan yuridik va jismoniy shaxslar, tadbirkorlar birlashmasidir. Kompaniya deyilganda birlashmalar, shirkatlar, xo’jalik jamiyatlari, firmalar, korporatsiyalar, ya’ni turli tashkiliy-huquqiy shakllarga ega bo’lgan korxonalar tushuniladi.
Konsern (“sopserp” — “ishtirok”, “manfaat” so’zidan) manfaatlar, shartnomalar, kapital, hamkorliqdagi faoliyatda ishtirok umumiyligi asosida birlashgan korxonalarning yirik birlashmasidir. 
Korporatsiya (lotincha “compagnie” — “birlashma”, “hamjamiyat” so’zidan) biron-bir faoliyat uchun uyushgan aksiyadorlar jamiyati. Hozir bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlarda xo’jalikning barcha tarmoqlarida asosiy mavqega ega.
Firma (ital’yancha “firma” — “imzo”so’zidan) korxona, kompaniya va tijorat tashkilotlarining umumiy nomi. Xodimlar soni, mulk shakli, huquqiy holat va boshqalarga ko’ra xilma-xil firmalar mavjud. Firmalarda band bo’lgandar soni 2 — 3 kishidan 20 — 30 mingtagacha bo’lishi mumkin..
Xolding (inglizcha “holding” — “egalik” so’zidan) asosiy faoliyati korxonalar aksiyalarini o’z tasarrufiga olish orqali ularning ishini nazorat qilish va boshqarishdan iborat bo’lgan kompaniya, bosh korxona. Xolding tarkibida asosiy korxona yoki sho’’ba korxona, yoxud bir necha sho’’ba korxonalar mavjud bo’ladi. 
Korxona personali — yuridik shaxs hisoblangan korxona ma’muriyati (ish beruvchi) bilan ishga yollangan xodimlar o’rtasidagi mehnat munosabatlarini shartnoma asosida muvofikdashtirib turadigan jismoniy shaxslardir.
Zamonaviy korxona tarkibi quyidagichadir:
mulkdorlar(aksiyadorlar);
boshqaruvchilar (menejerlar); 20:07
korxona personali (jismoniy shaxslar). 
Mulkdorlar (aksiyadorlar) — bir kishi yoki aksiyalarning tegishli qismiga ega guruh bo’lishi mumkin. Ularning asosiy maqsadifoyda (dividend) olishdan iborat. Mulkdorlar korxonani o’zi mustaqil boshqarishi yoki boshqarish huquqini yollagan boshqaruvchi, (menejer)ga berishi mumkin. 
Boshqaruvchilar (menejerlar) — ular kompaniya, uning tarkibiy bo’linmasiga rahbarlik qiladilar. Boshqaruvchi (menejer)ning (maqomi unga mulkdor tomonidan berilgan maqomga bog’liqdir. 
Menejerlar yuqori, o’rta va quyi bo’g’in rahbarlari toifalariga gbo’linadi. 
Yuqori bo’g’in boshqaruvchisi (Tor management) — bu toifa rahbarlariga kompaniya va firmalar prezidentlari, boshqa ijrochi direktorlar, ularning o’rinbosarlari, boshqaruv organlari a’zolari kiradi. 
O’rta bo’g’in rahbarlari — (Middle management) korxona mustaqil boshqarma va bo’limlari rahbarlari hisoblanadi. 
Quyi bo’g’in rahbarlari (Loves management) — guruhlar, brigada rahbarlari, ustalardan iboratdir. 
Korxona personali (jismoniy shaxslar) — o’z navbatida, ishchilar, muhandis-texnik xodimlar va xizmat ko’rsatuvchi xodimlarga bo’linadi. 
Ishchilar malakali, yarim malakali, malakasiz ishchilarga bo’linadi.
Korxona personali texnologik jarayondagi ishtirokiga muvofiq:
asosiy (ishlab chiqarish bilan band bo’lgan) ishchilar; 
yordamchi (bevosita ishlab chiqarishda band bo’lmagan) ishchilargabo’linadi. 
Korxona personali mehnat faoliyati muddatiga binoan doimiy, vaktincha, mavsumiy xodimlarga ajratiladi.

Korxona personali murakkab, o’zaro bog’liq tuzilmaga ega

Tashkiliy tuzilma — boshqaruv bo’g’inlarining o’zaro bog’liq, o’zaro bo’ysunuvchi tarkibidir. 
Funktsional tuzilma — boshqaruv funktsiyalarining rahbariyat va alohida bo’linmalar o’rtasida taqsimlanishini aks ettiradi. 
Rol tuzilmasi — xodimlarning ishlab chiqarish jarayonidagi ijodiy ishtiroki, jamoadagi o’zaro munosabatlar xususiyatlaridir. 
Ijtimoiy tuzilma — mehnat jamoasining ijtimoiy xususiyatlari (jinsi, yoshi, millati, kasbi, malakasi, ma’lumoti va hokazolar)ni ifola etadi. 
Shtatlar tuzilmasida bo’linmalar tarkibi, lavozim va xizmat vazifalari ro’yxati. mansab maoshlari va ish haqi miqdori aks etadi. 
Personal tuzilmasida, shuningdek. quyidagi tushunchalar ham mavjuddir: 
Boshqaruv bo’g’ini — muayyan bosqich (daraja)dagi tashkiliy tuzilmaning mustaqil qismi hisoblanib, boshqaruv apparati va ishlab chiqarish bo’linmalaridan iboratdir. 
Boshqaruv bosqichi (darajasi) — korxona tashkiliy tuzilmasi yuqori bo’g’iplari (bosqich, darajalari). 
Boshqaruv apparati — boshqaruv tizimining tegishli bo’linma, xizmatlarga rahbarlik qilish, faoliyatlarini muvofiqlashtirish huquqiga ega xodimlar jamoasidir. 
Tarkibiy bo’linma — tashkiliy bo’linma to’g’risidagi nizom asosida boshqaruv bo’g’inining mustaqil qismidir. U funktsional va ishlab chiqarish tarkibiy bo’linmalarga bo’linali. 
Funktsional tarkibiy bo’linma — boshqaruvning muayyan funktsiyalari (masalan, ishlab chiqarishni tayyorlash, buxgalteriya hisobi. iqtisodiy rsjalashtirish), vazifalarini amalga oshiruvchi boshqaruv apparatining mustaqil qismi hisoblanadi. Uning faoliyatida pirovard natija — boshqaruv qarorlari taysrlashdir. 
Ishlab chiqarishning tarkibiy bo’linmasi — ishlab chiqarishii tezkor boshqarish vazifalarini bajaruvchi hamda moddiy mahsulot ishlab chiqarishni (uy-joylar, tayyor mahsulotlar, yuk tashish va boshqalar) ta’minlovchi boshqaruvning mustaqil bo’ginidir. 
3.Korxona faoliyatiga ta’sir etuvchi omillar
Personalni boshqarish fanida korxona deyilganda, birinchidan, u xo’jalik yurituvchi sub’ekt (aksiyadorlik jamiyati, firma, birlashma, bank, kompaniya va boshqa yuridik shaxslar)ni anglatadi. Ikkinchidan, korxona muayyan ijtimomy birlik (jamoa)dir. 
O’z maqsadlariga erishish uchun korxona mehnat resurslari, xom ashyo, axborot va hokazolar uchun sarf-xarajatlar qiladi. Korxona personali o’z korxonasi maqsadlariga erishishga ko’maklashadi. Bundan tashqari, korxonada ishtirok etuvchi sheriklar, aksiyadorlar, ijtimoiy guruhlar va boshqalar mavjuddir. 20:07
Korxona o’z faoliyatidan eng yuqori samara — foyda olish uchun tashkil etiladi. Korxonaga birlashgan alohida xodpmlar yakka holla mehnatfaoliyati yuritganga qaraganda yaxshiroq natijalarga erisha oladilar. 
