Ижтимоий психология pdf

“Жамоада психологик муҳитни аниқлаш методикаси
” 
Методикадан фойдаланишдан мақсад: 
Жамоада шаклланган психологик муҳит ва ҳар бир шахснинг жамоа 
аъзоларига муносабати ҳамда ҳамкорликни аниқлашга мўлжалланган. 
Методикани ўтказиш тартиби: 
Методиканинг салбий ва ижобий сифатлари ёзилган жадвали 
ўқувчиларга кўрсатилиб, қарама-қарши сифатларни уч баллик шкала бўйича 
жамоадаги психологик муҳитни баҳолаши зарурлиги таъкидланади. Агар 
ўқувчи жамоадаги психологик муҳитни қанчалик юқори баҳоласа, демак 
жамоадаги психологик муҳит шунча юқори ҳисобланади. 

---

49 
Буни қуйидаги формулада ифодалаш мумкин: С=А-В (А-В=С)
Агар, “С” 0 га баробар бўлса ёки салбий сон чиқса, жамоада 
психологик иқлим яхши эмас, деб ҳисобланади. Агар “С” 25 дан юқори 
бўлса, жамоада психологик иқлим юқори даражада, агар 25 дан паст бўлса, 
жамоада психологик муҳит суст ҳисобланади. 
Жамоада ўртача психологик иқлимни аниқлаш учун қуйидаги 
формуладан фойдаланамиз:
С=С/N N-жамоа аъзолари сони. 
Жамоадаги психологик муҳит салбий деб ҳисобланса, унинг 
салбийлик даражасини аниқлаш учун (фоизларда) қуйидаги формуладан 
фойдаланилади: 
n 
(С-)/М х 100% 
n 
(С-) жамоадаги психологик иқлимни салбий ҳисобловчилар сони. 
“М”- гуруҳ аъзолари сони. 
Назорат саволлари 
1. 
Мулоқотчанлик нима? 
2. 
Мулоқотчанликнинг умумий даражасини аниқлаш тести 
муаллифи ким? 
3. Методика нечта саволдан иборат ? 
4. 
Жамоадаги психологик муҳит деганда нимани тушунасиз? 
5. 
Гуруҳни ўрганувчи қандай методикаларни биласиз? 
Ижобий 
сифатлар 
(ўзаро 
муносабатлар) “А” тўплам 
Баллар 
(ёки баҳолаш) 
Салбий сифатлар (ўзаро муносабат) 
“Б” тўплам 
1. Дўстлик
3 2 1 0 1 2 3 
Душманлик 
2. Келишув 
3 2 1 0 1 2 3 
Келишмовчилик 
3. Қониқарли 
3 2 1 0 1 2 3 
Қониқарсиз 
4. Бир-биримизга эътибор-
лимиз 
3 2 1 0 1 2 3 
Бир-биримизга эътиборсизмиз 
5. Муносабатларимиз сама-
рали 
3 2 1 0 1 2 3 
Муносабатларимиз самарасиз
6. Бир-биримизга ёқамиз 
3 2 1 0 1 2 3 
Бир-биримизга ёқмаймиз 
7. Ўзаро ҳамкорлик мавжуд 
3 2 1 0 1 2 3 
Ўзаро ҳамкорлик йўқ 
8. Ўзаро ёрдам мавжуд 
3 2 1 0 1 2 3 
Ўзаро ёрдам йўқ 
9. Биргаликда вақтни қизи-
қарли ўтказамиз 
3 2 1 0 1 2 3 
Бизлар биргаликда зерикамиз 
10. Жамоамизда ишлар яхши 
3 2 1 0 1 2 3 
Жамоамизда ишлар яхши эмас 
Жами: 
Баҳолаш(балларни ҳисоблаш): “0”дан чап томондаги “А” тўплам саволларидан 
ўқувчиларнинг белгилаган сонлари ва “0” дан ўнг томондаги “Б” тўплам саволлардан 
ўқувчиларнинг белгилаган сонларнинг “жами” ҳисоблангандан сўнг, “А” тўпламдаги 
умумий баллар йиғиндисидан, “Б” тўпламнинг умумий баллар йиғиндиси айирилади. 
“А” ва “Б” йиғинди фарқланади. 

---

50