“Axborot texnologiyalari” kafedrasi katta o’qituvchisi X. Ikromov Foydalanuvchilar

Ma’lumotlar bazasini administratorlash va xavfsizligini ta’minlash

11-mavzu: Ma’lumotlar bazasini administratorlash va xavfsizligini ta’minlash (davomi)

“Axborot texnologiyalari” kafedrasi katta o’qituvchisi X.Ikromov

Foydalanuvchilar

SQL muhitida xar bir foydalanuvchi maxsus identifikatsiton nom, murojjat identifikatoriga (ID) ega. Ma’lumotlar bazasiga yuborilgan komanda ma’lum foydalanuvchi bilan yoki boshqacha aytganda maxsus murojaat identifikatori bilan bog‘lanadi.

Imtiyozlar

Har bir foydalanuvchi SQL ma’lumotlar bazasida nima qilish mumkinlgini ko‘rsatuvchi imtiyozlarga egadir. Bu imtiyozlar vaqt o‘tishi Bilan o‘zgarishi ya’ni eskilari o‘chirilib yangilari qo‘shilishi mumkin. SQL imtiyozlar bu ob’ekt imtiyozlaridir. Bu shuni bildiradiki foydalanuvchi berilgan komandani ma’lumotlar bazasining biror ob’ekti ustida bajarishi mumkin. Ob’ekt imtiyozlari bir vaqtning o‘zida foydalanuvchilar va jadvallar bilan bog‘liq. Ya’ni imtiyoz ma’lum foydalanuvchiga ko‘rsatilgan jadvalda, asos jadvalda yoki tasavvurda beriladi. Ixtiyoriy turdagi jadvalni yaratgan foydalanuvchi shu jadval egasidir. Bu shuni bildiradiki foydalanuvchi bu jadvalda hamma imtiyozlarga ega va imtiyozlarini shu jadvalning boshqa foydalanuvchildariga uzatishi mumkin.

Foydalanuvchiga tayinlash mumkin bo‘lgan imtiyozlar:

• 
  jadvallarda so‘rovlar bajarishi mumkin
  

SELECT

• 
  jadvalda INSERT komandasini bajarishi mumkin
  

INSERT

• 
  jadvalda UPDATE komandasini bajarishi mumkin
  

UPDATE

• 
  jadvalda DELETE komandasini bajarishi mumkin
  

DELETE

• 
  jadvalning ustunidan (yoki ustunlaridan) ajdod kalit sifatida foydalanuvchi tashqi kalit aniqlashi mumkin. Bu imtiyozni ayrim ustunlar uchun berishingiz mumkin
  

REFERENCES