Korxonaning “ichki muhiti”ni aks ettiradigan quyidagi xususiyatlarini ko’rsatish mumkin: 
birorta korxona tashkil etilishidan maqsadi aniqbo’lmasa, shakllana va muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsata olmaydi; 
birorta korxonani uning ayrim bo’linmalari, ular o’zaro munosabatlarini belgilovchi tarkibisiz tasavvur etib bo’lmaydi. 
Korxona uchun: 
Texnologiya — xom ashyoni mo’ljallangan mahsulot yoki xizmatga aylantirish vositasi. mehnatni pirovard natijaga aylantiradigan mexanizmdir. 
Moliya — korxona o’z faoliyatini boshqarish uchun ega bo’lgan yoki jalb eta olaligan pul va boshqa mablag’lardir. 
Boshqaruv — faoliyatturlari belgilangan maqsad, bu maqsadni bajarish bosqichlarini hisobga olgan holda muvofiqlashtirish jaraenidir. 
Bu ichki muhit bilan birga korxona ishlab chiqarish faoliyatila ro’y bsradigan tashqi omillar yoki shartlarni ham hisobga olish lozim (2.8- rasm). 
Xususiy korxonada personal mehnatini tashkil etish va boshqarish 
Menejmentda “mehnat" va “ish" tushunchalarining o’z ta’riflari mavjuddir. Mehnat — iqtisodiy maqsadga muvofiq faoliyatdir. Ish – shartnoma asosida, ya’ni mehnatga haq to’lash va boshqalarga bo’ysunish asosida bajariladigan mehnat faoliyati turidir. 
Mehnatni tashkil etish tizimiga ta’sir ko’rsatadigan quyidagi omillar mavjud: 
Mehnat ta’siri (bozorda tovar va ishchi kuchiga talab, geografik, demografik va madaniy omillar). 
Texnologiya ta’siri (XX asrning birinchi yarmida industrial ishlab chiqarishda konveyer usulining, so’nggi yillarda axborot texnologiyalarining qo’llanishi mehnatni tashkil etishda tub o’zgarishlarga olib keldi). 
Strategik ta’sir. Ushbu masalada qarorni kompaniya bosh-qaruvchilari qabul qilishlariga qaramasDan, ana shunday qarorlarga kelishga yuqorida qayd etilgan ikki ta’sirni hisobga olmaslikning iloji yo’q. 
Mehnatni tashkil etishga o’ziga xos yondashuv Tavisto inson munosabatlari instituti tadqiqotlarida o’z ifodasini topdi. Ushbu yondashuv “ijtimoiy-texnik tizimlar” (“sotsiotexnik") nomini oldi. Institut tadqiqotchilari mazkur tizimning ikki jihati: 
ijtimoiy omillar (xususan, xodimlar o’rtasidagi munosabatlar, ularning shaxsiy va jamoa munosabatlari); 
texnik omillar (xususan, mashina-uskunalar, texnologik jarayon, muhit)ni uyg’unlashtirish muvaffaqiyat garovi ekanligini ta’kidlaydilar
Mehnatni ijtimoiy-texnik. tamoyillar asosida tashkil etish ikkita asosiy xususiyatga ega. Birinchidan, bu ishchi guruhlarining mustaqilligini kengaytirishni ko’zdatutadi. Bu tizim boshqaruvda guruhlarga ishlab chiqarish topshirig’ini bajarishda muayyan erkinliklar berishga asoslangan. Masalan, ushbu tamoyilga amal qilingan „Volvo" kompaniyasida ishchilar ishlab chiqarish jarayoni butun bir bosqichini nazorat qilish vakolatiga egalar. Ular o’zlariga berilgan mustaqillikdan foydalangan holda, mazkur bosqich doirasida ish topshiriqlarini o’zlari taqsimlaydilar. Ikkinchidan, ijtimoiy-texnik tizimda asosiy diqqat-e’tibor konveyer liniyalaridan “katak” tamoyili asosida tashkil etilgan ishlab chiqarishga qaratiladi. Bu usulda ishchi zarur butlovchi va ehtiyot qismlar, asboblar bilan ta’minlangan bo’lib, yig’uv birligi (buyum)ni boshidan oxirigacha o’zi tayyorlaydi. Mazkur holda mehnat operatsiyalari xilma-xilligi pirovard natijaga yo’naltirilishi yuksak malakaning zarurligi, mehnatda katta qoniqish hosil qilishni ta’minlaydi. Xususiy korxonada ish beruvchi (mulkdor) bilan xodim o’rtasidagi o’zaro mehnat munosabatlari mehnat shartnomasi (kontrakt) bilan tartibga solinadi. Xususiy korxona rahbari o’z xodimlariga mehnat haqi, mukofotlar va kompensatsiyalar berishning shakllari, tizimi hamda miqdorini mustaqil belgilaydi. Lekin xodimlarga to’lanadigan ish haqi amaldagi qonun hujjatlarida belgilangan eng kam ish haqidan kam bo’lmasligi shart. 
Mulkdor xususiy korxona xodimlariga xavfsiz mehnat sharoitlari, ijtimoiy himoya choralarini ta’minlashi shart. U o’z xodimlari uchun amaldagi qonunchilikda ko’zda tutilganidan imtiyozliroq mehnat va ijtimoiy-iqtisodyy shartnomalarni belgilashga haqlidir. 
Mehnatni tashkil etishning xorijiy tajribalari 
XX asrning 70- yillarida Yaponiya kompaniyalarining mehnatni tashkil etish tizimi ularga o’sha davrda (1973 yilda) ro’y bergan “neft’ taqchilligi”dan so’ng raqobatchilikda katta ustuvorlikni ta’minladi. Ushbu usul yuksak sifatli mahsulotni kam sarf-xarajat bilan ishlab chiqarishga asoslangandi.
Yaponiya kompaniyalari yuksak sifatga erishish uchun intilish mehnat unumdorligining pasayishiga olib keladi, degan aqida ildiziga bolta urib, mehnatni tashkil etish an’anaviy tasavvurlarini qayta ko’rib chiqishga majbur qildilar.
Keskin raqobat kurashida o’z mavqelarini saqlab qolish uchun g’arb kompaniya va firmalari yaponlarning kam sarf-xarajat bilan yuqori sifatli mahsulot ishlab chiqarishdan iborat mehnatni tashkil etish usullarini o’z korxonalarida qo’llashga kirishdilar. Xususan, “Ford motor companie" “Yaponiya izidan" strategiyasini joriy eta boshladi. Bu Fordning ommaviy ishlab chiqarish usuli o’rniga yapon menejmentini joriy etishni anglatardi. Ya’ni, amerikalik avtomobilsozlar ham o’zlarining unchalik tayyorgarlikka va malakaga ega bo’lmagan ishchilarini yuqori malakali va o’rgatilgan mugaxassislarga almashtirish yo’lini tutdilar.
XX asrning 80-yillarida Massachusets texnologiya instituti olimlari yapon avtomobilsozlarining raqobat kurashidagi muvaffaqiyatlari manbalarini chuqur tadqiq etishga qaratilgan Xalqaro Dasturni amalga oshirdilar. Shu tariqa “Tejamkor menejment" nomi Ni olgan mehnatni tashkil etish usulining ilmiy asoslari yaratildi.
“Tejamkor menejment"da ishlab chiqarishni mugtasil takomillashtirib borishga qaratilgan “kayzen" tushunchasi, hal qiluvchi omillardan biri, deb hisoblanadi. Unga ko’ra, mehnat operatsiyalarini amalga oshiradigan ishchilar ishlab chiqarish jarayoniga eng yaqin turganlar bo’lganlari uchun muttasil takomillashtirish (“kayzen") ular sa’y harakati, malakasi, tajribasi, tashabbusiga bog’liq ekanligi e’tirof qilinadi. Bu texnik ekspertlarning ish tizimlaridagi yagona innovatsiya manbalari sifatidagi rolining pasayishiga olib keldi. 
Massachusets texnologiya institutining sanoatda mehnat unumdorligi bo’yicha komissiyasi doimiy takomillashtirishga e’tibor qaratilishi ishlab chiqarishda global texnologik o’zgartirtnnlar qilishga intilishga qaraganda samaraliroq ekanligini tasdiqladi. 
