Ijtimoiy fanlar

O’QUV - USLUBIY MATERIALLAR
I. VIZUAL AMALIY MAShG’ULOTNING O’QUV MATERILLARI
Falsafa — yunoncha philyeo - sevaman, Sophia —donolik degap ma’noni
anglatadi. Insoniyat tarixidagi eng qadimiy ilmlardap biri. Olam va uning yashashi,
rivojlanishi va taraqqiyoti, hayot va inson, umrniig moxiyati, borliq va yo’qlik kabi
kuplab muammolar  haqida bahs yuritadigan fan.
Dunyoqarash - Insoi o’zini va dunyoni zaruriy ravishda anglashi, unga baho
berishi, xulosa chikarishi bo’lib, dunyoni inson ongidagi o’ziga xos in’ikosidir.
Insonning o’ziga va uni kurshab turgap borliqka bo’lgan munosabatlarini
ifodalaydigan kunikmalari, malakalari, bilimlari  hamda dunyoni amaliy va pazariy
o’zlashtirish  hamdir.
Mif - yunoncha mifhos so’zidan olingan bo’lib, afsona, rivoyat, xikoyat kabi
ma’nolarini anglatadi. Ibtidoiy davr kishilari ongi va tushunchasida inson, tabiat,
jamiyat va koinotning paydo bo’lishi bilan bog’liq vokealar, shuningdsk, tabiat va
jamiyat xodisalarining aks etishidir.
Mifologik dunyoqarash - Ijtimoiy taraqqiyotning boshlang’ich bosqichlariga
xos bo’lib, dunyoni tushunishning oddiy usuli, xayoliy in’ikosidir.
Din - arabcha- ishonch, ishonmok demakdir. Borliqpi yaratunchi va
boshqaruvchi, adolatning yuksak namunasi, moddiy olamga xos bulmagap va aypn
vaqtda barkamollikning oliy kurinishi sifatida tushuniluvchi oliy mavjudotga, ya’ni
Xudoga nisbatan munosabat, tasavvur, urf-odat va marosimlar majmuidir.
Diniy dunyoqarash - Olamdagi vokea va xodisalar sabablaripi iloxiy kuchlar,
oldindan belgilangan maqsadlar bilan bog’lab tushunishdir.
I.1. Tavsiya etigan adabiyotlar:
1. Falsafa:   ma’ruza   matnlari.   (Nazaron   Q-   va  boshq)  -T.:   O’AJBNT
markazi, 2000. 8-25 betlar.
2. Guinar Skirbekk, Nils Gilye. Falsafa tarixi (tarjima). G., «Sharq»,
2002. 9-g6-betlar.
3. Saifnazarov I. O’zbekiston istiqloli va yangi falsafiy ta’limot. T.,
«Yangi asr avlodi», 2003. 3-21-betlar.
4. Toxir   KarimMilliy   tafakkur  tarakkistidap.   T.,
«Chulpon», 2003. 3-17-betlar.
5. Falsafa qomusiy lug’at. T., «Sharq», 2004. 114, 418-423-betlar.
6. Falsafa asoslari. Darslik. T., «O’zbekiston», 2005, 6-27-bstlar.

190
II. O’QUV TOPShIRIQLAR
II.1. Anjuman mavzulariga tayyorlanish:
1 . Falsafa fanining predmeti va asosiy mavzulari.
2.   Falsafaning tarkibiy qismi va vazifalari.
3.   Dunyo'qarash va uning shakllari.
4.   Dunyoqarashning tarixiy turlari (mifologik, diniy, falsafiy).
II. 2.  «Loyiha» texnologiyasining asosi bo’lmish ketma-ketlik nazariyasiga asoslanib
jadval-sxemalarni mazmuniga qarab to’ldirish.
1- slayd.
JADVALNI TO’LDIRING
                                                                                                      2-slayd
Фалсафанинг
мақсади
Манбалари
Фалсафа
предметига
таъриф
Фалсафа фан
сифатида
Фалсафанинг
хусусияти
Фалсафанинг
таърифи
Фалсафани
нг вазифаси
Фалсафа
ПРЕДМЕТИ
ОБЪЕКТИ
.
.

191
3-slayd.
JADVALNI TO’LDIRING
Jadvalni to’ldiring
4- slayd.
Фалсафий
билимлар тизими
Фалсафанинг
асосий
функциялари
.
.
.

