Ииршишнивп ■l/fl w eb-dizflyn ■
Download 9,72 Mb. Pdf ko'rish
|
Kompyuter grafikasi va web-dizayn.Мамаражабов М
|
Endi siz bilan matndagi yirik bloklar va abzatslarni tahrirlovchi teglar va ularning q o ‘shim cha atributlarining ishlash tartibini o ‘rganib chiqamiz: — — ushbu tegdan so ‘ng kiritilgan barcha HTML-teglarning ta ’sirini butunlay kesadi va ular xuddi ekranda 120 ko'rsatilishi lozim b o ig a n m atn kabi aks etadi. Bu teg boshqa teglarJan tubdpn farq qiladi va uni yopLsh shart emas. Agar matnda ayrim HTML-teglarni ekranda brauzer aks ettirishini xohlasangiz, bu tegdan foydalanishingiz mumkin. Biroq yuqorida aytganimizdek, bu tegdan so ‘ng m atnni H T M L -\e g ! ir yordam ida tah rirlash mumkin emas. Chunki ularni brauzer x id d i oddiy mat r. i;?.bi tushunadi. Agar siz tegini kintgan taqdiringizda ham bu ta’sir doirasini cheklay olmaydi. Web- sahifangizda H T M L teglarni m atn shaklida aks e ttirm o q ch i boisangiz, u holda burchakli qo‘shtirnoq ’<’ o ‘rnida < simvolini qollang. < A D D R E S S > Kerakli matn < /A D D R E S S > Teg o 'z nomi bilan adres, ya’ni manzillarni belgilash uchun ishlatiladi. Bu teglar orasida yozilgan manzilni har qaysi brauzer o ‘zi xohlagan tarzda namoyish etadi. Teg yopilganidan so ‘ng kiritilgan m atn yangi satrdan boshlanadi. < B L O C K Q U O T E > Kerakli matn < /B L O C K Q U O T E > Bu teg matndagi paragraf va satrlarni belgilash uchun q o l - lanHadi. < H 1 > , < H 2 > , < H 3 > , < H 4 > , < H 5 > va < H 6 > - yuqoridagi oltita teg-sarlavhalarni belgilash uchun qollaniladi. Sarlavhalar qalin harflarda yoziladi. Bu teglarning bir-biridan farqi ularning olcham larida. 1 dan 6 gacha b o ig a n sonlar sarlavha o lc h am larin in g katta-kichikligini quyida keltirilgan tartibda belgilaydi: Sarlavha H I Sarlavha H2 Sarlavha H3 Sarlavha H4 Sarlavha H5 Sarlavha H6 < P > Kerakli matn 121 < /р > Bu teg paragraflarni belgilaydi. Paragraf boshi va oxirida bo‘sh qator qoldiradi. ALIGN — tegining q o'shim cha atributi b o ‘lib, u papagraf ichida yozilgan m atnni tekislash uchun ishlatiladi. Bu atributining q o ‘s h im c h a o ‘lc h a m la ri A L I G N — L E F T ( m a t n n i c h a p to m o n d a n tek islay d i), R I G H T ( o ‘ng to m o n g a tek islay d i), C E N T E R (sahifa markaziga tekislaydi) va JU S T IF Y (m atnni sahifa eni bo‘ylab tekislaydi). JU S T IF Y ishlatilganda brauzer m atnni chap va o ‘ng tom on bo'ylab bir xilda tekislab chiqishga harakat qiladi. Bu jarayonda so ‘zlar orasi cho'zilib ketishi ham m um kin. Kerakli matn < /P R E > Bu teg yordamida siz matnni qanday kiritgan bo‘lsangiz, shunday ko'rinishda bo‘lishi ta ’minlanadi. Quyida keltirilgan ikki misolda buni yaqqol ko'rish mumkin. tegidan tashqarida yozilgan matnda probel necha marta ishlatilishidan qat’iy nazar u bittaga hisoblanadi. tegi tarkibida kiritilgan