“Tejamkor menejment” usuli ishchilarga yuzaga kelgan nuqsonlarni tubdan bartaraf etish vakolatini beradigan “endon” tizimini ham ishlab chiqarishdan o’rin olishini ko’zda tutadi. “Endon” tizimi yapon avtomobilsozlik sanoatida sifat va samaradorlikni oshirishda muhim rol’ o’ynaydi. Biroq g’arbdagi o’z an’analariga ega korxonalar konveyerlarida bu tizimni joriy etish oson kechmadi.
Mehnatni tashkil etishning mazkur usulida “aniq vaqtida” tizimining ahamiyati ham katta. Unga ko’ra ichki yoki tashqi etkazib beruvchilar tomonidan butlovchi qismlar va detallar ishlab chiqarish texnologiyasiga ko’ra ushbu qism yoki detallarni ishlatishga zarurat tug’ilgan aniqvaqtda etkazib berilishi ko’zda tutiladi. Ushbu tizim zaxira qism va detallarni tashish, ularni saqlashga binolarni band qilish, bu narsalarni saqlash uchun mas’ul bo’lgan xizmatchilar ish haqiga sarf-xarajatlarni tejash imkonini beradi.
“Tejamkor menejment”, shuningdek personalni boshqarishning komanda sifatida ishlash, mul’ti — malaka (keng va chuqur ixtisos-lashtirish), funktsiyalararo o’qitish (xodimlarni o’z ishlab chiqarish uchastkasining xohlagan ish joyida ishlashlariga o’rgatish) kabi strategik yo’nalishlarini ham qamrab olgan. 
O’zbekiston Respublikasida amalga oshirilayotgan chuqur va keng ko’lamli islohotlar, huquqiy kafolatlar, tadbirkorlikning davlat tomonidan har taraflama qo’llab-quvvatlanishi xususiy korxonalarning keskin ortishini, ularning mamlakat iqtisodiyotidagi o’rni va roli kuchayishini ta’minlamoqda.20:07
“Mamlakatimizda 2011 yilning Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik yili, deb e’lon qilinishi barchamizning zimmamizga qanday ulkan mas’uliyat yuklashi, bu borada tayyorlanayotgan umumdavlat Dasturini hayotga tatbiq etish bizdan qancha kuch va mablag‘larni safarbar etishni talab qilishi haqida bugun gapirib o‘tirishning, o‘ylaymanki, zarurati bo‘lmasa kerak.
2000 yilda yalpi ichki mahsulotning qariyb 31 foizi iqtisodiyotning faol rivojlanib borayotgan ushbu sektori ulushiga to‘g‘ri kelgan bo‘lsa, 2010 yilda bu ko‘rsatkich 52,5 foizni tashkil etdi.
2010 yilda mamlakatimizda jami 950 mingdan ortiq ish o‘rni tashkil etilganini katta mamnuniyat bilan qayd etishimiz lozim. Bu yangi tashkil qilingan umumiy ish o‘rinlarining 604 mingdan ziyodi yoki 65 foizi kichik biznes sohasi va fermer xo‘jaliklariga, 210 mingdan ortig‘i kasanachilik sohasiga to‘g‘ri keladi.”1. 
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 53- moddasiga muvofiq “Xususiy mulk boshqa mulk shakllari kabi daxlsiz va davlat himoyasidadir”2. Davlat boshqaruv organlari tadbirkorlik faoliyatini qo’llab-quvvatlab kelmoqdalar. Bu: 
tadbirkorlik huquqiy kafolatlari mustahkamlanayotganda, ayni shu kafolatlarni mustahkamlashga qaratilgan me’yoriy hujjatlar muttasil takomillashtirib borilayotganida; 
tadbirkorlik faoliyati sub’ektlarining huquqiy va qonuniy manfaatlari ishonarli himoya qilinayotganida; 
tadbirkorlik faoliyati sub’ektlariga moliyaviy, moddiy-texnik va axborot resurslaridan erkin foydalanishda, ular o’z mahsulotlarini tashqi va ichki bozorda sotishlarida, ishbilarmonlar uchun konsalting, lizing, sug’urta va boshqa xizmatlar tizimi rivoj-lantirilayotganda, kadrlar tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirishda, boshqa ko’pgina masalalarda ko’maklashayotganda o’z ifodasini topmoqda. 
Amaldagi qonunchilikka muvofiq xususiy korxonalar kichik va o’rta tadbirkorlik sub’ektlariga bo’linadi. 
Kichik tadbirkorlik sub’ektlariga: 
yakka tartibdagi tadbirkorlar; 
ishlab chiqarish tarmoqlarida band bo’lgan xodimlarning o’rtacha yillik soni ko’pi bilan 10 kishi, savdo, xizmat ko’rsatish va noishlab chiqarish sohasining boshqa tarmoqlarida — ko’pi bilan besh kishi bo’lgan mikrofirmalar; 
sanoat sohasida band bo’lgan xodimlarining o’rtacha yillik soni ko’pi bilan qirq kishi, qurilish, qishloq xo’jaligi va boshqa ishlab chiqarish tarmoqlarida — ko’pi bilan yigirma kishi, fan, ilmiy xizmat ko’rsatish, chakana savdo va noishlab chiqarish soha sining boshqa sohalarida ko’pi bilan o’n kishi bo’lgan kichik korxonalar kiradi. 
O’rta tadbirkorlik sub’ektlariga — xodimlarning o’rtacha yillik soni sanoatda — 100, qurilishda — 50, qishloq xo’jaligi, boshqa ishlab chiqarish tarmoqlari, ulgurji savdo, umumiy ovqatlanish tarmoqlarida — 30, chakana savdo, xizmat ko’rsatish sohasi va noishlab chiqarish sohasining boshqa tarmokdarida 20 kishidan ko’p bo’lmagan korxonalar kiradi. 
4.Mas’uliyati cheklangan jamiyat yoki MCHJ

Mas'uliyati cheklangan jamiyat yoki MChJ - bu jalb qilingan "a'zolar" uchun muayyan qulay soliq muolajalarini, shuningdek shaxsiy javobgarlikni himoya qilishga imkon beradigan biznes tashkilotining tuzilishi. Shuni ta'kidlash kerakki, har bir davlatda o'ziga xos tuzilma va maqom turlicha bo'lishi mumkin, shuning uchun MChJ tuziladigan davlat qonunlarini to'liq ko'rib chiqish juda muhimdir.

MChJ biznes tuzilmasi modeli sifatida bir nechta egalar yoki "A'zolar" va "Boshqaruvchi Ro'yxatdan" cheklangan javobgarlikdan foydalanish imkoniyatini beradi. Boshqaruvchi a'zo odatda tashkilotning rahbaridir va uning boshqaruvi uchun javobgardir. Ishbilarmonlik tashkilotining foydasi yoki zarari to'g'ridan-to'g'ri a'zoning shaxsiy daromad solig'i deklaratsiyasiga (IRS 1040 shakli) o'tadi. MChJ 1065-sonli shaklni rasmiylashtiradi, so'ngra har bir a'zoning IRS-K-1 shakli bo'yicha soliq solinadigan foydasini ro'yxatlaydi. MChJning sof foydasi A'zolar tomonidan olingan daromad deb hisoblanmaydi (garchi u Boshqaruvchi Ro'yxatdan uchun maxsus "chegirma" sifatida qaralishi mumkin - quyida ko'rib chiqing) va shu sababli o'z-o'zini ish bilan ta'minlash solig'iga tortilmaydi.
MChJning afzalliklari
MChJ cheksiz ko'p A'zolarga ruxsat beradi; ammo, agar MChJda bitta egasi (Ro'yxatdan) bo'lsa, u yakka tartibdagi tadbirkor sifatida soliqqa tortiladi.
MChJ foydani "maxsus taqsimlash" ga imkon beradi - a'zolarning foydalari va zararlarini mutanosib ravishda taqsimlash (egalikning tegishli foizlariga nisbatan turli foizlarda). Bu shuni anglatadiki, A'zolar foyda olish (va zararni hisobdan chiqarish) bo'yicha shaxsiy egalik foizidan ko'proq foyda olishlari mumkin.