192
Мифология
дин
Даври
Даври
фалсафа
Даври
фан
Даври
5- slayd.
JADVALNI TO’LDIRING
Dunyoqarashning tarixiy tiplari
6- slayd.
Falsafa  va hozirgi
zamon
Келажак сари
ривожланиш
омиллари
Таъриф:
Таъриф:
Таъриф:
Таъриф:

193
4 TOPSHIRIQ
JADVALNI TO’LDIRING.
 7- slayd.
8 - slayd
Мутафаккир
лар мероси ва
исломий
қадриятлар
Жамиятни
ижтимоий-
маънавий
такомил-риш
Миллий онг
ва миллий
давлатчилик
тарихи
Умуминсоний
ва
миллий
қадриятлар
Изоҳ:
Изоҳ:
Изоҳ:
Изоҳ:
Мустақиллик ва
фалсафа
ФАЛСАФАНИНГ
АҲАМИЯТИ
Амалий аҳамияти:
Назарий аҳамияти:
.
Назарий аҳамияти:
Назарий
аҳамияти:

194
1V. O’Z- O’ZINI NAZORAT QILISh UChUN MATERIALLAR
4.1.Mavzuni mustahkamlashga qaratilgan
“Blis -so’rov” savollari
4.2. “Falsafa fanining taraqqiyot bosqichlari “
mavzusida jadvalni to’ldirib kelish.
DAVRLAR
NAMOYoNDALAR
YaShAGAN
VAQTI
ASOSIY
G’OYaLARI
1. Фалсафа фанинипг предмети мазмун ва мохияти.
2. Фалсафа»   атамасининг   мохияти   ва   мазмуни,   унинг   тарихий   ва
замонавий талкинлари.
3. Абу Наср Фаробий «фалсафа» атамасига таъриф бсрган?
4. Қачон диний дунёқараш шаклланди?
5. Фалсафий дунёқараш шакллананишига нима сабаб бўлди?
6. Фалсафа фан сифатида шаклланиши.
7.  Фалсафада миллийлик ва умуминсонийлик.

195
2
mavzu
QADIMGI  DAVR FALSAFASI
2.1. Ma’ruzani olib borish texnologiyasi
Talabalar soni: 60-70
Vaqti: 2 soat
Mashg’ulot shakli
Mavzu bo’yicha informasion ma’ruza
Ma’ruza rejasi
1. Falsafiy fikrlarning paydo bщlish
jarayoni.
2.. Qadimgi Hindiston  va Xitoy falsafasi.
3. Qadimgi grek mutafakkirlarining falsafiy
g’oyalari
Mashg’ulotning maqsadi: Qadimgi Sharq va grek mutafakkirlarining falsafiy
g’oyalari haqida umumiy tasavvurni shakllantirish, uning Jahon sivilizasiyasining
o’choqlari ekanligi haqida tushuncha hosil qilish.
Pedagogik vazifalar
O’quv faoliyati natijalari:
· falsafiy fikrlar paydo bo’lish
jarayonining iqtisodiy-ijtimoiy
va gnoseologik zaminlarini
tushuntirib beradi;
· qadimgi Misr va
Messopatamiya- dagi  diniy-
falsafiy fikrlar bilan
tanishtiradi;
· qadimgi Hindiston va Xitoy
falsafasi  haqida ma’lumot
beradi;
· Antik Yunon va Rim
falsafasiiga tavsif beradi;
· Falsafiy fikrlar paydo bo’lishini asoslab
tushuntirib bera oladi:
· qadimgi Misr va Messopatamiyadagi falsafiy
g’oyalarning o’ziga xos jihatlarini aytib bera
oladi;
· qadimgi Hindiston va Xitoy falsafasiga izoh
beradi;
· Antik Yunon va Rim falsafasi haqida
tushuncha hosil qiladilar;
O’qitish usullari va texnika
Ma’ruza, tushuntirish, instruksiya berish,
namoyish, blis-so’rov,
O’qitish vositalari
Ma’ruza matni, kompyuter slaydlari, doska
O’qitish shakllari
Frontal, kollektiv ish
O’qitish shart-sharoiti
Kompyuter, proyektor (yoki proyektor va
LCD panel) mavjud auditoriyalar.
Monitoring va baholash
Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini

196
nazorat qilish, reyting tizimi asosida baholash.
Ma’ruzaning texnologik kartasi
Ish
jarayonlari
vaqti
Faoliyatning mazmuni
o’qituvchi
talaba
I-bosqich.
Kursga va
mavzuga
kirish.
(20 minut)
1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsadi
va o’quv faoliyati natijalarini aytadi.
Tinglaydi.
1.2. “Aqliy hujum” usulidan foydalangan
holda talabalarga quyidagi savollar beriladi.
1. Falsafiy fikrlar paydo bo’lishiga nima
sabab bo’lgan?
2. Nima sababdan Sharqni Jahon
sivilizasiyasining o’choqlaridan biri
deymiz?
      Berilgan javoblarni qisqacha umum-
lashtirib xulosa qiladi.
Tinlaydilar.
O’UM ga qaraydi.
II-bosqich.
Asosiy
(50 minut)
2.1. Mavzu rejasi va tayanch tushunchalar
bilan tanishtiradi.
Tushunchalarni
sanab beradi.
2.2. Mavzuning 1-3 rejalari asosida mini-
leksiya o’qib beradi. Ularni xulosalab
yakunlaydi.
Tinglaydi.
2.3. Talabalarni to’rt guruhga bo’lib
mustaqil ishlash uchun topshiriq beradi.
Savol: «Qadimgi Misr va Hindiston
falsafasining o’xshash xususiyatlarini
ko’rsatib bering»?
       Savolni T-sxemaga moslashtiring.
(1-ilova).
      Har bir guruh sardori taqdimotdan so’ng
javoblarni xulosalaydi va faol talabalarni
rag’batlantiradi.
Sxema-slaydlarning
mazmunini
muhokama qilib
boradi va savol
beradi.
T-sxemani
to’ldiradi.
2.4. 4-reja asosida qisqa ma’ruza qila-di.
Talabalarga topshiriqni beradi: (2-ilova).
     Quyidagi multimedia orqali namoyish
qilinadigan lavhalar qaysi hudud falsafiy
namunalariga kiradi?
     
Ekranga  Antik  Yunon  va  Rim
madaniyati haqidagi lavhalar namoyish
qilinadi.
Savollarga
javob
beradi.
III-bosqich.
3.1. Mavzu bo’yicha yakunlovchi
Tinglaydi.

197
Yakuniy
bosqich.
(10 minut)
xulosalar qiladi.
3.2. Mavzu maqsadiga erishishdagi ting-
lovchilar faoliyati tahlil qilinadi va
baholanadi.
Mustaqil o’rganish
uchun topshiriq-
larni yozib oladilar.
3.3. Mavzu bo’yicha mustaqil o’rganish
uchun topshiriqlar beradi.
3.4. Mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur-
lashtirish uchun adabiyotlar ro’yxatini
beradi.
Yozib oladi.
3.5. Keyingi mazvu bo’yicha tayyorlanib
kelish uchun savollar beradi.
O’UM ga
qaraydilar.
1-Ilova
«Qadimgi Misr va Hindiston falsafasining o’xshash xususiyatlarini ko’rsatib
bering»?
T-sxemasi asosida:
To’g’ri
Noto’g’ri
1.
2.
3.
4.
5.
1.
2.
3.
4.
5.
Savollar:
1.  Geografik hududning qulayligi.      2. Bir –birlari bilan qo’shichilik
loqalarining yaxshiligi.3. Aholining zich joylashganligi.
4.  Yer osti boyliklariing ko’pligi.       5. Ish qurollariing yaxshi rivojlanganligi.
6. 
Mifologik dunyoqarashning barvaqt rivojlanganligi.                  
7.
Daryolarning oqib o’tganligi.
8.  Olam haqidagi ilk ilmiy fikrlarning paydo bo’lishi.
9.  Diniy  dunyoqarashning ustunligi
10.  Boshqa hududlarda yashagan insonlarga nisbatan aqlligi.
1- masala: Falsafiy fikrlarning paydo bo’lishi.
1- slayd.
Asosiy jihatlari
1. Astronomiya, kosmologiya va matematika kurtaklarining vujudga kelishi.
2. Tabiat hodisalarini mifologik nuqtai nazardan turib kuzatish.

