“ijtimoiy fanlar” kafedrasi

Yuridik shaxslarning filiallari va vakolatxonalari

Yuridik va jismoniy shaxslar o`z vazifalarini amalga oshirish va aholiga yaqindan xizmat ko`rsatish maqsadlarida o`z filiallari (bo`limlari, idoralari, agentliklari)ni tashkil etishlari mumkin. Filial yuridik shaxsning u turgan yerdan tashqarida joylashgan hamda uning barcha vazifalarini yoki vazifalarining bir qismini, shu jumladan vakolatxona vazifalarini bajaradigan alohida bo`linmasidir (FKning 47-moddasi, 2-bandi).

Filial yuridik shaxsning tarkibiy qismi bo`lib, mustaqil yuridik shaxs hisoblanmaydi va muayyan bir joyda yuridik shaxsning vazifalarni boshqarishga xizmat ko`rsatish maqsadida tuziladi. Filiallar o`zlariga berilgan vakolatlar doirasida ba'zi yuridik harakatlarni qilishlari mumkin. Ammo bunday harakatlar natijasida olingan majburiyatlar yuzasidan yuridik shaxs mulkiy javobgar bo`ladi.

Chet el investitsiyalari to`g`risida60gi O`zbekiston Respublikasi qonunining 7-moddasida ko`rsatilishicha, chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxona ushbu Qonun talablariga rioya etgan holda O`zbekiston Respublikasi hududida yuridik shaxs huquqiga ega bo`lgan sho`ba korxonalar, filiallar, shuningdek yuridik shaxs bo`lmagan vakolatxonalar va boshqa alohida bo`limlar ochishi mumkin.

Vakolatxona yuridik shaxsning u turgan yerdan tashqarida joylashgan, yuridik shaxs manfaatlarini ifodalaydigan va ularni himoya qiladigan alohida bo`linmadir. Qonunda boshqacha tartib belgilanmagan bo`lsa, vakolatxona va filiallar yuridik shaxs hisoblanmaydi. Ular o`zlarini tashkil etgan yuridik shaxs tomonidan mol-mulk bilan ta'minlanadilar hamda u tasdiqlagan nizomlar asosida ish olib boradilar. Vakolatxona va filiallarning rahbarlari yuridik shaxs tomonidan tayinlanadi hamda uning ishonchnomasi asosida ish olib boradi (FKning 47- moddasi).

Vakolatxona va filiallar ularni tashkil etgan yuridik shaxsning ta'sis hujjatlarida ko`rsatilgan bo`lishi kerak.