A'zolar cheklangan javobgarlikka ega, ya'ni ular asosan MChJning har qanday majburiyatlaridan va muvaffaqiyatli qarorlaridan, shuningdek MChJning o'zidan shaxsan himoyalanganligini anglatadi.
A'zolarning sof foydasidagi ulushi ishlab olingan daromad deb hisoblanadi, chunki Boshqaruvchi Ro'yxatdan faol egasi hisoblanadi, shuning uchun Boshqaruvchi A'zoni maxsus "franse benefits" muomalasi uchun oladi.
MChJning pastki daromadidagi ("sof") a'zolarning ulushi olingan daromad deb hisoblanmaydi va shuning uchun o'z-o'zini ish bilan ta'minlash solig'i olinmaydi.
A'zolarga kompensatsiya foyda taqsimoti yoki kafolatlangan to'lovlar yordamida amalga oshiriladi. Foydani taqsimlash har bir a'zoga o'zlariga faqat cheklarni yozish orqali to'lashga imkon beradi - pul kerak bo'lganda (agar korxona mavjud naqd pulga ega bo'lsa). Kafolatlangan to'lovlar a'zolarga olingan daromadlarni anglatadi va shu bilan ularni soliq imtiyozlari "imtiyozlari" dan foydalanish huquqiga ega.
MChJning boshqaruvchi a'zosi, u to'lagan tibbiy sug'urta mukofotlarining 100 foizini MChJning sof foydasida ularning mutanosib ulushi miqdorigacha ushlab qolishi mumkin, chunki foyda olingan daromad deb hisoblanadi. Izoh: Agar a'zo daromad olgan bo'lsa, u ham unga mos keladi.
Korporatsiya MChJ a'zosi bo'lishi mumkin. Bu sizga qo'shimcha an'anaviy mulkchilik darajasini yaratishga imkon beradi, bu pensiya rejalari va javobgarlikdan qo'shimcha himoya darajasi kabi an'anaviy "chekka imtiyozlar" ni taqdim etishi mumkin bo'lgan korxonani yaratish uchun mo'ljallangan.
A'zo sifatida siz MChJga kapital yoki boshqa aktivlarni qo'shishingiz yoki biznesga dollar yoki qiymat kiritish uchun MChJ pulini qarz berishingiz mumkin. Siz qarzingizni to'lash (foizlar bilan birga), foydani taqsimlash yoki kafolatlangan to'lovni to'lash orqali dollarlarni olib chiqib ketishingiz mumkin. Agar a'zolardan birortasi vafot etsa, MChJ o'z faoliyatini davom ettirishi mumkin - qolgan barcha a'zolarning bir ovozdan ijobiy ovozi bilan.
MChJning kamchiliklari
Foydaning har bir a'zosining mutanosib ulushi soliqqa tortiladigan daromadni aks ettiradi - a'zoning foydadagi ulushi unga taqsimlanadimi yoki yo'qmi.
MChJ daromadidan boshqaruvchi a'zoning ulushi olingan daromad deb hisoblanadi va shu sababli o'z-o'zini ish bilan ta'minlash solig'iga tortiladi.20:13
A'zolarning past darajadagi foydasi ulushi olingan daromad deb hisoblanmaydi, chunki a'zolar nofaol egalar deb hisoblanadi; shu sababli, A'zolar soliq imtiyozlari bo'yicha maxsus "imtiyozli" muolajalarni olish huquqiga ega emaslar.
MChJ a'zosi sifatida siz o'zingiz uchun ish haqini to'lashingiz mumkin emas.
Bundan tashqari, MChJ boshqa biznes tuzilmalariga nisbatan bir nechta imtiyozlarga ega - masalan, "S" kichik bo'limida bir xil muhofaza qilish va aktivlarni taqsimlash imkoniyatlari ko'p bo'lishi mumkin, ammo ular 75 ta "aktsiyadorlar" bilan cheklangan va ularning hech biri ushbu aktsiyadorlar korporatsiya yoki IRA shaklida bo'lishi mumkin (to'g'ridan-to'g'ri Korporatsiyalarga "A'zo" sifatida ruxsat beradigan MChJdan farqli o'laroq) - shuning uchun ushbu imkoniyatni kichik tashkilotlarga cheklash yoki konvertatsiya qilishni istagan tashkilotlar uchun aktsiyadorlarni sotib olish yoki sotib olishga majbur qilish. .
MChJ shakllanishining yoki mas'uliyati cheklangan jamiyatni tashkil etishining asosiy sabablari sud jarayonini himoya qilish, ishonchlilik, soliqni tejash, ishchilarning imtiyozli imtiyozlari, aktivlarni himoya qilish, noma'lum bo'lish, kapitalni jalb qilish qulayligi, shaxsiy himoya qilish uchun alohida yuridik shaxsni yaratishdir. yakka tartibdagi tadbirkorning vakolatlaridan tashqari vakolatlar doirasi, kichik da'volar bo'yicha sud imtiyozlari, korporativ qarzlar uchun alohida javobgarlik va doimiy muddat. MChJ shakllanishi yoki MChJ qo'shilishidan so'ng siz alohida yuridik shaxs yaratasiz. Siz aktsiyadorsiz. Siz korporatsiyani boshqarishingiz mumkin. Biroq, sizning biznesingiz sudga berilganda, siz MChJ yoki MChJ shakllanishini tashkil qilganingizdan keyin shaxsan sudga berilishdan himoyalanishingiz mumkin.
Shaxsiy javobgarlikni kamaytirish
Siz MChJ yoki MChJ akkorporatsiyasini tashkil qilayotganda, siz unga egalik qilayotgan kishidan alohida shaxs yaratasiz. Shuning uchun, MChJni shakllantirish yoki sizning MChJ Korporatsiyangiz sudga berilganda, mulkdorlarni (a'zolarni) va menejerlarni shaxsiy javobgarlikdan himoya qilish uchun qonunda qoidalar mavjud. Jamiyat bilan ish olib borganingizdan so'ng yoki bitta xodimingiz bo'lsa, siz qonuniy javobgarlikka ochiqsiz. Yildan-yilga minglab biz o'z biznesimiz bilan shaxsiy javobgarligimiz tufayli deyarli hamma narsamizni yo'qotib qo'yamiz. Bundan tashqari, MChJ shakllanganidan so'ng, sizning biznesingiz alohida yuridik shaxsga o'xshab ko'rinishi va ishlashi uchun muayyan, nisbatan sodda rasmiyatchiliklarga rioya qilishi muhimdir. Ushbu javobgarlik himoyasini a bilan yanada kengaytirish mumkin qator MChJ, bu mas'uliyati alohida kubikli teshiklari bo'lgan bitta kompaniya.
MChJ soliq imtiyozlarini shakllantirish
MChJni tashkil qilgandan so'ng, MChJ bo'lmagan korxonalarga qaraganda ko'proq soliq imtiyozlari mavjud. Mas'uliyati cheklangan jamiyatni tashkil qilganingizda siz olishingiz mumkin bo'lgan imtiyozlarning bir nechta namunalari tibbiy xarajatlar, pensiya rejasi, xizmat safarlari va o'yin-kulgilarni o'z ichiga oladi. Xabar qilinishicha, soliq tekshiruvlarining eng yuqori foiz ko'rsatkichiga ega guruh - bu o'z-o'zini ish bilan ta'minlaydiganlar tomonidan taqdim etilgan "S" jadvalining shakli. MChJ korporatsiyasi uchun auditorlik darajasi o'z-o'zini ish bilan ta'minlaydiganlarga qaraganda ancha past. Siz o'zingizning MChJ Korporatsiyangizga egalik qilishingiz va bir vaqtning o'zida ish bilan ta'minlanishingiz mumkin, shu bilan "S" yakka tartibdagi ish haqi to'g'risidagi deklaratsiyani sizning IRS soliq hujjatlari ro'yxatidan chiqarib tashlaysiz. IRS MChJ va MChJ Formatsiyasini tuzgandan so'ng soliq imtiyozlari bo'yicha imtiyozli imtiyozlarga ega.