198
3. Falsafa ijtimoiy ongning a’lohida shakli sifatida ajralib turmaganligi.
2- slayd.
Qadimgi Misr falsafasi
“Arfest qo’shig’ii” Er.avv. XXII asrlar
a) “Narigi dunyoda” abadiy yashash e’tiqodiga shubha bilan qarash.
b) Mavjud dunyoda yaxshi yashashga intilish, harakat.
v) Bu dunyodan ketganlarning hyech biri qaytib kelmaganligi, narigi dunyodan
hyech qanday xabar yo’qligi va bu dunyodan boshqa dunyo yo’qligiga ishonch
3- slayd.
Qadimgi Bobil falsafasi
“Xo’jayinning qul bilan suhbati”
a) diniy vqidalarning tanqid qilinishi;
b) Xudo yo’lida qilinadigan qurbonliklkar qoralanadi. Narigi dunyo haqidagi
fikrlar rad etiladi.
v)  Kishilarga diniy ko’rsatmalarni bajarishning asossizligi ko’rsatiladi.

199
4- slayd.
2 masala.  Qadimgi Hindiston va Xitoy falsafasi
Mo’tadil
(ortodoksal)
Nomo’tadil
(noortodoksal)
Sankxya
Vaysheshika
Nyaya
Mimansa
Vedanta
Jaynizm
Buddizm
Charvaka - lokayata
Vedalarni tan oladi
Vedalarni tan olmaydi
5- slayd.
Qadimgi Hind yodgorligi
Vedalar
Sansikritchadan tarjimasi “bilim”.
Diniy – falsafiy tasavvurlar va marosimlar o’tkazish tartiblar majmuasi.
4-to’plamdan iborat
1. Rigveda – madhiyalar to’plami, ya’ni xudolarni sharaflovchi sherlar
2. Samaveda – qo’shiqlar vedasi, marosimlarda ta’lim-tarbiya namunasi
sifatida aytiladigan qo’shiqlar, taronalar.
3. Yajurveda – Qurbonlik qilish marosimlarida aytiladigan qo’shiqlar,
taronalar.
4. Atxarvaveda – duolar, afsunlar to’plami. Bunda kishilarning sog’liqlarini
saqlash, ularni ruxiy va jismoniy kasalliklardan forig’ qilishduolari
to’plangan.
6- slayd.
Qadimgi Xitoy falsafiy maktablari
· In va yan maktabi
· Konfutsiylik maktabi
· Moizm maktabi
· Legistlar maktabi
· Daosizm maktabi

200
Милет  мактаби
Эфесс  мактаби
Ф
А
Л
Е
С
А
Н
А
К
С
И
М
А
Н
Д
Р
А
Н
А
К
С
И
М
Е
Н
Г
Е
К
А
Т
Е
Й
Г
Е
Р
А
К
Л
И
Т
АНАКСАГОР
Г
Е
Р
М
О
Д
О
Р
3- masala. Qadimgi grek mutafakkirlarining falsafiy g’oyalari
7- slayd.
Antik falsafaning asosiy rivojlanish bosqichlari
I
II
III
IV
V
Tabiiy yoki
«tabiat
falsafasi» -
Ioniya
maktabi,
pifagorchilar,
eleyliklar (er.
avv. VI – V
asrlar .)
gumanistik,
falsafaning
bahs mavzusi
inson va
uning
tafakkuri
Sofistlar va
asason
Suqrot (er.
Avv V asr.)
Sintez
Platon
va Aristotel
(Er. Avv IV
asr.),
falsafiy
ta’limotlarni
birlashtir-
uvchilar
Ellinistik maktab
Aleksandr
Makedonskiy
davridan to
ilk
xristianlikkacha
(er. Avv IV
asrdan, er I asr.) -
kiniklar,
epikurchilar,
stoiklar,
skeptiklar,
eklektiklar
Antik
falsafaning
xristianlashu
vi (I - VI
asr.) -
neostoisizm
neoskeptisiz
m,
medioplatoni
zm,
neopifagoriz
m,
neoplatonizm
8- slayd.
Antik falsafaning asosiy jihatlari
- Kosmosentrizm
- Stixiyali dialektik tafakkur
- Ontologiya
9- slayd.
Ioniya falsafasi

201
Иония фалсафаси
Италия фалсафаси
Милет
мактаби
Эфес мактаби
Пифагор
мактаби
Элей мактаби
Анаксагор
Атомистик
мактаб
Эмпедокл
Афина фалсафаси
Софистик
мактаб
Суқрот мактаби
Эллинистик фалсафа
Эпикурчили
к мактаби
Академик
мактаб
Перипатетиклар
мактаби
Скептик
мактаб
Стоиклар
мактаби
Эклектик
мактаб
Платон
Аристотель
10- slayd.
Қадимги грек
фалсафаси

