Ijtimoiy fanlar

1. Asosiy bosqich: amaliy tadqiqotni tayyorlash va tashkil etish bosqichi. 
Bu bosqichda 4 ta vazifa bajariladi: 
Empirik tadqiqot maqsadini aniqlash va belgilash. 
Empirik tadqiqot g’oyasini ishlab chiqish. 
Empirik tadqiqot jarayonini tashkil etish. 
Analitik muolaja tayyorlash. 
Ikkinchi  bosqich:  asosiy  bosqich:  empirik  tadqiqot  va  eksperiment 
o’tkazish. 
Uchinchi  bosqich:  Olingan  empirik  ma’lumotlarni  qayta  ishlash  va 
amaliy tavsiyalar ishlab chiqish. Bu bosqichda 3 ta vazifa bajariladi:3.1.Olingan 
empirik  tadqiqot  natijalarini  statistik  qayta  ishlash.3.2.  Nazariy  jihatdan  qayta 
ishlash.3.3.Olingan natijalarni amaliyotda qo’llash. 
Har  qanday  tadqiqot  biron  muammoning  qo’yilishidan  boshlanadi. 
Bunday  muammo  tashqaridan,  buyurtmachi  tomonidan  berilishi  yoki  jamiyat 
hayotida  o’zining  ilmiy  yechimini  kutayotgan  muammo  bo’lishi  mumkin. 
Shulardan  kelib  chiqib,  sotsiologik  tadqiqotlarni  tashkil  qilishning  asosiy 
shakllari: davlat buyurtmasi asosida, xo’jalik shartnomasi asosida, jamoatchilik 
va aralash tartibda bo’lishi mumkin. 
Empirik  sotsiologik  tadqiqot  ob’ekti  bo’yicha  o’tkazilgan  dastlabki 
tahlillar  asosida  mavjud  maummoni  tahlil  qilish  dasturi  ishlab  chiqiladi.  Ilmiy 
dastur  har  qanday  amaliy,  nazariy  sotsiologik  tadqiqotning  dastlabki  zarur 
hujjati  hisoblanadi.  Dastur  sotsiologik  tadqiqot  ob’ekti  bo’yicha  ishchi  farazni 
tekshirishga qaratilgan, shuningdek, tadqiqot bo’yicha ilmiy faraz, bajariladigan 
asosiy  vazifalari  va  sotsiologik  tadqiqotning  metodologik  asosi  bayonlaridan 
iborat.  Dastur  mazmuni  haqida  qisqacha  ma’lumot  berilishi  annotasiya  deb 
ataladi. 
Har  qanday  empirik  sotsiologik  tadqiqot  dasturining  umumiy 
talablari  mavjud. Bularga, tadqiqotning asosiy  maqsad va vazifalarini  aniqlash; 
ishchi  farazni  ishlab  chiqish;  dasturni  ishlab  chiqish  jarayonida  kompyuter 
texnikasidan foydalanish kabilar kiradi. 
Sotsiologik  tadqiqot  dasturi  ichki 
tuzilishi jihatidan quyidagi qismlardan iborat bo’ladi: 
1.  Nazariy  -  metodologik  qism.1.1.  Sotsiologik  muammoni  ishlab 
chiqish,  tadqiqot  maqsadi  va  vazifasini  belgilash.1.2.  Tadqiqot  ob’ekti  va 
predmetini  belgilash.1.3.  Asosiy  tushunchalarni  ishlab  chiqish.1.4.  Tadqiqot 
predmetining dastlabki taxminiy tahlili.1.5. Ishchi farazni ishlab chiqish. 
2.  Amaliy  sotsiologik  tadqiqotni  ish  jarayoni  qismi:2.1.  Tadqiqotning 
umumiy  rejasi.2.2.  Asosiy  amaliy  ish  jarayonlari.2.3.  Tanlov  ishlari.2.4. 
Dastlabki olingan sotsiologik ma’lumotlarni tahlil qilish usullarining tasnifi.2.5. 
Tadqiqot natijalarini umumlashtirish nazarda tutilgan yo’nalishlar.