Xodimlarning ishdan olinadigan imtiyozlari
Siz MChJ tashkil qilayotganda siz va sizning ishchilaringiz uchun juda ko'p soliq imtiyozlarini taqdim etishingiz mumkin.20:13
MChJ yoki MChJ birlashmasini tuzayotgan bir kishining o'zi ham tibbiy sug'urta chegirmalari, sayohat uchun chegirmalar, avtoulovlar uchun chegirmalar, ko'ngilochar imtiyozlar, dam olish maskanlari va boshqa ko'plab soliq imtiyozlaridan foydalanishi mumkin. Eng foydali ajratmalardan biri bu pensiya rejasi yoki 401K. To'g'ri tuzilgan pensiya rejasida joylashtirilgan pul soliqqa tortiladi va pensiya uchun mablag'lar soliqsiz o'sadi. Faqatgina ushbu ajoyib imtiyozlar MChJni yoki sizning MChJ Formatsiyani shakllantirish uchun bir necha bor to'lashi mumkin.
MChJ va aktivlarni himoya qilish
Sud jarayoni odatda ikki yo'nalish: biznes yoki shaxsiy yo'nalishlardan biriga asoslanadi. Sizning biznesingiz sudga berilganda - kimdir sizning ish joyingizda sirpanib yiqilib, ish vaqtida avtohalokatga uchragan bo'lsa, masalan, MChJ yoki MChJ Korporatsiyasini tuzish sizni sudga berilishidan himoya qilishi uchun qonunda shunday qoidalar mavjud. shaxsan. Biroq, sizning shaxsan sudga murojaat qilganda - ish kunida avtohalokatga uchraganingiz va sug'urta qoplamangizdan ko'proq uchun sudga murojaat qilganingizda, masalan, "Forming LLC" yoki "LLC Formation" yaxshi himoyani ta'minlashi mumkin. "Forming" MChJ a'zolariga ega. MChJ aktsionerlari mavjud. Korxona qonunchiligi sizning shaxsiy aktsiyangizni shaxsiy sud da'vosida olib qo'yishga imkon beradi. Aksincha, qonunda shunday qoidalar mavjudki, agar sizga shaxsan sud ishi qo'zg'atilsa, sizning MChJga a'zoligingiz sizdan tortib olinishdan himoyalanishi mumkin. Bu "Forming LLC" ning ko'chmas mulk kabi aktivlari uchun eng mashhur tanlovga aylanishining bir sababi.
5.MCHJ to’g’risidagi qaror va farmonlar tavsifi
O'zingizning nomingizdagi aktivga egalik qilish, masalan, biznes, investitsiya mulki yoki avtomobil aktivlarni qidirishni amalga oshiruvchi uchun oson maqsadni ta'minlaydi. Sud ishini boshlashdan oldin, advokat aktivlarni qidirishni amalga oshirishi odatiy holdir. Agar sizning nomingizda hech qanday aktiv topilmasa, bu sud jarayonini davom ettirish imkoniyatini kamaytirishi mumkin. Mulkni MChJ tashkil etish va mas'uliyati cheklangan jamiyatlar nomiga joylashtirish siz va sizga qarshi sud ishlarini ko'rib chiqmoqchi bo'lganlar o'rtasida maxfiylikni ta'minlashi mumkin. Ushbu nomzodlar "nomzodlar" menejerlari ro'yxatiga kiritilganida yaxshilanadi. Kompaniyalarga kiritilgan nomzodlarning maxfiylik xizmati bilan siz o'zingizning kompaniyangizga egalik va boshqaruvni saqlab qolasiz. Shu bilan birga, siz kompaniyalar birlashtirilgan vakillarini (sizning shakllanishingizdagi MChJda hech qanday nazorat yoki egalik huquqiga ega bo'lmagan) jamoat yozuvlarida ro'yxatga olish uchun tanlaysiz.
Kapitalni jalb qilish
MChJ korporatsiyasi va MChJ shakllanishi uchun sheriklik yoki mulkchilikdan ko'ra ko'proq kapital manbai mavjud. MChJni shakllantirish egalaridan ajralib turadiganligi sababli, odamlar kompaniya biznesi uchun javobgarlik yoki mas'uliyatni o'z zimmalariga olmasdan pul qo'yishga tayyor bo'lishadi. Forbes 400-ning eng badavlat amerikaliklar ro'yxati o'zlarining yoki ularning oila a'zolarining boshlagan kompaniyalariga egalik qilish orqali o'zlarining boyliklarining eng yuqori foiziga ega bo'lgan shaxslar bilan to'la. Ko'pgina yakka tartibdagi tadbirkorlik yoki sheriklik korxonalari yillik daromadning bir-ikki baravariga sotiladi. Holbuki, ko'plab kompaniyalar yillik daromadning 12 dan 25 baravarigacha yoki undan ko'prog'iga baholanadilar.
Alohida yuridik shaxs maqomi
Siz va sizning MChJ birlashmaingiz ikkita alohida yuridik shaxs ekanligingiz sababli, sizning kompaniyangizga qarshi qo'zg'atilgan da'volar sizga shaxsan ta'sir qilishi shart emas. Sizning mas'uliyati cheklangan jamiyatingiz pul qarz olganda, qarzni to'lash uchun shaxsan javobgar bo'lmaslik choralari mavjud. MChJni shakllantirish egasi (egalari) hayotidan keyin qoladi. Biroq, yakka tartibdagi tadbirkor egasining hayotidan keyin o'z faoliyatini to'xtatadi.
Keng vakolatlar doirasi
MChJni shakllantirish har qanday qonuniy faoliyat bilan shug'ullanishi mumkin, shu jumladan, lekin quyidagilar bilan cheklanmagan:20:13
MChJni tashkil etish ko'chmas mulk va ko'chmas mulkni saqlash, sotib olish va etkazib berish huquqiga ega, va uning ruxsati bilan har qanday ko'chmas va ko'chmas mulkni garovga qo'yish yoki ijaraga berish. MChJ birlashmasi har qanday davlatda, hududda yoki mamlakatda ko'chmas va shaxsiy mulkni saqlash huquqiga ega.
Shartnomalar tuzish vakolatiga ega.
Hatto egasi vafot etganidan keyin ham doimiy ravishda mavjud bo'lishi mumkin.
O'z biznesini olib borish yoki kompaniya huquqlari, imtiyozlari yoki franchayzalarini amalga oshirish uchun yoki uni shakllantirishning boshqa qonuniy maqsadi uchun zarur bo'lganda pul qarz olishga qodir.
MChJ va MChJ shakllanishini tashkil etish majburiyatlarni, veksellarni, veksellarni, qarzlarni va boshqa majburiyatlarni va qarzdorlik dalillarini chiqarishi mumkin, ular belgilangan vaqtda yoki vaqtlarda to'lanishi kerak yoki ma'lum bir voqea yoki hodisalar yuz berganda, garov bilan ta'minlangan bo'lsin. qarzga olingan pul uchun sotib olingan yoki sotib olingan yoki sotib olingan mol-mulk uchun yoki boshqa qonuniy ob'ekt uchun garov, garov yoki boshqa yo'l bilan yoki garovsiz.
MChJ korporatsiyasi va MChJ qo'shilishi har qanday sud yoki kapital sudida da'vo qilish va da'vo qilish huquqiga ega.
Kompaniyaning ishi talab qiladigan mansabdor va agentlarni tayinlash va ularga munosib tovon puli berish huquqiga ega.
Ishlari va mol-mulkini boshqarish, tartibga solish va boshqarish, uning aktsiyalarini o'tkazish uchun Amerika Qo'shma Shtatlari konstitutsiyasi yoki qonunlari yoki MChJ tuzilgan shtat qonunlariga zid bo'lmagan operatsion bitim tuzish huquqiga ega, o'z biznesining bitimi va aktsiyadorlarning yig'ilishlarini chaqirish va o'tkazish.