202
Пифагор мактаби
Атомистик мактаб
Элей мактаби
П
И
Ф
А
Г
О
Р
Ф
И
Л
О
Л
А
Й
А
Р
Х
И
Т
А
Л
К
М
Е
О
Н
К
С
Е
Н
О
Ф
А
Н
П
А
Р
М
Е
Н
И
Д
З
Е
Н
О
Н
М
Е
Л
И
С
С
Л
Е
В
К
И
П
П
Д
Е
М
О
К
Р
И
Т
ЭМПЕДОКЛ
11- slayd.
          Italiya falsafasi
III.     O’Z-O’ZINI NAZORATI UChUN MATERIALLAR
 Mustaqil ishlash uchun nazorat savollari va toshiiriklar:
1.  Qadimgi Misr falsafasiga xos xususiyatlarni sanab bering.
2.  “Veda”lar nima va qachon paydo bo’lgan?
3.  Buddaviylik ta’limotining moxiyati nimadan iborat?
4.  Konfusiylik nima?
5. Lao Szi falsafasida Dao qonuni nimani anglatadi?
6.  Milet falsafiy maktabi to’g’risida nimalarni bilasiz?
7. Geraklitning “Okar suvga ikki marta tushib bulmaydi” dsgan  xikmatli iborasining
falsafiy moxiyatini tushuntirib bering.
8.  Suqrot qanday faylasuf bo’lgan?
9. Aflotunning g’oyalar dunyosi   haqidagi  ta’limotining  moxiyati   nimadan iborat?
10.Arastu  haqida nimalarni bilasiz?

203
2.2. Amaliy mashg’ulotni olib borish texnologiyasi
Talabalar soni: 26
Vaqti: 2 soat
Mashg’ulot shakli
Individual topshiriqlarni bajarishga
asoslangan amaliy mashg’ulot
Mashg’ulot rejasi
1. falsafa fanining paydo bo’lishi
to’g’risidagi qarashlar.
2. Qadimgi Misr va Bobildagi falsafiy
fikrlarning yuzaga kelishi.
3. Qadimgi Hindiston va Xitoydagi falsafiy
fikrlarning o’ziga xos xususiyatlari.
4. Qadimgi grek falsafasi rivojining asosiy
bosqichlari
Mashg’ulotning maqsadi: Mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur o’zlashtirishni
ta’minlash.
Pedagogik vazifalar
O’quv faoliyati natijalari.
· nazariy bilimlarni mustah-
kamlatdi;
· mavzu bo’yicha bilimlarni
chuqur o’zlashtirish va mustah-
kamlashga yordam beradi;
· kichik guruhlarda ishlashni
tashkil etadi;
· o’z nuqtai nazariga ega bo’-
lishni shakllantiradi;
· qadimgi Misr falsafiy fikrlarning paydo
bo’lishi va o’ziga xos jihatlarini  aytib bera
oladi;
· qadimgi Messopatamiya falsafsining o’ziga
xosligini ajrata oladi;
· qadimgi Sharq falsafasi rivojlanish
sabablarini ko’rsata oladi;
· Antik Yunon va Rim falsafasi haqida
tushuncha hosil qilib, o’z erkin fikrini
namoyon etadi;
O’qitish usullari va texnika
Topshiriqlar, amaliy ishlash usuli, vaziyatli
ishlanma usuli
O’qitish vositalari
Tarqatma material, kompyuterlar, doska.
O’qitish shakllari
Individual, kollektiv.
O’qitish shart-sharoiti
Texnik vositalar bilan ta’minlangan
auditoriya.
Monitoring va baholash
Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini
nazorat qilish, reyting tizimi asosida
baholash.
Amaliy mashg’ulotning texnologik kartasi
Ish
jarayonlari
vaqti
Faoliyatning mazmuni
o’qituvchi
talaba
I-bosqich.
Mavzuga
kirish.
1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsadi va
o’quv faoliyati natijalarini aytadi.
Mavzu nomini
yozib oladi.
1.2. Tinglovchilarning mashg’ulotdagi
Yozib oladi.