matn qanday bo'lsa, shundayligicha ekranda ko'rinadi. Hujjat asosiy qismini tahrirlash Bu boMimda hujjat tanasini belgilab bemvchi tegi va uning qo‘shimcha buyruqlari haqida so‘z boradi. tegini oldingi boiim larda qisqacha tanishtirib o ‘tgan. edik. Bu teg bevosita HTML-hujjatning ekranda ko‘rinishi lozim boMgan matn, tasvir va boshqa elementlarni o ‘z ichiga qamrab oladi. ochuvchi h a m d a < /B O D Y > yopuvchi teglari orasida b arch a m u h im elementlar joylashadi. Bu tegning qo‘shimcha atributlarini quyida birgalikda ko‘rib chiqamiz: BGCOLOR — sahifaning orqa foni rangini belgilash uchun ishlatiladi. Bunda rangning ingliz tilidagi nomi yoki harf va sonlardan iborat kod qo‘llaniladi. BACKGROUND — sahifaning orqa foni uchun, tasvir nomi va u joylashgan papkaga y o in i ko‘rsatishda qoilaniladi. Tasvir joylashgan papkaga y o i n i k o ‘rsatish haqidagi m a’lum otlarni 122 « H T M L -sah ifag a tasvir jo y lash tirish » b o l i m i d a o ‘q ishingiz mumkin. TEXT — hujjatda yozilgan m atn harflarining qanday rangda boMishini rang kodlarini kiritish orqali belgilab beradi. Agar siz ushbu tegni ishlatmagan taqdiringizda m atn rangi qora rangda boiadi. LINK — bu atribut qollanilgan sahifadagi havola rangi teg olcham larida qaysi rang kodi yoki nomi berilgan b o ls a , o ‘sha rangda ekranda namoyon boiadi. VLINK — bu atribut yordamida ishlatilgan havolalarni belgilab koTsatish uchun qollaniladi. Foydalanuvchilar adashib ketmasligi va havolada k o crsatilgan sahifaga qayta kirmasligi ham da hali q o lla n ilm a g a n havolalarni q o ila n ilg a n havolalardan ajratib koisatish uchun ishlatishlari mumkin. ALINK — bu atribut kursor yordamida tanlangan va sichqoncha chap tugmasi bosilgan paytda havola rangini 0 ‘zgartirish uchun qoilanadi. Siz hozir o ‘qigan sahifada tegining barcha qo‘shim- cha atributlari quyidagi tartibda qollaniladi. 5.7. Ro‘yxatlar tuzish Sahifada matndagi ayrim elementlarni ro'yxatlangan tartibda yozish qiyin emas va bundan tashqari, o'quvchi matn bilan tanishib chiqishida qulayliklar yaratib beradi. Siz xuddi Microsoft Word m atn m u h a rririd a ro ‘yxatlarni q an d ay tuzsangiz, xuddi shu k o 4rinishda H T M L -h u jja td a ham m axsus teglar y o rd a m id a belgilash imkoniga egasiz. Bu b o lim d a ro ‘yxatlangan tartibda matnni kiritish usullari bilan tanishib chiqamiz: < R O vYXATNI O C H U V C H I T E G > < Ro‘yxat elementining tegi > M atn < R o‘yxat elementining tegi > M atn < Ro‘yxat elementining tegi > M atn < / R O ‘YXATNI YOPUVCHI TE G > 123 Tartiblangan ro ‘yxat: 1-ro‘yxat elementi; 2-ro‘yxat elementi; 3-ro‘yxat elementi; Tartiblanmagan ro'yxat: 1-ro‘yxat elementi; 2-ro‘yxat elementi; 3-ro‘yxat elementi. Matn ro‘yxatini belgilovchi teglar tarkibida siz H TM Lning boshqa matn tahrirlash uchun qoilaniluvchi teglarini ishlatishingiz mumkin. |