Shamollash va o'zini eritib yuborish yoki o'ralash yoki eritish kuchiga ega.
Kompaniyaning muhrini yoki shtampini qabul qilish va ishlatish va uni zavq bilan o'zgartirish huquqiga ega.
Bunday mulk egalari bo'lgan boshqa kompaniyalar tomonidan yaratilgan qarzdorlik kafilligi, sotib olish, ushlab turish, sotish, tayinlash, o'tkazish, garovga qo'yish, garovga qo'yish yoki boshqa usul bilan tasarruf etish huquqiga ega. birliklar, obligatsiyalar, qimmatli qog'ozlar yoki qarzdorlik dalillari, egalik qilishning barcha huquqlari, vakolatlari va imtiyozlarini, shu jumladan, agar mavjud bo'lsa, ovoz berish huquqini amalga oshirish.
O'z tarkibiga kiradigan birliklarni sotib olish, saqlash, sotish va o'tkazish huquqiga ega, shuning uchun uning kapitali, ortiqcha, ortiqcha yoki boshqa mol-mulk yoki fonddan foydalanish.
Biznes, bir yoki bir nechta idoralarga ega bo'lish, Amerika Qo'shma Shtatlari, Kolumbiya okrugi va boshqa har qanday shtatlar, hududlar, mulk va qaramlikdan biron birida ko'chmas va shaxsiy mulkni saqlash, sotib olish, garovga qo'yish va etkazib berish huquqiga ega. qonun bilan ruxsat berilgan davlatlar.
O'zining sertifikatida yoki tashkilotning maqolalarida ko'rsatilgan ob'ektlarni bajarish yoki ularga har qanday o'zgartirish kiritilishi yoki MChJning himoyasi va foydasi bilan bog'liq yoki keraksiz bo'lgan barcha narsalar va zarur narsalarni bajarishga qodir va umuman olganda MChJ ob'ektlariga erishish uchun zarur bo'lgan yoki tasodifiy bo'lgan har qanday qonuniy biznesni olib boring, agar bunday biznes tabiatan sertifikat yoki kompaniya tashkilotining moddalarida ko'rsatilgan ob'ektlarga o'xshash bo'lsa yoki bo'lmasin, yoki unga kiritilgan har qanday o'zgartirish.
Jamiyat farovonligi yoki xayriya, ilmiy yoki ta'lim maqsadlarida xayriya qilish huquqiga ega.
Qonun bilan ruxsat etilgan har qanday qonuniy faoliyat bilan bog'liq holda sheriklik, umumiy yoki cheklangan yoki qo'shma korxonalar tuzish huquqiga ega.
Kichik da'volar sudi
Mas'uliyati cheklangan jamiyat menejerni, ofitserni, direktorni yoki xodimni aksariyat mayda da'vo sudlarida kompaniyaning vakili bo'lishi uchun yuborishi mumkin. Yakka tartibdagi tadbirkorlikdan farqli o'laroq, bu egasining biznesni boshqarish vaqtini bo'shatishi mumkin, xodimlar esa huquqiy masalalarni hal qilishadi.
Korporativ qarzlar uchun alohida javobgarlik
MChJni shakllantirish va MChJ shakllanishi, unga egalik qiluvchilardan ajralib turadi. Agar kompaniya sudda yutqazsa yoki qarzni to'lay olmasa, MChJni shakllantirish yoki MChJ shakllanishining o'zi javobgardir. Mas'uliyati cheklangan jamiyat a'zolari va menejerlarining shaxsiy aktivlarini himoya qilish uchun kuchli qalqonni taqdim etishi mumkin. Aksincha, yakka tartibdagi tadbirkorlik yoki sheriklik sharoitida, egalar biznes sudida shaxsiy aktivlarini yo'qotishlari mumkin. Agar a'zolar va / yoki menejerlar korporativ qarzlarga shaxsan kafolat bergan bo'lsa, albatta, ular javobgarlikka tortilishi mumkin. Bundan tashqari, qonuniy qalqon o'z o'rnida qolishi uchun "Forming LLC" tashkil etilishi va to'g'ri ishlashi kerak. Maksimal himoya qilish uchun MChJ korporatsiyasiga alohida yuridik shaxs sifatida qarash qonuniy ravishda oqilona. Masalan, kompaniya xarajatlari bilan kompaniya xarajatlarini to'lash muhim (yoki siz o'zingizning ish haqingizni to'lagan bo'lsangiz, kompaniya sizning biznes xarajatlaringizni tezda qoplashiga ishonch hosil qiling). Aksincha, siz o'zingizning shaxsiy elektr to'lovingizni kompaniya pullari bilan to'lamaysiz. Buning o'rniga, kompaniya sizga ish haqini kompaniyaning hisobvarag'idan to'laydi (bu kompaniya uchun soliq imtiyozidir). Siz o'zingizning ish haqingiz bo'yicha chekni shaxsiy hisob qaydnomangizga kiritasiz va ushbu mablag'ni shaxsiy elektr to'lovingizni to'lash uchun ishlatasiz.
Menga ikkita a'zo kerakmi?
Ko'pgina davlatlar bitta a'zoli MChJlarni yaratishga imkon beradi. Boshqa shtatlar ikki yoki undan ortiq a'zoni talab qiladi. Shuni esda tutish kerakki, IRS bir nechta a'zosi bo'lgan MChJga nisbatan bir xil a'zosi bo'lgan (korporatsiya sifatida soliq solinadigan yoki soliqqa tortish ob'ekti sifatida hisobga olinmagan) MChJga nisbatan turli xil soliq majburiyatlarini qo'llashi mumkin (sukut bo'yicha sheriklik sifatida soliq solinadi). ).
MChJ yig'ilishlarini o'tkazishim kerakmi?
Ko'pgina shtatlarda MChJ korporatsiyalar ofitserlari / direktorlari va aktsiyadorlari talab qilganidek javobgarlikdan himoya qilinishini ta'minlash uchun oddiy a'zolar / menejerlar uchrashuvlarini o'tkazishi shart emas. Masalan, Kaliforniyada a'zolar / menejerlar uchrashuvlari talab qilinmaydi, agar MChJ Tashkilotining Maqolalarida alohida talab qilinmasa
MChJda kim ovoz beradi?
Ko'pgina hollarda, ovoz berish huquqlari a'zolik ("egalik") foizlari foiziga mutanosibdir. Shu bilan birga, tashkilotning moddalari yoki operatsion bitimi ovoz berish huquqining boshqa mezonlarini belgilashi mumkin
Ro'yxatdan aktsiyalarini sotsam bo'ladimi?
Odatda tashkilot aktsiyalari, agar tashkilotning moddalarida yoki operatsion bitimida boshqacha tartib nazarda tutilgan bo'lmasa, faqat foizlar ko'pchiligiga ega bo'lgan a'zolarning roziligi bilan sotilishi mumkin.
MChJ qancha vaqtgacha chidaydi?
Hozirgi kunda ko'plab davlatlar MChJga abadiy mavjud bo'lishiga imkon beradi. Ilgari MChJdan MChJ faoliyati tugatiladigan sanani taqdim etish talab qilingan. Ko'pgina hollarda, agar tashkilotning moddalarida yoki yozma operatsion shartnomasida boshqacha tartib nazarda tutilmagan bo'lsa, MChJ ba'zi bir istisnolardan tashqari, o'lim, a'zolikdan chiqish, iste'foga chiqish yoki bankrot bo'lganida to'xtatiladi.
Operatsion shartnomasi kerakmi?
Ha, MChJning to'liq yaratilishi Operatsion shartnomasini tuzishni o'z ichiga oladi. Operatsion bitim Tashkilot maqolasi topshirilgunga qadar yoki undan keyin tuzilishi kerak. Operatsion bitim og'zaki yoki yozma bo'lishi mumkin.
MChJni shakllantirish uchun qanday qog'oz ishlarini bajarish kerak?
Tashkilot maqolalari qonuniy ravishda rasmiylashtirilishi va davlat idorasiga topshirilishi kerak. Ayni paytda dastlabki to'lovlar ham to'lanishi kerak.