204
(10 minut)
faoliyatini baholash ko’rsatkichlari va
mezonlari bilan tanishtiradi.
II-bosqich.
Asosiy
(65 minut)
III-bosqich.
Yakuniy
(5 minut)
2.1. Ekranga mavzu bo’yicha
tayyorlangan test savollarini tushiradi. (1-
Ilova). Test. Mavzu qay darajada
o’zlashtiril-ganligi tekshiradi.
Javob beradi
2.2. Test javoblarini muhokama qiladi va
baholaydi.
Guruhlarga
bo’li-nadilar.
Har bir
guruhdan jamoa
sardori chiqib
taqdimot
o’tkaza-di.
O’quv topshi-
rig’i  va
baholash
mezonlari bilan
tanishadi.
2.3. Talabalarni 3 guruhga bo’ladi va top-
shiriqni tarqatadi. Topshiriq: Qadimgi
Sharq madaniyatini rivojlanish bosqich-
larini Klaster usulida to’ldiring. (2-ilova).
Klaster usulidan foydalanishni
tushuntiradi.
Savollar
beradi.
2.4. Topshiriqni bajarishda maslahat
beradi.
Tinglaydi.
2.5. Guruh sardorlarining taqdimot
marosimini o’tkazishlarini tashkil etadi.
O’UM ga
qaraydi.
2.6. To’ldirilgan jadvallarni bir-biri bilan
solishtirib, javoblarni umumlashtiradi va
xulosa qiladi.
Erkin fikrini
bildiradi.
2.7. Guruhlarni bir-birlarini baholashlarini
tashkil qiladi.
Baholaydi.
III-bosqich.
Yakuniy
(5-minut)
3.1. Mavzu maqsadiga erishishdagi ting-
lovchilar faoliyati tahlil qilinadi va
baholanadi.
Tinglaydi.
3.2. Mavzu bo’yicha bilimlarni
chuqurlashtirish uchun adabiyotlar beradi.
Yozib oladi.
3.3. Mustaqil ishlash uchun topshiriq
beradi. Keyingi ma’ruza mashg’uloti
O’UMga
qaraydi.

205
tayyorgarlik ko’rishni, ma’ruza matnini
o’qib Insert asosida belgilab kelishni
aytadi.
     Keyingi ma’ruza mashg’ulotini o’qish-
ni, dokladchilar uchun savollar to’zib
kelishni topshiradi.
      
Referat  mavzularini  beradi,  doklad-
chilarni taqrizchilarni, opponentlarni
belgilab oladi.
1-Ilova
TESTLAR
1. Falsafa qachon va qayerda fan bulib shakllangan?
a) er. oldingi 11-ming yillikning 2-yarmida Markaziy Osiyoda;
b) er. oldingi 11-ming yillik boshlarida Misrda;
v) er. oldingi VI-V asrlarda, Yunonistonda;
g) er. oldingi VI-V asrlarda, Hindistonda.
2. «Dunyoning ibtidosi ham, intihosi ham - suvdir» degan ta’limot qayerda
vujudga kelgan?
a) Misrda;
b) Mesopotamiyada;
v) Qadimgi Rimda;
g) Qadimgi Yunonistonda.
3. Qadimgi Sharq falsafasining umumiy xususiyati nimadan iborat?
a) ezgulikka asoslanganligi;
b) mifologik, diniy, falsafiy, axloqiy, ilmiy bilimlarning yaxlit xolda namoyon
bo’lishi;
v) ma’naviy omilning xal qiluvchi rolini barcha falsafiy ta’limotlarda e’tirof
etilishi;
g) dunyoni faqat mavxum obrazlar orqali aks ettirilganligida.
4. Falsafada tabiat «g’oyalar dunyosining» hosilasi degan ta’limot dastlab kim
tomonidan asoslangan?
a) Zardusht; v) Platon;
b) Demokrit; g) Aristotel.
5. Qadimgi Yunonistonda materiya harakati inkor etiladigan falsafiy
ta’limotning asoschisi kim?
a) Pifagor; v) Aristarx;
b) Zenon; g) Ptolemey.
6. Qadimgi Yunon falsafasining eng ymymiy va alohida xususiyati nimada?
a) falsafaning alohida ijtimoiy ong bo’lib shakllanganligida;
b) turli falsafiy oqimlarning shakllanganligida;

206
v) «falsafa - fanlarning fani» bo’lib shakllanganligida;
g) a va b xollarda.
2-Ilova.