MChJning kamchiliklari nimada?
Ishonchli uzluksizlik mavjud emas. Agar a'zo ishdan bo'shatilsa, vafot etsa, nogiron bo'lsa yoki iste'foga chiqsa, MChJ tarqatib yuboriladi, agar Tashkilot Maqolalarida yoki Operatsion shartnomasida boshqacha ko'rsatilmagan bo'lsa.
MChJ tashkil etilganda, ayrim davlatlar kelajakda MChJni tugatish sanasini yozishni talab qilmoqdalar. Boshqa tomondan, korporatsiya direktor (lar) yoki mansabdor (lar) ning o'limi, nogironligi yoki ishdan bo'shatilishi taqdirda ham korxona sifatida mavjud bo'lishini davom ettiradi. MChJ yaratilishida juda ko'p hujjatlar mavjud. Incorporated Companies bu jarayonni iloji boricha tezroq va samarali amalga oshirganidan faxrlanadi. Agar siz MChJ haqida o'ylayotgan bo'lsangiz, iltimos, qanday qilib sizga yordam berishimiz haqida sheriklarimiz bilan bog'laning.
MChJni qaysi davlatda tashkil etishim kerak?
Bu bir qator omillarni diqqat bilan ko'rib chiqadigan juda muhim savol. Sizdan yashash joyingizga qo'shilish talab qilinmasa ham, siz chet el korporatsiyasi yoki MChJga boshqa davlatga qo'shilish xarajatlarini tahlil qilish, ob'ektlaringizning mavjud joyi, agar mavjud bo'lsa va nimani diqqat bilan ko'rib chiqish kabi narsalarni ko'rib chiqishingiz kerak. o'zingiznikidan boshqa davlatga qo'shiladigan afzalliklar.
To'lovlar, qoidalar va korporativ boshqaruv to'g'risidagi qonunlar har bir shtatda farq qiladi, shuningdek a'zolar, boshqaruv a'zolari, direktorlar va kengashlarga berilgan huquq va imtiyozlar. MChJni o'zingizning uyingizda yoki yashash joyingizda tashkil etish odatda soddalashtirilgan va eng tejamli, ayniqsa, agar sizning MChJ birinchi navbatda faqat bitta shtatda ish olib boradigan bo'lsa. O'zingizning uyingizda MChJni tashkil etish hujjatlarni topshirish miqdorini kamaytiradi va MChJni chet el hujjatlari talablari va to'lovlariga bo'ysundirmaydi. Biroq, Delaver va Nevada singari boshqa shtatlarga qo'shilishda faoliyat yuritmoqchi bo'lgan biznes turiga va undan foydalanmoqchi bo'lgan soliq holatlariga qarab, juda aniq afzalliklar mavjud.
Siz yoki o'zingizning biznesingiz kiritilgan boshqa davlatda ish olib borishda sizdan ushbu davlat uchun "Chet el malakasi" talab qilinadi, bu esa to'lovlar va hujjatlarni ko'paytiradi (masalan, sizning korporatsiya Delaware, lekin siz Kaliforniyada, Kaliforniya shtatida biznes yuritishni xohlaysizmi, chet el malakasini talab qiladi) - bu katta to'siq emas, ayniqsa, agar biznes hajmi qo'shimcha xarajatlarni talab qiladigan bo'lsa, lekin albatta ko'rib chiqishga loyiqdir. Bir vaqtning o'zida boshqa davlatda biznes yuritish huquqiga ega bo'lgan chet el korporatsiyasi yoki MChJga, aksariyat hollarda birlashma davlatidan ham, malakali davlatdan ham franchayzing soliqlari va yillik hisobot to'lovlari to'lanishi kerakligi haqida o'ylab ko'ring. MChJni korporativ daromad solig'i juda kam yoki umuman yo'q bo'lgan davlatda tashkil etishning afzalligi, shuning uchun ba'zi hollarda ko'rinadigan darajada katta emas.
Aytish kerakki, bizga yoqadi Vayoming MChJ boshqa har qanday davlatga qaraganda ko'proq. Vayomingda bir kishilik MChJ kimdir MChJ a'zosini sudga berganida, aktivlarni sud jarayonidan himoya qilishni taklif qiladi. Bundan tashqari, Delaver va Nevada kabi eng mashhur ikkita tanlovga qaraganda yillik xarajatlar arzonroq.
Delaver yoki Nevadada MChJ tuzish haqida mulohazalar
Delaver va Nevada odatda biznesni qo'llab-quvvatlaydigan va ko'plab biznes turlari uchun mos bo'lgan davlatlar sifatida tan olinganligi sababli, ular "xorijiy formasiyalarni" o'ziga jalb qiladigan davlatlar bo'lishadi.
Delaver
Delaver ko'pchilik tomonidan korporativ jannat deb hisoblanadi va u erda tashkil etilgan korporatsiyalarni boshqaradigan "zamonaviy" va moslashuvchan qonunlarga ega, shuningdek, ishbilarmonlik uchun juda qulay. Shunday qilib, korporativ va MChJ arizalari ustuvor vazifa sifatida qaraladi, bu juda yaxshi xizmat va samarali aylanish bilan mahalliy hukumat xodimlari tomonidan ta'minlanadi - odatda boshqa shtatlarga qaraganda tezroq. Ommaviy savdoga qo'yilgan kompaniyalarning yarmidan ko'pi va Fortune 58 kompaniyalarining 500 foizidan ko'prog'i Delaverda ushbu yirik korporatsiyalar, xususan, "jamoatchilikka ochiq" bo'lgan yoki ochiq bozorda aktsiyalarni sotadigan kompaniyalar tomonidan berilgan imtiyozlar uchun ro'yxatga olingan.

Ba'zi afzalliklarga quyidagilar kiradi:

Kam boshlang'ich qo'shilish yoki MChJni shakllantirish qiymati
Delaver shtatida joylashgan, ammo shtatda ish olib bormaydigan korporatsiyalar uchun korporativ daromad solig'i yo'q.
Delaver shtatining kantseriya sudi, alohida yuridik sud tizimi, sudyalardan foydalanmaydi, balki korporativ huquqiy qarorlar bilan ishlashda korporativ qonunchilikni bilishi uchun tayinlangan sudyalardan foydalanadi.
Bitta shaxs korporatsiyaning barcha ofitser lavozimlarini egallashi mumkin va ushbu nomlar ta'sis shartnomalarida ko'rsatilishi shart emas.
Korporatsiya aktsiyadorlari, direktorlari va ofitserlari Delaver shtatining rezidentlari bo'lmasligi kerak.
Delaverdan tashqarida bo'lgan shaxslarga tegishli bo'lgan aktsiyalarga Delaver shtatida soliq solinmaydi.
Nevada
Nevada shtatida davlat korporativ daromad solig'i va shaxsiy daromad solig'i yo'qligi bilan ajralib turadi - agar soliqqa tortish muhim ahamiyatga ega bo'lsa, bu foyda keltirishi mumkin. Shuningdek, bu korporatsiyalar va ularning aktsiyadorlari uchun maxfiylikni yanada yuqori darajaga ko'tarish imkonini beradi. Shunday qilib, Nevada Kaliforniya va AQShning boshqa g'arbiy shtatlarida joylashgan korporatsiyalar uchun ayniqsa qulay bo'lishi mumkin. Garchi har qanday davlat korporatsiyasi Nevadaning moslashuvchan nizomidan foydalanishi mumkin bo'lsa-da, Nevada xususiy korporatsiyalar uchun juda jozibali, chunki uning nizomining sukut bo'yicha qoidalari boshqaruvni qo'llab-quvvatlashga qaratilgan. Delaverda korporatsiya tuzishda bo'lgani kabi, Nevadada korporatsiyalar tashkil etilishini tanqid qiluvchilar uning qonunlari va sudlari korporatsiyalarga haddan tashqari do'stona munosabatda bo'lishiga ishonishadi.
Nevada korporatsiyasini shakllantirishning afzalliklari:
Korporatsiya ishlarini boshqarishda direktorlar kengashiga moslashuvchanlik
Menejmentga dushmanlik hujumlaridan kuchli himoya qilish uchun ruxsat berish.
Ushbu shtatdagi sudlar boshqa davlatlarning sudlariga qaraganda ko'proq korporativ qonunlarni qo'llashga qaratilgan
Nevada sudlari korporatsiyalarga va korporativ boshqaruv masalalari bo'yicha ularning maslahatchilariga ko'rsatmalar berishga xizmat qiladigan kuchli sud amaliyotini ishlab chiqmoqdalar.
Nevadaning soliq tuzilishi, shuningdek, Nevada shtatiga qo'shilish uchun katta foyda keltiradi. Nevadada franchayzing solig'i yo'q. Bundan tashqari, korporativ daromad solig'i yoki shaxsiy daromad solig'i yo'q
Nevada korporatsiyalarining ichki ishlariga oid nizolar Nevada shtati okrug sudlarida ko'rib chiqiladi va Nevada shtati Oliy sudiga shikoyat qilinishi mumkin.
Delaver MChJ
1992 yil oktyabr oyida Delaver qonuni bilan mas'uliyati cheklangan jamiyatlar (MChJ) tan olindi va shoshilish boshlandi. Nomidan ko'rinib turibdiki, mas'uliyati cheklangan jamiyatni tashkil etish a'zolarga cheklangan javobgarlikni himoya qiladi va ba'zi soliq imtiyozlarini taklif qiladi, ayniqsa Delaver shtatining biznes va korporativ do'stona davlatida. Va Fortune 500 kompaniyalari kelishishga moyildirlar - Fortune 500 kompaniyalarining yarmidan ko'pi Delaverga qo'shilishni tanlaydilar. Kichik Delaver shtati, ba'zida murakkab bo'lgan korporativ dunyoni tushunadigan sudlar va tizimlarga ega bo'lgan, biznes uchun qulay muhitni qidiradigan yirik korporatsiyalar va MChJlarning biznes panohi sifatida tezda mashhur bo'lib bormoqda. Ushbu davlatga jalb qilishning katta qismi shundan iboratki, davlat shtatda ishlamaydigan kompaniyalar uchun korporativ daromad solig'i undirmaydi, ammo barcha Delaver korporatsiyalari va MChJlar har yili korporativ franchayzing solig'ini to'lashlari kerak. Delaver qonunlari (ya'ni Delaver shtatining umumiy korporatsiyasi to'g'risidagi qonun) korporativ tuzilmalar va operatsiyalarga maksimal darajada moslashuvchanlikni ta'minlash uchun ishlab chiqilgan. MChJning qo'shimcha moslashuvchanligi bilan, Delaverda MChJni shakllantirishning jozibasini ko'rishni boshlash mumkin.20:13
Delaver shtatida MChJni tashkil etish, shuningdek, a'zolarga biznes qarzlari va sud jarayonlaridan himoya qilish, soliqqa tortish mumkin bo'lgan imtiyozlar, maxfiylikni oshirish va biznesning moslashuvchanligini sezilarli darajada oshiradi. Delaver shtati sizning kompaniyangiz uchun eng mos bo'lgan davlat ekanligi to'g'risida qaror qabul qilishdan oldin bir qator omillarni hisobga olish kerak, ammo agar ushbu omillar sizga va sizning biznesingizga tegishli bo'lsa, Delaverda o'zingizning MChJni tashkil qilish sizga va sizning kompaniyangizga katta ustunlik berishi mumkin. kompaniya.
MChJ sheriklik sifatida mulkchilikning afzalliklari va moslashuvchanligini taklif etadi, shu bilan birga korporatsiyaning cheklangan javobgarligi va aktivlarini himoya qilishni taklif qiladi. Ushbu cheklangan javobgarlikni himoya qilishdan tashqari, MChJ tashkil etilishidan olinadigan soliqqa oid katta imtiyozlar ham mavjud. Delaver shtatidagi MChJ sizning kompaniyangiz bo'lishni xohlagan bir nechta a'zoni yoki shuncha ko'p a'zoni qabul qilishga imkon beradi, raqamlar cheklanmagan va aktsiyalar turlari bo'yicha cheklovlarsiz. Kompaniya odatda tashkilotning aniq rahbari bo'lgan va uni boshqarish uchun javobgar bo'lgan boshqaruvchi a'zoni tanlashi kerak. Ishbilarmon tashkilotning foydasi yoki zarari to'g'ridan-to'g'ri a'zoning shaxsiy daromad solig'i deklaratsiyasiga ("soliqqa tortish orqali") o'tadi, MChJ darajasida soliq solinmaydi. MChJning sof foydasi A'zolar tomonidan olingan daromad deb hisoblanmaydi (garchi u Boshqaruvchi Ro'yxatdan uchun maxsus "chegirma" sifatida qaralishi mumkin - quyida ko'rib chiqing) va shu sababli o'z-o'zini ish bilan ta'minlash solig'iga tortilmaydi.
MChJni tashkil etish uchun saylov o'tkazilgandan so'ng, tarqatish usullari, a'zolari va boshqaruvchi a'zoning tarqatish usullari, huquqlari va imtiyozlari, kapitallashuvi va boshqa har qanday huquqlar, burchlar, topshiriqlar va boshqa narsalarni aniq ko'rsatib beradigan Yaxshi yozilgan Operatsion Shartnoma tuzilishi shart. MChJning to'g'ri ishlashi uchun zarur bo'lgan majburiyatlar. Operatsion shartnomani korporatsiya qoidalari bilan taqqoslash mumkin, unda to'g'ri yozilgan va unga qat'iy rioya qilish MChJning "korporativ parda" himoyasini ta'minlaydi.
MChJning yana bir tez-tez aytib o'tilgan foydasi shundaki, u C yoki S korporatsiyasiga bo'ysunadigan bir xil, qat'iy korporativ rasmiyatchiliklarga bo'ysunmaydi. Sifatli, yaxshi yozilgan Operatsion shartnomasi mavjud bo'lgan taqdirda, MChJni tashkil etish va boshqarish osonroq bo'lishi mumkin.

Xulosa
O‘zbekiston Respublikasida iqtisodiyotning samarali amal qilishiga va xalq farovonligining o‘sishiga imkoniyat yaratuvchi har qanday shakldagi mulkchilik bo‘lishiga ruxsat beriladi. Mulkchilikning hamma shakllari daxlsiz bo‘lishiga va ularning rivojlanishi uchun teng sharoit yaratilishiga qonun kafolat beradi.

O‘zbekiston Respublikasi mulkdorga qarashli bo‘lgan mol-mulkni saqlash va ko‘paytirib borish uchun barcha zarur sharoitlarni yaratib beradi.
“Mikroiqtisodiyot” fani korxonalar, firmalar va shu kabi mamlakat xalq xo’jaligining quyi bo’g’inidagi ob’ektlar faoliyatiga taalluqli fan bo’lganligi uchun, u shu korxonalarda cheklangan resurslardan maqsadga muvofiq tarzda foydalangan holda kishilar ehtiyoji uchun zarur bo’lgan moddiy ne’matlarni ko’paytirishni tashkil etishda muhim rol o’ynaydi.
Korxonalar mavjud cheklangan imkoniyatlar sharoitida o’z faoliyatlari yo’nalishlarini belgilashda 3 ta asosiy vazifani hal qilishlariga to’g’ri keladi. Birinchidan, nima ishlab chiqarishi; ikkinchidan, qanday ishlab chiqarishi; uchinchidan, kimga va qancha ishlab chiqarishi lozimligini aniqlashi lozim.
Xulosa qilib aytish mumkinki, “Mikroiqtisodiyot” fani mamlakat xalq xo’jaligini asosiy bo’g’ini bo’lgan korxonalar faoliyatini tartibga solishda, rivojlantirishda, mamlakat milliy boyligini ko’paytirishda, bozor iqtisodiyoti qonuniyatlarini ishlab chiqarishga tadbiq qilishda, mavjud iqtisodiy muammolarni bartaraf etishda muhim rol o’ynaydi.

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

1.